Ignacy Kahane

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ignacy Kahane
Ilustracja
Ignacy Kahane (1868)
Data śmierci

1875

Miejsce zamieszkania

Sanok

Dzieci

Maurycy, Filip, Leon, Zygmunt, Ludwika

Ignacy Kahane[a] (zm. 1875) – lekarz, działacz społeczny i polityczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był narodowości żydowskiej i w latach 30. był związany z miejscowością Ratzersdorf[1]. Miał synów Maurycego (1836-1896), Filipa (1838-1915), Leona (zm. 1864), Zygmunta (1846-1889) oraz córkę Ludwikę (w pierwszej dekadzie XX wieku w stanie panieńskim członkini sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[2] (1890, 1891)[3])[4][1][5][6][7][8][9][10][11][b]. Wraz z rodziną przeprowadził się do Sanoka pod zaborem austriackim[8][9], gdzie około 1857 podjął pracę w charakterze lekarza felczera (niem. Wundarzt) w cyrkule sanockim[12][13]. Po założeniu szpitala dla chorych w Sanoku 1 sierpnia 1857 zarządcami tegoż byli jego synowie: od początku do około 1860 Filip[14][15][16], a od około 1860 do około 1862 Maurycy[17][18]. Po wybuchu powstania styczniowego w 1863 jego synowie ochotniczo przystąpili do walk po stronie polskiej (Maurycy i Filip odnieśli ranę, a drugiego z nich wiosną 1863 Ignacy wraz żoną i córką Ludwiką odwiedzili w szpitalu w Tarnowie, zaś trzeci syn Leon poległ w 1864)[19][1][20][9][8][21]. W kolejnych latach Ignacy Kahane figurował jako felczer w Sanoku[22], od około 1869 w polskiej nomenklaturze wymieniany w grupie chirurgów do około 1875[23].

Udzielał się w życiu społecznym i politycznym[24]. Po ustanowieniu autonomii galicyjskiej jako lekarz prywatny 10 października 1867 został wybrany członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego, wybrany z grupy gmin miejskich i do 1870 pełnił funkcję zastępcy członka wydziału powiatowego[25]. Jednocześnie został wybrany radnym miejskim w Sanoku w 1867 i trafił do pracy w IV sekcji radnych[26][27]. Po trzecich z kolei wyborach na pierwszym posiedzeniu nowo wybranej Rady 20 sierpnia 1872 pełnił funkcję przewodniczącego jako najstarszy wiekiem radny[28][29] (mandat radnego pełnił co najmniej do 1874[30]. Władze miasta 30 czerwca 1874 zawarły z nim układ o wynajęciu w jego domu czterech izb dla czterech klas na potrzeby szkoły panieńskiej[31] (wzgl. żeńskiej[32]). Zmarł w 1875, a jego pamięć uczczono na posiedzeniu Rady Miejskiej w Sanoku 21 czerwca 1875[33].

W 1859 rodzinę Kahane odwiedził i poznał w Sanoku późniejszy pułkownik powstania styczniowego Karol Kalita ps. „Rębajło”, któremu Leon Kahane w 1864 uratował życie sam odnosząc śmiertelne rany[20]. W swoich wspomnieniach z 1913 były dowódca fragment swoich wspomnień zakończył słowami: „Cześć tej zacnej polskiej rodzinie”[34].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji urzędników Cesarstwa Austrii i Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Ignaz Kahane”. W niektórych wydaniach Szematyzmów figurował od nazwiskiem „Kahany” (1861, 1862) oraz „Kachane” (od 1869).
  2. ↑ W niektórych źródłach (Stanisław Feliksiak, sztetl.org.pl) podano, że synem Ignacego był też Zygmunt, ur. w 1846 w Lisku koło Sanoka. Aczkolwiek o jego istnieniu w swoich wspomnieniach nie wspomnieli przy okazji opisu rodziny zarówno Filip Kahane jak również Karol Kalita, zob. Dzieje Żuawa 1903 ↓, s. 167, 168 Kalita 1913 ↓, s. 125

