Flagi Skonfederowanych Stanów Ameryki
Skonfederowane Stany Ameryki (CSA) miały w swej historii kolejno trzy oficjalne flagi państwowe, jednak w potocznych wyobrażeniach współcześnie jako "flaga Południa", "flaga Rebelii" lub "flaga Konfederacji" funkcjonuje flaga Southern Cross, która nie była flagą państwową CSA i nie była zasadniczo używana w takiej formie.
Nieoficjalne Flagi
Bonnie Blue Flag
(pl. Krzepki Błękitny Sztandar) W latach 1836 - 1839 Republika Teksasu operowała chorągwią inspirowaną Bonnie Blue. Z tą różnicą, że gwiazda była złota.
Podczas wojny secesyjnej funkcjonowała jako nieoficjalna flaga Skonfederowanych Stanów Ameryki oraz jako symbol idei wyższości praw stanowych nad federalnymi (zwolennicy uznawali stany za niepodległe państwa, a USA i CSA jako stowarzyszenie państw).
Pierwsza flaga - Stars and Bars
.svg)
W dniu 4 marca 1861 roku Kongres Skonfederowanych Stanów Ameryki ustanowił pierwszą flagę państwową CSA, tzw. Stars and Bars ("gwiazdy i pasy"). Składała się ona z trzech poziomych pasów czerwonego, białego i czerwonego oraz kwadratowego błękitnego kantonu z 7, a w ostatecznej wersji 13 białymi gwiazdami tworzącymi okrąg. Gwiazdy symbolizowały 11 stanów CSA oraz stany Missouri i Kentucky, które pozostały w Unii, ale część mieszkańców opowiadała się za Konfederacją i walczyła po jej stronie. Wzór flagi ewoluował na przestrzeni 1861 roku i początkowo miała ona 7 gwiazd, od 21 maja 1861 – 9 gwiazd, od 2 lipca 1861 – 11 gwiazd, a w końcu od 28 listopada 1861 – 13 gwiazd. Mimo to, wariant z 11 gwiazdami był wciąż dość powszechny, a spotykano także odmiany z 8, 12, a nawet 15 gwiazdami[1]. Wzór flagi zaprojektował pruski emigrant Nicola Marschall. Stars and Bars okazała się jednak zbyt podobna do flagi USA (tzw. Stars and Stripes) co prowadziło do pomyłek na polu bitwy[2], zwłaszcza, że w początkowym okresie wojny secesyjnej obie strony używały takich samych mundurów.
-
Flaga z 7 gwiazdami (4.3.1861 – 21.5.1861) -
Flaga z 9 gwiazdami (21.5.1861 – 2.7.1861) -
Flaga z 11 gwiazdami (2.7.1861 – 28.11.1861)
.svg)
.svg)
.svg)
Southern Cross
Wskutek powyższych problemów z identyfikacją na polu bitwy, jesienią 1861 roku w sztabie konfederackiej Armii Potomacu (późniejsza Armia Północnej Wirginii), z inicjatywy generała Pierre'a G.T. Beauregarda, opracowano nowy wzór sztandarów wojennych dla oddziałów tej armii: niebieski krzyż świętego Andrzeja z 13 białymi gwiazdami na ramionach, na czerwonym polu. Kształt flagi był kwadratowy. Po raz pierwszy żołnierzom nowe sztandary wręczono 28 listopada 1861 roku. Wzór ten zwany "Krzyżem Południa" (Southern Cross) szeroko przyjął się w całej Armii CSA, jednak nigdy nie stał się jedynym wyłącznym wzorem. Oprócz szeroko używanego wzoru kwadratowego sztandaru, niektóre jednostki używały także prostokątnych sztandarów, także odwróconych o 90°. W dniu 26 maja 1863 roku prostokątna flaga Southern Cross została ustanowiona proporcem marynarki wojennej CSA, lecz z jaśniejszym odcieniem niebieskiego. Nigdy jednak nie stała się oficjalną flagą narodową Konfederacji. Obraz "chłopców w szarych mundurach walczących pod flagą z Krzyżem Południa" jest w znacznym stopniu wytworem XX–wiecznej kinematografii, choć oczywiście ma pewne pokrycie w rzeczywistości. Flaga ta jest zwana także potocznie Rebel Flag.
Stainless Banner
.svg)
W dniu 1 maja 1863 roku Kongres Skonfederowanych Stanów Ameryki ustanowił nową flagę narodową – jednolicie białą, z kwadratowym Southern Cross w kantonie. Flaga ta była poetycznie nazywana Stainless Banner ("Nieskalana Chorągiew"). Także ta flaga okazała się nienajszczęśliwszym rozwiązaniem, gdyż z daleka rzucał się w oczy przede wszystkim kolor biały i flaga ta z daleka mogła być pomylona z białą flagą, symbolem parlamentariuszy lub kapitulacji.
Third National
.svg)
W styczniu 1865 roku zmodyfikowano po raz drugi flagę narodową, dodając czerwony pionowy pas po prawej stronie. Oficjalnie ta flaga obowiązywała tylko miesiąc: od 4 marca 1865 do kapitulacji w dniu 9 kwietnia 1865 roku.
Bandery i proporce
Pierwsza flaga państwowa była również pierwszą banderą Marynarki Wojennej Stanów Skonfederowanych (CSN). Po zmianie wzoru flagi państwowej na Stainless Banner, zaadaptowano go także jako banderę marynarki, lecz ze stosunkiem szerokość/wysokość zmniejszonym z 2:1 na 1,5:1.
- Bandery i Proporce Konfederackiej Floty
-
Pierwszy proporzec CSN (1861–1863) -
Drugi proporzec CSN (1863–1865) -
Druga bandera wojenna (1863–1865)
.svg)
.svg)
.svg)
Propozycje flag Konfederacji
-
propozycja z roku 1861 -
propozycja z roku 1861 -
propozycja z 1861 -
propozycja z 1862 -
propozycja z 1863 -
propozycja 1863
Dziedzictwo i kontrowersje
Southern Cross był elementem flagi stanowej Georgii od 1955 do 2001 roku i jest elementem flagi stanowej Missisipi od 1894 do dziś. Czasem się też uważa, że flaga Alabamy, Florydy i być może Arkansas są nawiązaniem do flagi Skonfederowanych Stanów Ameryki. Budzi to liczne kontrowersje, pod naciskiem których Georgia w 2001 roku zmieniła flagę stanową.
Przez część społeczeństwa USA eksponowanie Rebel flag (flaga buntownika) jest często postrzegane jako przejaw rasizmu, jednak zwolennicy flagi Konfederacji uważają ją za część historycznego dziedzictwa kulturowego południowych stanów USA i bronią jej posługując się sloganem Dziedzictwo, nie nienawiść (Heritage, not hate). Czasami, również poza USA, nacjonaliści wykorzystują Southern Cross by zaprotestować przeciw liberalnej i internacjonalistycznej polityce władz. Zainspirowana Southern Cross została flaga Noworosji, z różnicą braku gwiazdek.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Stars and Bars flag (U.S.) w serwisie FOTW Flags Of The World website.
- ↑ John Coski: The Confederate Battle Flag: America's Most Embattled Emblem, The Belknap Press of Harvard University Press, 2005, ISBN 0-674-01722-6 (za angielską Wikipedią).
