Jaskinia Żarska Górna
50°09′50″N 19°42′15″E/50,163778 19,704083| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel | |
| Długość |
15 m |
| Głębokość |
3 m |
| Wysokość otworów |
405, 407 m n.p.m. |
| Ekspozycja otworów |
ku SW |
| Data odkrycia |
znana od dawna |
| Kod |
J.Olk.I-09.03 |
Położenie na mapie gminy Krzeszowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |
| 50°09′50″N 19°42′15″E/50,163778 19,704083
| |
| Strona internetowa | |
Jaskinia Żarska Górna – jaskinia między południowymi krańcami wsi Żary i północnymi wsi Dubie w województwie małopolskim. Znajduje się w Wąwozie Żarskim w obrębie rezerwatu przyrody Dolina Racławki[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
W lesie zwanym Lasem Pisarskim na lewych zboczach środkowej części Wąwozu Żarskiego znajduje się grupa skał[3], a w nich Jaskinia Żarska, Jaskinia Żarska Górna oraz schroniska: Schronisko Żarskie Pierwsze, Schronisko Żarskie Drugie, Schronisko Żarskie Trzecie, Schronisko Żarskie Czwarte i Schronisko Żarskie Małe. Nad dnem wąwozu znajduje się Jaskinia bez Nazwy[4]. Prowadzi do nich ścieżka edukacyjna.
Jaskinia Żarska Górna znajduje się w południowej części skał. Jej otwór jest widoczny ze ścieżki dydaktycznej. Tuż na południe od niej znajduje się Schronisko Żarskie Czwarte[4].
Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia ma dwa otwory. Przy otworze dolnym znajduje się zasypana studnia. Prowadzi od niego myty, lekko wznoszący się ciasny korytarz, który po kilku metrach zakręca pod kątem 180 stopni i wyprowadza do górnego otworu. Jest to jaskinia krasowa wytworzona w wapieniach skalistych z okresu jury późnej. Znajdują się w niej nacieki w postaci polew oraz drobnych kolumn i stalaktytów. Namulisko próchniczno-gliniasto-kamieniste. Przy dolnym otworze, oraz w odchodzącym od niego korytarzu występują rdzawe osady piaszczysto-żwirowe. Są to pozostałości po materiale, który w paleogenie wypełniał jaskinię, a w pliocenie został przez wodę wymyty[1].
Jaskinia jest wilgotna, występuje w niej przepływ powietrza. W pobliżu otworów jest oświetlona światłem dziennym, na ścianach rosną mchy i glony, głębiej jest ciemno i brak roślin. Licznie występują pająki sieciarze jaskiniowe, kosarze, muchówki i motyle. Za dolnym otworem licznie występowały chitynowe pancerze żuków, spotkano też odchody borsuka[1].
Historia poznania[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia znana była od dawna, ale po raz pierwszy opisali ją dopiero A. Górny i M. Szelerewicz w 2008 r. Ci sami, oraz A. Kurek i M. Pruc wykonali pomiary jaskini. W 2008 r. zaktualizował je A. Polonius. W studni przy wejściu dolnym znaleziono ślady świadczące o próbach jej eksploracji[1].
-
Dolny otwór -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Szlak turystyczny[edytuj | edytuj kod]
żółta, geologiczna ścieżka edukacyjna w postaci zamkniętej pętli. Od parkingu w Dubiu Wąwozem Żarskim do Doliny Szklarki i z powrotem (inną trasą). 8 przystanków.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Adam Polonius, Andrzej Górny, Mariusz Szelerewicz, Jaskinia Żarska Górna, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-03-21].
- ↑ Jura Krakowsko-Częstochowska. Informator turystyczny, Ogrodzieniec, Związek Gmin Jurajskich, 2018, ISBN 978-83-947430-8-6
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-03-21].
- ↑ a b Jaskinie Jury [online] [dostęp 2019-03-21].