Jaromira Labudda

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Jaromira Labudda (kaszub.) Jaromira Labùdda (ur. 24 kwietnia 1961) – kaszubska poetka, nauczyciel języka kaszubskiego, córka działacza kaszubskiego, pisarza i felietonisty Aleksandra Labudy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 24 kwietnia 1961 roku jako córka Aleksandra Labudy (1902-1981) i Jadwigi z d. Krefft (1918-1997). W 1981 roku skończyła liceum ogólnokształcące w Kartuzach. W 2001 roku ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim. Mieszka w Tłuczewie w budynku dawnej szkoły (od 1970 roku domu rodziny Aleksandra Labudy)[1].

Zawodowo związana z zawodem nauczycielskim w zakresie nauczania języka polskiego i języka kaszubskiego. Stała się pionierką nauczania języka kaszubskiego[2]. Pracowała w kaszubskiej szkole na Głodnicy w latach 1992-2000[3]. Obecnie uczy w Zespole Szkół w Lini. Opracowała również pierwszy program nauczania języka kaszubskiego, zatwierdzony i wydany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej[2][4][5]. Jako pierwsza, jeszcze w latach 90. opracowała podręczniki do nauki tego języka[6]. W 1999 roku otrzymała nagrodę Ministerstwa Edukacji Narodowej za szczególne osiągnięcia w edukacji regionalnej[2][7]. Ponadto prowadzi kursy języka kaszubskiego dla nauczycieli oraz lektorat języka kaszubskiego dla studentów. Współpracuje z Uniwersytetem w Sapporo (z prof. Motoki Nomachi)[2]. Na potrzeby studiów językoznawczych dokonała nagrań magnetofonowych i video utworów własnych i swego ojca dla Uniwersytetu Warszawskiego, Łużyczan oraz uniwersytetów Cambridge i Oxford w Anglii[2][3][7].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Od najmłodszych lat związana ze środowiskiem literackim i nauczycielskim, pozostawała też pod twórczym wpływem ojca. Była odpowiedzialna za opracowanie, przygotowanie do druku, a czasem i tłumaczenie rękopisów dzieł Aleksandra Labudy. W 2012 roku opracowała również zarys biografii i monografii literackiej Labudy[7].

Jako poetka zadebiutowała w 1977 roku na łamach regionalnego czasopisma Pomerania[7]. Zdobywała również laury w organizowanych przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie konkursach literackich[8]. Jej utwory znalazły się w licznych zbiorach kaszubskiej poezji, antologiach. Samodzielnie wydała trzy tomiki poezji[9]. Jest też autorką słów do piosenek[7]. Tworzy wyłącznie w języku kaszubskim. Wydany w 2014 roku tomik „Zwadë dëszë mòji”, obejmujący 100 wierszy, zawierał również ich omówienia w języku polskim[10].

Za twórczość poetycką wyróżniana m.in. w 1984 roku nagrodą Romana Wróblewskiego, a w 2020 roku uhonorowana nagrodą Pomeranii "Skra Ormuzdowa"[11]. W 2022 roku Labuddzie przyznano medal "Za Zasługi dla Powiatu Wejherowskiego"[12].

Razem z siostrami od 1994 r. współtworzyła i występowała w Kabarecie Labud[3][13]. W 1999 roku brała udział w nagraniach słuchowiska w studio Radia Gdańsk oraz scenki kabaretowej dla TVP 3 Gdańsk[2][7].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Labudda J.ː "Kôrba cëchotë", Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Gdańsk, 1986
  • Labudda J.ː „Słowa òbséwają zemiã”, "Czec", Gdańsk, 1995
  • Andrersen, H. Ch.ː "Brzëgné kôczę", "Region" [tłumaczenie], Głodnica, 1996
  • Labudda J.ː "Zôrno mòwë : pòdrãcznik do ùczbë jãzëka kaszëbsczégò dlô pòczątkújącëch (kl. IV-VI). D. 1", Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Zarząd Główny, Gdańsk, 2007
  • Labudda, J.ː "Twórcze życie Aleksandra Labudy: zarys monograficzny", Bolszewo 2012
  • Labuda, A.ː "Bògòwie i dëchë naj przodków : (przëłożënk do kaszëbsczi mitologii) = Bogowie i duchy naszych przodków : (przyczynek do kaszubskiej mitologii)" [tłumaczenie], Bolszewo, Wejherowo, 2012
  • Labudda, J.ː "Zdrój słowa : pòdrãcznik do ùczbë kaszëbsczégò jãzëka dlô pòczątkùjącëch (kl. IV-VI)", Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Zarząd Główny, Gdańsk, 2010
  • Labudda, J.ː „Zwadë dëszë mòji”, Biblioteka Publiczna Gminy Wejherowo im. Aleksandra Labudy, Gmina Wejherowo, Bolszewo, Wejherowo, 2014
  • Labudda, J.ː "Osobliwości języka kaszubskiego", Cassubia Zbigniew Byczkowski, Łęczyce, 2020

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Fopke - Nowi tomik poezji. Jaromira Labudda [online], www.fopke.pl, 24 stycznia 2015 [dostęp 2024-03-10] (pol.).
  2. ↑ a b c d e f Fopke - Nowi tomik poezji. Jaromira Labudda [online], www.fopke.pl, 24 stycznia 2015 [dostęp 2024-03-10] (pol.).
  3. ↑ a b c Dušan-Vladislav Pažđerski, Jaromira Labùdda | Projekt Rastko Kaszuby [online] [dostęp 2024-03-11] (serb.).
  4. ↑ Michalina Czaja, Miejsce i rola języka kaszubskiego w systemie nauczania, Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2017, s. 76 [dostęp 2024-03-11].
  5. ↑ Cezary Obracht-Prondzyński, Historia Kaszubów w dziejach Pomorza. Tom V. Dzieje najnowsze (po 1945 r.), Gdańsk: Instytut Kaszubski w Gdańsku, 2019, s. 959.
  6. ↑ Janusz Mamelski, Język kaszubski w szkole – sukcesy, zagrożenia i porażki, [w:] Biuletyn Rady Języka Kaszubskiego 2016, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2016, s. 292 [dostęp 2024-03-11].
  7. ↑ a b c d e f Jaromira Labudda, Twórcze życie Aleksandra Labudy: zarys monograficzny, Bolszewo: Urząd Gminy Wejherowo, 2012, okładka.
  8. ↑ Cezary Obrach-Prondzyński, Historia Kaszubów w dziejach Pomorza. Tom V. Dzieje najnowsze (po 1945 r.), Gdańsk: Instytut Kaszubski w Gdańsku, 2019, s. 744.
  9. ↑ 60. urodziny Jaromiry Labudy [online], nadmorski24.pl [dostęp 2024-03-11].
  10. ↑ Jaromira Labudda, Zwadë dëszë mòji, wyd. 1, Bolszewo: Gmina Wejherowo, 2014, s. 7.
  11. ↑ Skry Ormuzdowe [online], www.miesiecznikpomerania.pl [dostęp 2024-03-11].
  12. ↑ VI/XXXIII/449/22 - Uchwały - Biuletyn Informacji Publicznej Starostwa Powiatowego w Wejherowie [online], bip.powiatwejherowski.pl [dostęp 2024-03-11].
  13. ↑ Regina Szczupaczyńska, Kabaret Labud, „Pomarania”, 01/2006, styczeń 2006, s. 52-53 [dostęp 2024-03-11].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Labudda, J.ː "Twórcze życie Aleksandra Labudy: zarys monograficzny", Bolszewo 2012
  • Labudda, J.ː "Szlachã tatka: 60. roczëzna Jaromirë Labùddë", Wydawnictwo Region, Gdynia, 2021
  • Obracht-Prondzyński C.ː "Historia Kaszubów w dziejach Pomorza. Tom V. Dzieje najnowsze (po 1945 r.)", Instytut Kaszubski w Gdański, Gdańsk 2019
  • Schramke, G.: "Procëm Smãtkòwi. Współczesna literatura kaszubska w latach 1981-2015", Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Instytut Kaszubski, Gdańsk, 2023, s. 149 i in.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jaromira_Labudda&oldid=73238368”