Donald Goines
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki |
literatura afroamerykańska, powieść kryminalna |
Donald Goines (ur. 15 grudnia 1936 lub 1937 w Detroit w stanie Michigan, zm. 21 października 1974 tamże) – amerykański pisarz oraz autor powieści kryminalnych, które wydawał pod pseudonimem Al C. Clark[1]. Jego powieści były mocno inspirowane pracami Iceberg Slima.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Życie[edytuj | edytuj kod]
Goines urodził się 15 grudnia 1936 lub jak podają inne źródła tego dnia 1937[2], roku w Detroit w stanie Michigan w murzyńskiej rodzinie należącej do klasy średniej. Jego matka, Myrtle Goines, twierdziła, że jej rodzina pochodziła od Jeffersona Davida oraz niewolnicy[3]. Jego rodzice prowadzili pralnie. W wieku 15 lat Goines dołączył do Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych, po tym, jak oszukał urząd, podając się za starszego i został wysłany na wojnę koreańską[4]. Podczas swojego pobytu w wojsku, Goines uzależnił się od heroiny, które trwało do czasu jego honorowego zwolnienia z wojska w połowie lat 50. By zdobyć narkotyki, Goines wielokrotnie dopuszczał się zbrodni, w tym stręczycielstwa oraz kradzieży, za co kilkukrotnie odbył karę w więzieniu[3]. Swoje pierwsze prace zaczął pisać w Więzieniu Stanowym Michigan. Początkowo zajął się pisaniem westernów, lecz po przeczytaniu biografii Iceberg Slima Pimp: The Story of My Life zajął się pisaniem powieści urban fiction[1].
Donald Goines kontynuował pisanie swoich powieści w błyskawicznym tempie, by zapewnić sobie pieniądze na narkotyki. Niektóre z jego książek zostały napisane w ciągu miesiąca[3]. Jego siostra, Joan Goines Coney, dodała później, że jej brat pisał szybko, ponieważ nie chciał popełniać więcej zbrodni, a wiele postaci z jego książek oparta jest na ludziach, których poznał w prawdziwym życiu[5].
W 1974 roku Goines wydał Crime Partners, pierwszą książkę z serii Kenyatta. Szef wydawnictwa Holloway House, Bentley Morriss, zażądał, aby książki z serii Kenyatta, ukazały się nie pod oryginalnym imieniem i nazwiskiem autora, ale pod pseudonimem Al C. Clark, aby uniknąć niskiej sprzedaży spowodowanej dużą ilością książek Goinesa wydanych w krótkim odstępie czasu[4]. Książka opowiadała o antagoniście nazwanym po kenijskim polityku Jomo Kenyattcie, który stoi na czele organizacji podobnej do Czarnych Panter, popularnej ówcześnie w USA, a której celem było uwolnić getto od przestępstw. Eddie B. Allen, w swojej książce Low Road: The Life and Legacy of Donald Goines, zauważył, że cała seria różniła się od innych prac Goinesa, a sama postać Kenyatty symbolizuje poczucie wyzwolenia dla Goinesa[4].
Śmierć[edytuj | edytuj kod]
21 października 1974 roku, Donald Goines został odnaleziony martwy wraz ze swoją konkubiną, Shirley Sailor, w swoim mieszkaniu w Detroit. Tamtego wieczoru policja otrzymała anonimowy telefon i przyjechała, znajdując Goinesa leżącego w salonie, a jego konkubinę w kuchni[5]. Oboje zostali wielokrotnie postrzeleni w klatkę piersiową oraz głowę[4]. Tożsamość mordercy do dziś pozostaje zagadką, tak samo, jak motyw zbrodni. Popularna teoria spiskowa mówiła o tym, że Goines został zamordowany, ponieważ wiele swoich postaci bazował na prawdziwych osobach z przestępczego świata, które poznał w swoim życiu[4]. Inna głosiła zaś, że zginął z powodu długów, które zaciągnął na narkotyki[4].
Goines został później pochowany, a do trumny umieszczono kilka jego książek[4].
Wpływ[edytuj | edytuj kod]
Prace Goinesa były inspiracją dla wielu ludzi. Dużą popularność zyskał wśród raperów, zwłaszcza w latach 90., gdzie do jego osoby i/lub jego twórczości nawiązywali między innymi: Nas, Tupac Shakur, Ghostface Killah, Cappadonna i inni. Poniżej znajduje się kilka przykładów nawiązań do książek Donalda Goinesa w utworach hip-hopowych:
- W utworze „Tradin' War Stories” Tupaca Shakura wydanym w 1996 na albumie All Eyez on Me, Tupac rapuje: Machiavelli was my tutor Donald Goines, my father figure / mama sent me to go play with the drug dealers[6].
- W utworze „Real Brothas” amerykańskiego duetu B.G. Knocc Out / Dresta, ten drugi rapuje take a good look because you're looking at a crook / my life done been took, right out of Donald Goines' book[7].
- Nowojorska grupa Cru wydała utwór „Goines Tale”, w którym umieścili w tekście tytuły wszystkich książek autora[8].
Dwie książki Donalda Goinesa doczekały się również adaptacji filmowej. W 2003 roku ukazał się film Crime Partners, w reżyserii J. Jesses Smitha, którego scenariusz opiera się o powieść Goinesa o tym samym tytule[9]. W 2004 roku Ernest R. Dickerson wyreżyserował film Nigdy nie umieraj sam (ang. Never Die ALone), oparty na książce Never Die Alone. Główną rolę odegrał raper DMX[10].
W 2006 roku, wydawnictwo Holloway House wydało adaptację książki Daddy Cool w formie powieści graficznej[11].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Powieści[edytuj | edytuj kod]
|
Seria Kenyatta[edytuj | edytuj kod]
|
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Donald Goines (1936-74) - pseudonym: Al C. Clark. greencardamom.github.io. [dostęp 2017-05-03]. (ang.).
- ↑ Bernard Alger Drew: 100 Most Popular African American Authors. USA: Libraries Unlimited, 2007, s. 118. ISBN 1-59158-322-5.
- ↑ a b c Credentials for Pulp Fiction: Pimp and Drug Addict; For the Novelist Donald Goines, Dead 30 Years, New Popularity and a Movie. New York Times. [dostęp 2017-05-03]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Eddie B. Allen, Jr.: Low Road: The Life and Legacy of Donald Goines. St. Martin's Press, 2008-05-13. ISBN 0-312-38351-7.
- ↑ a b Detroit-sploi-tation. metrotimes.com. [dostęp 2017-05-04]. (ang.).
- ↑ 2pac - Tradin' War Stories - Genius. Genius. [dostęp 2017-05-04]. (ang.).
- ↑ B.G. Knocc Out & Dresta - Real Brothas - Genius. Genius. [dostęp 2017-05-04]. (ang.).
- ↑ Cru - Goines Tale - Genius. Genius. [dostęp 2017-05-05]. (ang.).
- ↑ Crime Partners (2003) - Filmweb. Filmweb. [dostęp 2017-05-05]. (pol.).
- ↑ Nigdy nie umieraj sam (2004) - Filmweb. Filmweb. [dostęp 2017-05-05]. (pol.).
- ↑ Daddy Cool Graphic Novel – Chapter 1. museumofuncutfunk.com. [dostęp 2017-05-05]. (ang.).