Helena Jaremkiewiczowa
| Data i miejsce urodzenia |
4 maja 1914 |
|---|---|
| Odznaczenia | |
| |
Helena Jaremkiewiczowa ps. „Izabela” (ur. 4 maja 1914 w Limanowej) – łączniczka Inspektoratu Tarnów do KO ZWZ-AK Kraków
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się 4 maja 1914 w Limanowej w rodzinie Stanisława i Marii z d. Kargól. W 1935 w Tarnowie w Gimnazjum im. Królowej Jadwigi uzyskała świadectwo maturalne. W Tarnowie w firmie „Drewno”, która należała do Stanisława Wodzińskiego wykonywała pracę jako rejestratorka. W maju 1939 zawarła związek małżeński z Kazimierzem Jaremkiewiczem[1]. Podczas okupacji w dalszym ciągu pracowała w firmie „Drewno”. Wiosną 1942 jako ,,Izabela” została zaprzysiężona do ZWZ-AK, gdzie wykonywała zadania jako łączniczka Inspektoratu Tarnów przez inspektora podpułkownika Stefana Musiałka ps. „Mirosław". Od tamtej pory Helena przewoziła meldunki i rozkazy jeżdżąc prawie co tydzień „służbowo” do Krakowa do KO ZWZ[1]. Miejsce w którym pracowała stało się głównym punktem kontaktowym Inspektoratu z KG AK i KO[2], w którym odbywały się zebrania konspiracyjne oraz przekazywano pocztę. Przechowywano tam także broń i pieniądze konspiracyjne. Tam współpracowała również z zastępcą Delegata Rządu na Kraj pow. Tarnów S. Wodzińskim ps. ,,Zadora”, którego była łączniczką do Inspektoratu Tarnów[3]. W lipcu 1944, ,,Izabela” i „Zadora” angażowali się w trudną akcję ,,Mostu III” - na zakonspirowanym lądowisku w Jadownikach Mokrych miał wylądować brytyjski samolot, który miał zabrać trzech pasażerów, a którym „Izabela” zorganizowała kwatery: J. Chmielewskiego, ppor. C. Micińskiego i Tomasza Arciszewskiego[4], a przede wszystkim części pocisku V-2, które ukryto w dwóch paczkach[3]. Okazało się, że aparat nadawczo-odbiorczy, który łączył lądowisko z Londynem i Brindisi zepsuł się, w związku z tym wysłano Helenę do Krakowa by pilnie tę radiostację naprawiła[3]. Uniknęła kontroli bagażu podczas drogi powrotnej dzięki odwadze i przytomności umysłu – podczas wejścia Niemców do wagonu, przytuliła się do siedzącego obok niej nieznajomego Niemca - mimo że wcześniej z nim nie rozmawiała - oświadczył, że jest ona jego żoną, wobec czego Niemcy odstąpili od przeszukania jej bagażu[3]. Po dostarczeniu przez „Izabelę” radiostacji, w nocy z 25 na 26 lipca cenna przesyłka razem z pasażerami została zabrana samolotem „Dakota” do bazy w Brindisi we Włoszech, a następnie przewieziona do Londynu. Według oceny S. Musiałka ,,Izabela” bardzo ofiarnie pełniła swą funkcję do końca okupacji, do stycznia 1945[3].
Helena Jaremkiewiczowa została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Nadanie zostało zweryfikowane przez KdsWOBZK i MON dnia 29 października 1990 z nr. legitymacji DK-21080/W[a][3].
Po zakończeniu wojny schorowana, zamieszkała w Tarnowie[3].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wniosek o nadanie Krzyża Virtuti Militari znajduje się w UdsKiOR
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Elżbieta Zawacka: Słownik biograficzny kobiet odznaczonych orderami wojennymi Virtuti Militari. T. II. Toruń: Fundacja „Archiwum i Muzeum Pomorskiej Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek”, 2005, s. 82-84. ISBN 83-88693-08-5.
- Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa Jaremkiewiczowa Helena [dostęp 2024-04-19]