Julián Orbón
| Imię i nazwisko |
Julián Orbón de Soto |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Julián Orbón de Soto (ur. 7 sierpnia 1925 w Avilés, zm. 20 maja 1991 w Miami Beach[1][2][3][4]) – kubański kompozytor pochodzenia hiszpańskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Uczył się w konserwatorium w Oviedo[1][2][4]. W 1937 roku, w związku z trwającą w Hiszpanii wojną domową[3], wyjechał wraz z rodzicami na Kubę, gdzie w latach 1938–1945 studiował w konserwatorium w Hawanie u swojego ojca Benjamína (fortepian) oraz José Ardévola (kompozycja)[1]. W 1945 roku odbył kurs u Aarona Coplanda w Berkshire Music Center w Tanglewood[1][2]. Od 1942 do 1949 roku był członkiem Grupo de Renovación Musical[1][4], współpracował też z grupą literacką Origenes[1]. Działał jako krytyk muzyczny i eseista, propagując współczesną muzykę kubańską[1]. W latach 1946–1960 pełnił funkcję dyrektora konserwatorium w Hawanie[1][2][3][4]. Po zwycięstwie rewolucji kubańskiej wyemigrował w 1960 roku do Meksyku, gdzie do 1963 roku prowadził wraz z Carlosem Chávezem warsztaty kompozytorskie w konserwatorium w mieście Meksyk[1][2]. W 1964 roku osiadł w Stanach Zjednoczonych[2][3][4]. Wykładał w State University of New York at Purchase i Washington University in St. Louis[2]. W 1967 roku otrzymał nagrodę American Academy of Arts and Letters[1][2].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
W swojej twórczości czerpał z różnorodnych źródeł: hiszpańskiej muzyki ludowej i dawnej, folkloru afro-kubańskiego, popularnej muzyki latynoamerykańskiej i chorału gregoriańskiego[1]. We wczesnym okresie muzyka Orbóna utrzymana była w stylistyce neoklasycznej, później nabrała cech bardziej romantycznych[1].
Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2][4])
Utwory orkiestrowe
- Capricho concertante na orkiestrę kameralną (1943)
- Sinfonia en do (1945)
- Homenaje a la tonadilla (1947)
- Tres versiones sinfónicas (1953)
- Danzas sinfónicas (1955)
- Concerto grosso (1958)
- Partita No. 3 (1965)
- Partita No. 4 na fortepian i orkiestrę (1982–1985)
Utwory kameralne
- Pregón na skrzypce, flet, obój, fagot, róg i fortepian (1943)
- Concerto da camera na róg, rożek angielski, trąbkę, wiolonczelę i fortepian (1944)
- Kwartet smyczkowy (1951)
- Preludio y danza na gitarę (1951)
- Partita No. 1 na klawesyn (1963)
- Partita No. 2 na klawesyn, wibrafon, czelestę, fisharmonię i kwartet smyczkowy (1964)
Utwory fortepianowe
- Sonata „Homenaje a Padre Soler” (1942)
- Toccata (1943)
Utwory wokalne i wokalno-instrumentalne
- Romance a Fontefrida na 4 głosy mieszane (1944)
- motet Cruxifixus na chór (1953)
- Hymnus ad galli cantum na sopran, flet, obój, klarnet, harfę i kwartet smyczkowy (1956)
- Tres cantigas del rey na sopran, kwartet smyczkowy, klawesyn i perkusję (1960)
- Monte Gelboe na tenora i orkiestrę (1962)
- Introito na chór (1967–1968)
- Oficios: Liturgia de tres días na chór i orkiestrę (1970–1975)
- Dos canciones folklóricas na chór (1972)
- Libro de cantares na mezzosopran i fortepian (1987)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 7. Część biograficzna n–pa. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2002, s. 167–168. ISBN 978-83-224-0808-7.
- ↑ a b c d e f g h i Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2661. ISBN 0-02-865529-X.
- ↑ a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 652. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d e f Martha Furman Schleifer, Gary Galván: Latin American Classical Composers: A Biographical Dictionary. Lanham: Rowman & Littlefield, 2016, s. 442–443. ISBN 978-0-8108-8870-8.