George Perle

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
George Perle
Data i miejsce urodzenia

6 maja 1915
Bayonne

Pochodzenie

amerykańskie

Data i miejsce śmierci

23 stycznia 2009
Nowy Jork

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, teoretyk

Strona internetowa

George Perle (ur. 6 maja 1915 w Bayonne w stanie New Jersey[1][2][3], zm. 23 stycznia 2009 w Nowym Jorku[3]) – amerykański kompozytor i teoretyk muzyki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1934–1938 studiował na University of Chicago u Wesleya LaViolette[1][2]. Na początku lat 40. pobierał prywatnie lekcje u Ernsta Křenka[1][2]. W 1942 roku uzyskał stopień Master of Arts w American Conservatory of Music w Chicago[2]. W 1956 roku obronił doktorat z muzykologii na New York University[1][2]. Był wykładowcą University of Louisville (1949–1957), Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis (1957–1961) i Queens College na City University of New York (1961–1985)[1][2]. W 1967, 1980 i 1987 roku przebywał jako kompozytor rezydent w Tanglewood[1][2]. Od 1989 do 1991 roku współpracował z San Francisco Symphony Orchestra[1][2]. Dwukrotny laureat stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima (1966 i 1974)[2]. Laureat MacArthur Fellowship (1986)[2].

W 1941 roku wspólnie z Robertem Ericksonem i Benem Weberem założył w Chicago New Music Group[2]. W 1968 roku wraz z Hansem Redlichem i Igorem Strawinskim powołał do życia International Alban Berg Society[2]. Członek American Academy of Arts and Letters (1978)[1][2]. W 1980 roku za książkę The Operas of Alban Berg otrzymał nagrodę American Musicological Society[1][2]. W 1986 roku otrzymał Nagrodę Pulitzera za IV Kwintet na instrumenty dęte[1][2][3].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Należał do pierwszych amerykańskich kompozytorów posługujących się techniką dodekafoniczną[2]. Jej reguł nie traktował jednak na sposób ortodoksyjny, opracowując autorski system „tonalności dwunastotonowej”, w którym łączył elementy dodekafonii i tonalności[1][2][3]. Polegała ona na wykorzystaniu w obrębie materiału dodekafonicznego zbiorów interwałów o stałych cechach strukturalnych, wykazujących cechy modalności i będących źródłami harmoniki kompozycji[1].

Jako teoretyk zajmował się studiami nad twórczością Skriabina, Bartóka, Schönberga i Weberna[1]. Pisał także o twórczości Albana Berga, był autorem monografii poświęconej jego operom[1].

Prace[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych)[2]

  • Serial Composition and Atonality: An Introduction to the Music of Schoenberg and Webern (Berkeley 1962)
  • Twelve-Tone Tonality (Berkeley 1977)
  • The Operas of Alban Berg (2 tomy, Berkeley 1980 i 1985)
  • The Listening Composer (Berkeley 1990)
  • The Right Notes: 23 Selected Essays on 20th-Century Music (Hillsdale 1994)
  • Style and Idea in the Lyric Suite of Alban Berg (Hillsdale 1995)

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2]

Utwory orkiestrowe

  • Solemn Procession (1947)
  • 3 Movements (1960)
  • Serenade No. 1 na altówkę i orkiestrę kameralną (1962)
  • 6 Bagatelles (1965)
  • Koncert wiolonczelowy (1966)
  • Serenade No. 2 na 11 wykonawców (1968)
  • Concertino na fortepian, instrumenty dęte i kotły (1979)
  • A Short Symphony (1980)
  • Serenade No. 3 na fortepian i orkiestrę kameralną (1983)
  • Dance Overture (1987)
  • New Fanfares na orkiestrę dętą (1987)
  • Lyric Intermezzo na 15 wykonawców (1987)
  • Sinfonietta I (1987)
  • Sinfonietta II (1990)
  • 2 koncerty fortepianowe (I 1990, II 1991)
  • Adagio (1992)
  • Transcendental Modulations (1993)

Utwory kameralne

  • Sonata na altówkę solo (1942)
  • 3 sonaty na klarnet solo (1943)
  • Hebrew Melodies na wiolonczelę (1945)
  • Lyric Piece na wiolonczelę i fortepian (1946)
  • Sonata na wiolonczelę solo (1947)
  • Kwartet smyczkowy (1958)
  • 4 kwintety dęte (I 1959, II 1960, III 1967, IV 1984)
  • 2 sonaty na skrzypce solo (I 1959, II 1963)
  • V kwartet smyczkowy (1960, zrewid. 1967)
  • VII kwartet smyczkowy (1973)
  • VIII kwartet smyczkowy „Windows of Order” (1988)
  • Monody I na flet (1960)
  • 3 Inventions na fagot (1962)
  • Solo Partita na skrzypce i altówkę (1965)
  • Sonata quasi una fantasia na klarnet i fortepian (1972)
  • Sonata a quattro na flet, klarnet, skrzypce i wiolonczelę (1982)
  • Sonata wiolonczelowa (1985)
  • Sonata a cinque na puzon basowy, klarnet, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1986)
  • For Piano and Wind na flet, rożek angielski, klarnet, róg, fagot i fortepian (1988)
  • Nightsong na flet, klarnet, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1988)
  • Duos na róg i kwartet smyczkowy (1995)
  • Critical Moments na flet, klarnet, skrzypce, wiolonczelę, fortepian i perkusję (1996)

Utwory fortepianowe

  • Pantomime, Interlude, and Fugue (1937)
  • Little Suite (1939)
  • 6 Preludes (1946)
  • Sonata (1950)
  • Short Sonata (1964)
  • Toccata (1969)
  • Suite in C (1970)
  • Fantasy-Variations (1971)
  • 6 etudes (1976)
  • Ballade (1981)
  • 6 New Etudes (1984)
  • Sonatina (1986)
  • Lyric Intermezzo (1987)
  • Phantasieplay (1994)
  • 6 Celebratory Inventions (1995)
  • Chansons cachées (1997)
  • Musical Offerings na fortepian na lewą rękę (1998)
  • 9 Bagatelles (1999)

Utwory na chór a cappella

  • And so the Swans... (1961)
  • Sonnets to Orpheus (1974)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Rilke Songs na głos i fortepian (1941)
  • Songs of Praise and Lamentation na solistów, chór i orkiestrę (1974)
  • 13 Dickinson Songs na głos i fortepian (1978)

Muzyka do sztuk scenicznych

  • The Birds według Arystofanesa na głosy solowe, chór i zespół instrumentów (wyst. Berkeley 1961)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 55. ISBN 978-83-224-0837-7.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2763–2764. ISBN 0-02-865529-X.
  3. ↑ a b c d Encyclopædia Britannica Book of the Year 2010. London: Encyclopædia Britannica, 2010, s. 151. ISBN 978-1-61535-366-8.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=George_Perle&oldid=68936633”