Josef Páleníček

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Josef Páleníček
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 lipca 1914
Travnik

Pochodzenie

czeskie

Data i miejsce śmierci

7 marca 1991
Praga

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pianista

podpis

Josef Páleníček (ur. 19 lipca 1914 w Travniku, zm. 7 marca 1991 w Pradze[1][2]) – czeski kompozytor i pianista.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Debiutował publicznie jako pianista w wieku 11 lat[2]. Studiował w Konserwatorium Praskim u Karela Hoffmeistera (fortepian), Otakara Šína i Vítězslava Nováka (kompozycja)[1][2]. W latach 1933–1938 studiował też prawo na praskim Uniwersytecie Karola[1]. Od 1936 do 1937 roku uczył się w École normale de musique w Paryżu u Dirana Alexaniana i Pierre’a Fourniera, pobierał też prywatnie lekcje kompozycji u Alberta Roussela[1]. W 1934 roku wspólnie z Alexandrem Plockiem i Františkiem Smetaną założył Trio Smetany, przemianowane później na Trio Czeskie[1][2]. Od 1935 roku prowadził regularną działalność koncertową[1][2]. Był solistą filharmonii w Pradze (od 1949) i w Ołomuńcu (od 1957)[1]. Od 1963 roku był wykładowcą Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze[1][2]. Odznaczony został tytułem Artysty narodowego oraz nagrodą państwową[2].

Jako pianista wykonywał utwory kompozytorów czeskich (Smetana, Janáček, Martinů), a także m.in. Beethovena, Chopina, Debussy’ego, Musorgskiego i Prokofjewa[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Concertino (1937–1945)
  • I Koncert fortepianowy (1940)
  • Koncert saksofonowy (1943)
  • II Koncert fortepianowy (1952)
  • Koncert fletowy (1955)
  • Concertino da camera na klarnet i orkiestrę (1957)
  • III Koncert fortepianowy (1961)
  • Wariacje symfoniczne na temat wyimaginowanego portretu Ilii Erenburga (1971)
  • Koncert wiolonczelowy (1973)
  • Sinfonietta na smyczki (1977)

Utwory kameralne

  • Kwintet fortepianowy (1933)
  • Preludium a capriccio na skrzypce i fortepian (1935)
  • Sonata na klarnet i fortepian (1936)
  • Wariacje chorałowe na wiolonczelę i fortepian (1942)
  • Malá suita na klarnet i fortepian (1942)
  • Kwartet smyczkowy (1954)
  • Masky na saksofon i fortepian (1957)
  • Suita piccola na skrzypce i fortepian (1958)
  • Wariacje na wiolonczelę i fortepian (1972)
  • Rondo concertante na wiolonczelę i fortepian (1972)
  • Suita in modo antico na wiolonczelę i fortepian (1973)
  • Koncertní etudy na kontrabas i fortepian (1975)
  • Immagini na flet, kontrabas, klarnet, fortepian i perkusję (1976)
  • Tre concertini na klarnet i fortepian (1977)

Utwory sceniczne

  • oratorium Piseň o člověku (1961)
  • balet Kytice (1980–1982)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 7. Część biograficzna n–pa. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2002, s. 277. ISBN 978-83-224-0808-7.
  2. a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2701. ISBN 0-02-865529-X.