Kamienica Pod Murzynkiem w Warszawie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienica Pod Murzynkiem w Warszawie
Symbol zabytku nr rej. 506 z 1.07.1965[1]
Ilustracja
Kamienica Pod Murzynkiem, elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

Rynek Starego Miasta 36

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Murzynkiem w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Murzynkiem w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Murzynkiem w Warszawie”
52,25015°N 21,01158°E/52,250150 21,011580
Multimedia w Wikimedia Commons

Kamienica Pod Murzynkiem (nazywana także Imlandowską, Dzianottowską oraz Ginterowską)[2] – kamienica znajdująca się na Rynku Starego Miasta 36 w Warszawie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze informacje o tym budynku pochodzą z roku 1449. Ówcześnie był to dom rodziny Syczów. Po nich właścicielami kamienicy zostali Skoczkowie i Szeligowie[2].

Na przełomie XV i XVI w. budynek był zamieszkiwany przez Jana Raka, który w roku 1517 sprzedał ją burmistrzowi Starego Miasta – Jerzemu Baryczce. W XVI w. kamienica była własnością kupców Jana Fieląga i Jana Himianda, którzy dokonali licznych jej modernizacji i przebudów[2].

W 1613 r. dom został kupiony przez królewskiego snycerza Jana Kluga, który w 1622 r. zlecił Gerardowi Kleinpoldtowi, jego generalną przebudowę. Prace nad nowym wyglądem kamienicy trwały ponad pięć lat. Zmiany zostały wykończone przez spadkobiercę Kluga – Jakuba Gianottiego w roku 1628. Budynek po tej modernizacji liczył cztery kondygnacje zwieńczone attyką i posiadał trzytraktowy układ wnętrz[2]. Jego fasadę ozdobiła charakterystyczna do dziś głowa Murzynka.

Fragment fasady kamienicy

Po 1650 r. kamienicę została zakupiona przez burmistrza Juliusza Gintera. W XVIII w. właścicielem został rajca Teodor Jędrzejewicz, a następnie Francuz Jean Martin. W latach 1865−1872 kamienica była zamieszkiwana przez Ksawerego Grochowskiego. Mieściła się tam ówcześnie konspiracyjna siedziba Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy[3]. Dom często zmieniał właścicieli. Tak częste zmiany własności trwały jeszcze do początku lat 20. XX w.[2]

W 1922 r. kamienicę nabyto od Moczarowskiego na rzecz Towarzystwa Dziennikarzy i Literatów Polskich (właśc. warszawskiego Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy; darowizny na ten cel udzielił Franciszek Baytel)[4], które stacjonowało w niej do 1938 r. W 1928 r.[3] Dziesięć lat później towarzystwo odsprzedało kamienicę Zarządowi m.st. Warszawy, który przeznaczył ją wraz z sąsiednimi kamienicami na siedzibę Muzeum Dawnej Warszawy[2]. Prace konserwatorskie i adaptacyjne prowadzone były przez Jana Zachwatowicza, które zostały przerwane przez wybuch drugiej wojny światowej. Przez czas trwania powstania warszawskiego kamienica została uszkodzona jedynie w części dachowej.

W 1945 kamienica była najmniej zniszczonym budynkiem znajdującym się przy Rynku Starego Miasta[5]. Podczas odbudowy Starego Miasta zrekonstruowano zniszczone elementy, w tym głowę Murzynka w fasadzie[2].

W 1951 na fasadzie kamienicy odsłonięto tablicę upamiętniającą Feliksa Dzierżyńskiego, przemawiającego w 1899 w tym miejscu na zebraniu robotniczym[6]. W 1990 tablica została zdemontowana i przeniesiona do magazynu Muzeum Historycznego m.st. Warszawy[7].

W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 września 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 54. [dostęp 2022-12-28].
  2. ↑ a b c d e f g Warszawa – Kamienica Pod Murzynkiem. Atrakcje turystyczne Warszawy. Ciekawe miejsca Warszawy. www.polskaniezwykla.pl. [dostęp 2015-10-21].
  3. ↑ a b Warszawa Moim Oczkiem: Kamienica Pod Murzynkiem. [dostęp 2015-10-21].
  4. ↑ Nowa siedziba warszawskiego Towarzystwa literatów i dziennikarzy. „Nowości Illustrowane”. Nr 10, s. 3, 4, 11 marca 1922. 
  5. ↑ Rafał Bielski, Jakub Jastrzębski: Utracone miasto. Warszawa wczoraj i dziś. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2016, s. 13. ISBN 978-83-63842-27-7.
  6. ↑ Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 194. ISBN 83-01-06109-X.
  7. ↑ Rafał Jabłoński: Historie warszawskie. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2012, s. 16. ISBN 978-83-7436-314-3.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kamienica_Pod_Murzynkiem_w_Warszawie&oldid=72132812”