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 246-247. Bertold Merwin: Żydzi w powstaniu 1863r.. Lwów: Jedność, 1910, s. 16-17.
  2. ↑ Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-04-17].
  3. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 143. ISBN 978-83-939031-1-5.
  4. ↑ Dzieje Żuawa 1903 ↓, s. 167, 168.
  5. ↑ Kalita 1913 ↓, s. 125.
  6. ↑ Bałaban 1916 ↓, s. 202-201.
  7. ↑ Majer Bałaban. Żydzi w powstaniu 1863 r. Próba bibliografii rozumowanej. „Przegląd Historyczny”. Tom 34 (2), s. 593, 1937-1938. 
  8. ↑ a b c J. Rzepka: Filip Sanbra-Kahane. powiatlancut.pl. [dostęp 2021-07-31]. za: Bogdan Stępień. Filip Sanbra-Kahane (1838-20 XI 1915). „Prace Historyczno-Archiwalne”. Tom 17, s. 189-199, 2006. 
  9. ↑ a b c Teresa Bagińska-Żurawska: Willa Filipa Sanbra Kahane. lancut.pl. [dostęp 2021-07-31].
  10. ↑ Stanisław Feliksiak: Słownik biologów polskich. Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, 1987, s. 244. ISBN 83-01-00656-0.
  11. ↑ Zygmunt Kahane. sztetl.org.pl. [dostęp 2021-08-02].
  12. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858. Lwów: 1858, s. 240.
  13. ↑ Bałaban 1916 ↓, s. 200. Tu podano, że był lekarzem powiatowym, aczkolwiek w tych latach istniał jeszcze cyrkuł.
  14. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858. Lwów: 1858, s. 264.
  15. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1859. Lwów: 1859, s. 282.
  16. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1860. Lwów: 1860, s. 286.
  17. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1861. Lwów: 1861, s. 429.
  18. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1862. Lwów: 1862, s. 447.
  19. ↑ Dzieje Żuawa 1903 ↓, s. 167.
  20. ↑ a b Kalita 1913 ↓, s. 121-126.
  21. ↑ Bałaban 1916 ↓, s. 200.
  22. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1859. Lwów: 1859, s. 257.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1860. Lwów: 1860, s. 258.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1861. Lwów: 1861, s. 382.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1862. Lwów: 1862, s. 396.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1863. Lwów: 1863, s. 405.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1864. Lwów: 1864, s. 413.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1865. Lwów: 1865, s. 426.
    •Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1866. Lwów: 1866, s. 439.
    •Galizisches Provinzial-Handbuch für das Jahr 1868. Lwów: 1868, s. 751.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1869. Lwów: 1869, s. 476.
  23. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: 1870, s. 500.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: 1871, s. 442.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1872. Lwów: 1872, s. 429.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1873. Lwów: 1873, s. 436.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: 1874, s. 469.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1875. Lwów: 1875, s. 475.
  24. ↑ Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Opieka społeczna i zdrowotna. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 468. ISBN 83-86077-57-3.
  25. ↑ Sanok. „Dziennik Lwowski”. Dodatek do nr 160, s. 2, 14 października 1867. 
    •Wybrani lekarze do rad powiatowych. „Przegląd Lekarski”. Nr 45, s. 360, 9 listopada 1867. 
    •Nowiny z kraju i z zagranicy. Sanok. „Dziennik Lwowski–Dodatek”. Nr 166, s. 2, 21 października 1867. 
    •Galizisches Provinzial-Handbuch für das Jahr 1868. Lwów: 1868, s. 400.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1869. Lwów: 1869, s. 274, 275.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: 1870, s. 280, 281.
    •Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Struktury organizacyjne miasta. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 353. ISBN 83-86077-57-3.
  26. ↑ Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Struktury organizacyjne miasta. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 373. ISBN 83-86077-57-3.
  27. ↑ Marta Szramowiat. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Przemiany gospodarcze w Sanoku. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 17, 19, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  28. ↑ Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Struktury organizacyjne miasta / Budownictwo i gospodarka komunalna / Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 374-375. ISBN 83-86077-57-3.
  29. ↑ Marta Szramowiat. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Przemiany gospodarcze w Sanoku. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 19, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  30. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 19, 21. ISBN 83-909787-8-4.
  31. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od lutego 1874 do stycznia 1876. T.V. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 52. [dostęp 2022-02-05].
  32. ↑ „Prace Historyczno-Archiwalne” Tomy 8-10, 1999, s. 58.
  33. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od lutego 1874 do stycznia 1876. T.V. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 166. [dostęp 2022-02-05].
  34. ↑ Kalita 1913 ↓, s. 126.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ignacy_Kahane&oldid=71799102”