Jan II z Badenii

Jan II z Badenii
Data urodzenia	1434
Data śmierci	9 lutego 1503
	Arcybiskup Trewiru
Okres sprawowania	1461-1475
Wyznanie	katolicyzm
Sakra biskupia

Jan II z Badenii (ur. w 1434 r., zm. 9 lutego 1503 r. w Ehrenbreitstein) – arcybiskup Trewiru i książę-elektor Rzeszy od 1456 r. z rodu Zähringen.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jerzy był trzecim synem margrabiego Badenii Jakuba I i Katarzyny, córki Karola II, księcia Lotaryngii. Podobnie jak dwaj młodsi bracia, Jerzy i Marek, został przeznaczony do stanu duchownego (dwa starsi bracia mieli objąć dziedzictwo w Badenii). W 1445 otrzymał tzw. niższe święcenia, w 1448 r. został kanonikiem w Moguncji, później także w Kolonii i Strasburgu. Studiował w Erfurcie (gdzie był rektorem), Pawii i Kolonii.

W czerwcu 1456 r. został wybrany przez kapitułę w Trewirze arcybiskupem Trewiru, musiał jednak pokonać trzech kontrkandydatów (w tym Teodoryka z Isenburga) oraz opór stanów księstwa biskupiego i miasta Trewir. Dokonał tego dzięki pomocy cesarza Fryderyka III Habsburga i papieża Kaliksta III (z powodu młodego wieku musiał otrzymać dyspensę pozwalającą na sprawowanie urzędu). Wraz ze swymi braćmi stał się ważnym instrumentem polityki cesarskiej w zachodniej części Niemiec. W 1461 r. w sporze o arcybiskupstwo Moguncji wraz z braćmi poparł Adolfa z Nassau. Uczestniczył w rozmowach cesarza z księciem Burgundii Karolem Zuchwałym w 1473 r. – doprowadził do ich zerwania, a następnie uczestniczył w wojnie między Burgundią a cesarzem. Wraz ze swoim młodszym bratem Jerzym doprowadził do skutecznego końca negocjacje w sprawie małżeństwa jedynej córki Karola Zuchwałego Marii Burgundzkiej z synem cesarza Maksymilianem Habsburgiem, do którego doszło w sierpniu 1477 r.

W rządach księstwem odznaczał się twardą ręką, jednak z uwagi na duże zadłużenie i rosnącą inflację popadał w coraz większą zależność od kapituły i miejscowych stanów. Kontynuował rozpoczęte wcześniej działania na rzecz reformy klasztorów. Za jego panowania został założony uniwersytet w Trewirze. Środki finansowe księstwa obciążał wydatkami na budowę zamków oraz swój dwór. W ostatnim okresie życia, mimo sporu z Maksymilianem Habsburgiem o Boppard uzyskał jego poparcie dla mianowania na swego następcę syna swojego bratanka Jakuba II z Badenii, mimo oporu większości kapituły. Został pochowany w katedrze św. Piotra w Trewirze.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Martin Persch: Johann von Baden. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon. T. 3. Herzberg: Verlag Traugott Bautz, 1992, s. 142–144. ISBN 3-88309-035-2.
Konrad Krimm: Johann II.. W: Neue Deutsche Biographie. T. 10. Berlin: Duncker & Humblot, 1974, s. 539–540.
Bernhard Endrulat: Johann II.. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 14. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1881, s. 421–423.

Biskupi	Euchariusz (po 250) Waleriusz (po 250) Maternus (po 300) Agritius (314–329) Maksymin (329–346) Paulinus (347–358) Bonosus (358–373) Brytoniusz (374–386) Feliks (386–399) Mauritiusz (399–407) Leoncjusz (414–445) Sewer (449) Cyrillus (450–458) Jamlichus (do 475) Emerus (przed 500) Marus (przed 500) Woluzjan (przed 500) Milet (przed 500) Modest (przed 500) Maksimiam (502) Fibicius (511–525) Abrunculus (525–526) Nicecjusz (526–566) Magneryk (566–586) Gunderyk (600) Sabaudus (614) Moduald (622–647) Numerianusz (650–697) Basinusz (705) Lutwin (705–715) Milo (715–753) Wiomad (757–791)
Arcybiskupi	Richbod (791–804) Wizzo (805–809) Amalariusz (809–814) Hetti (814–847) Theutgaud (847–868) Bertolf (869–883) Radbod (883–915) Ruotger (915–931) Ruodbert (931–956) Heinrich I (956–964) Teodoryk I (965–977) Egbert (977–993) Ludolf (994–1008) Megingaud (1008–1015) Poppo von Babenberg (1016–1047) Eberhard (1047–1066) Kuno I von Pfullingen (1066–1066) Udo von Nellenburg (1066–1078) Egilbert von Ortenburg (1079–1101) Bruno von Bretten (1102–1124) Gottfried von Falmagne (1124–1127) Meginher von Falmagne (1127–1130) Albero von Montreuil (1131–1152) Hillin von Falmagne (1152–1169) Arnold I von Valcourt (1169–1189)
Elektorzy Rzeszy i Arcybiskupi	Johann I (1169–1212) Teodoryk z Wied (1212–1242) Arnold II von Isenburg (1242–1259) Henryk II von Finstingen (1260–1286) Boemund I von Warnesberg (1286–1299) Dieter z Nassau (1300–1307) Baldwin Luksemburski (1307–1354) Boemund II z Saarbrücken (1354–1362) Kuno II z Falkensteinu (1362–1388) Werner z Falkensteinu (1388–1418) Otto von Ziegenhain (1418–1430) Rhaban z Helmstätt (1430–1439) Jakub I von Sierck (1439–1456) Jan II z Badenii (1456–1503) Jakub II z Badenii (1503–1511) Richard z Greiffenklau do Vollrads (1511–1531) Jan III von Metzenhausen (1531–1540) Jan IV Ludwik von Hagen (1540–1547) Jan V von Isenburg (1547–1556) Jan VI Leyen (1556–1567) Jakub III von Eltz (1567–1581) Jan VI von Schönenberg (1581–1599) Lotar von Metternich (1599–1623) Filip Krzysztof von Sötern (1623–1652) Karol Kasper Leyen (1652–1676) Jan Hugo von Orsbeck (1676–1711) Karol Józef z Lotaryngii (1711–1715) Franz Ludwig von Pfalz-Neuburg (1716–1729) Franciszek Jerzy von Schönborn (1729–1756) Jan Filip von Walderdorff (1756–1768) Klemens Wacław Wettyn (1768–1801)
Arcybiskupi	Charles Mannay (1802–1816) Josef Hommer (1824–1836) Wilhelm Arnoldi (1842–1864) Leopold Pelldram (1865–1867) Matthias Eberhard (1867–1876) Michael Felix Korum (1881–1921) Franz Rudolf Bornewasser (1922–1951) Matthias Wehr (1951–1967) Bernhard Stein (1967–1980) Hermann Josef Spital (1981–2001) Reinhard Marx (2002–2007) Stephan Ackermann (od 2009)