Józef Jainta
Tablica na ścianie domu przy ulicy Józefa Jainty 28 w Bytomiu, fot. 2017 r. | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci | |
Partia |
Józef Jainta (ur. 11 listopada 1882[1] , zm. 1940[2] w KL Buchenwald[1] ) – polski działacz robotniczy[2], powstaniec śląski [3], więzień obozu koncentracyjnego Buchenwald[4] .
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jego rodzina pochodziła z bytomskiego Rozbarku. Był inicjatorem spotkania założycielskiego związku Oddziału Hutników i Metalowców w 1912 roku, ostatnie spotkanie w „Ulu” miało miejsce rok później[1] . W czasie I wojny światowej należał do Armii Polskiej we Francji[2]. W 1919 roku pracował w Koźlu, w Powiatowym Komitecie Plebiscytowym[2]. Uczestniczył podczas III powstania śląskiego w zdobywaniu Kędzierzyna[3].
Żonaty z Wiktorią Pogorzołek, ich trzej synowie byli również powstańcami śląskimi[4] . Miał córkę Dorotę (ur. 30 stycznia 1924 roku), pracowniczkę Kopalni Węgla Kamiennego Bytom[5].
Po podziale Górnego Śląska mieszkał w Rozbarku[1] . Pracował w Katowicach w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim, działał w Zjednoczeniu Zawodowym Polskim oraz w Związku Polaków w Niemczech[1] w 1926 roku został przyjęty do Polskiej Partii Socjalistycznej. Od 1934 do 1939 roku był sekretarzem Centralnego Związku Zawodowego Górników w Katowicach[6]. Po wybuchu II wojny światowej usiłował dostać się na Węgry przez Kraków, gdzie został aresztowany razem z synem Zygmuntem po rozpoznaniu przez konfidenta Gestapo. Został osadzony w Więzieniu Montelupich, później trafił do KL Buchenwald[1] i został tamże rozstrzelany w 1940 roku (rodzina otrzymała wiadomość o jego śmierci w marcu tegoż roku[1] ) po długim śledztwie z wykorzystaniem tortur[6]; w tymże obozie zginął również jego syn Stanisław[1] .
Józefa Jaintę upamiętniono nazywając jego nazwiskiem jedną z ulic w Śródmieściu Bytomia[1] .
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Kachel 1995 ↓.
- ↑ a b c d MBP Bytom 1980 ↓, s. 7.
- ↑ a b MBP Bytom 1980 ↓, s. 7–8.
- ↑ a b Wolna 1973 ↓.
- ↑ Marian Niewiarowski , XV lat Bytomskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego 1945–1960, 1960, s. 295 .
- ↑ a b MBP Bytom 1980 ↓, s. 8.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paweł Kachel. Bohaterowie naszych ulic. Józef Jainta. „Życie Bytomskie”, s. 9, 1995-04-18. ISSN 0239-2941.
- Henryka Wolna: Stanisław Jainta. W: Ludzie spod znaku Rodła. Biografie działaczy Związku Polaków w Niemczech na Śląsku Opolskim. Franciszek Hawranek (red.). T. I. Opole: Opolskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe, 1973, s. 84.
- Dział Informacyjno-Bibliograficzny: Zasłużeni dla Bytomia – patronami naszych ulic. Bytom: Miejska Biblioteka Publiczna w Bytomiu, 1980-01.
- Urodzeni w 1882
- Zmarli w 1940
- Straceni przez rozstrzelanie
- Żołnierze Armii Polskiej we Francji 1917–1919
- Członkowie Związku Polaków w Niemczech
- Członkowie Zjednoczenia Zawodowego Polskiego
- Uczestnicy III powstania śląskiego
- Ofiary KL Buchenwald
- Więźniowie więzienia Gestapo na Montelupich w Krakowie
- Ludzie związani z Bytomiem
- Polscy robotnicy
- Polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych
- Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej