Huragan Iris

Huragan Iris
	Huragan 4 kategorii; w skali Saffira-Simpsona
	; Huragan Iris
Typ	Huragan
Początek	4 października 2001
Koniec	9 października 2001
Najwyższa prędkość wiatru	230 km/h
Najniższe ciśnienie	948 hPa
Ofiary śmiertelne	49 osób
Straty materialne	~150 mln USD
Dotknięte kraje	Dominikana, Jamajka, Belize, Gwatemala, Meksyk
	; Trasa przejścia huraganu

Huragan Iris – cyklon tropikalny, dziewiąty sztorm z własną nazwą, piąty huragan i trzeci duży huragan na Atlantyku w 2001.

Huragan Iris uformował się 4 października 2001, niedaleko wybrzeża wyspy Barbados. Następnego dnia wiatr dotarł do wybrzeża Portoryko, spadając do rangi sztormu tropikalnego. Cyklon przemieścił się na zachód, uderzając 6 października w wybrzeże wyspy Jamajka. Wówczas wiatr w porywach osiągnął 210 km/h, czyli powstał huragan kategorii IV w skali Saffira-Simpsona. Następnie wiatr wzmógł się do 230 km/h, uderzając 9 października w ląd kontynentalny Mezoameryki w Belize, po czym, jak zwykle nad lądem, drastycznie osłabł, ostatecznie rozpraszając się kompletnie.

Łączna liczba zabitych nigdy nie została ustalona: potwierdzono 49 ofiar śmiertelnych, w tym 3 na Dominikanie, 5 w Gwatemali, oraz 22 w Belize (wcześniejsze reporty donoszące o 30 ofiarach zdementował rząd Belize). Pozostałe ofiary pochodziły z innych regionów.

Straty materialne tylko w Belize wyniosły około 67 milionów dolarów, natomiast łączne koszty oszacowano na 150 milionów dolarów.

Historia sztormu[edytuj | edytuj kod]

Zalążek huraganu rozwinął się już pod koniec września 2001, kiedy to zauważono wzrost fal zachodniego Atlantyku. 4 października wiatr mierzony w Barbados osiągnął prędkość 157 km/h, czyli status huraganu, który prąc na zachód dotarł następnego dnia do Jamajki i uderzył w Portoryko. Tego samego dnia sztorm otrzymał nazwę Huragan Iris.

6 października wiatr w porywach znacząco się wzmógł, jednakże większa część huraganu ominęła terytorium Jamajki, dzięki czemu zniszczenia tamże były nieznaczne.

Około 7 października siła wiatru ponownie gwałtownie wzrosła ze 137 do 230 km/h podczas zaledwie 18 godzin. 9 października oko huraganu wkroczyło na brzeg w Belize. Po 18 godzinach huragan Iris rozproszył się nad górzystym terenem.

Skutki[edytuj | edytuj kod]

W wyniku przejścia huraganu zginęło co najmniej 49 osób. Najwięcej ofiar zanotowano w Belize, gdzie lokalne władze podały informację o śmierci 22 osób. Wskutek przejścia huraganu zginęło 17 obywateli Stanów Zjednoczonych, a 3 osoby zostały ranne. Amerykanie ci nie zostali wliczeni w oficjalną listę ofiar przez Belize.

W samym tylko Belize około 10 000 osób straciło dach nad głową. Zniszczeniu uległo 26 z 52 szkół wiejskich kraju, a także znaczna część infrastruktury drogowej i energetycznej.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Lixion A. Avila: Tropical Cyclone Report: Hurricane Iris (4-9 October 2001). National Hurricane Center (USA), 30 października 2008. [dostęp 2008-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-16)]. (ang.).