Kaniwola
51°21′57″N 23°01′46″E/51,365833 23,029444| wieś | |
 Dwór w Kaniwoli | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
81 |
| Kod pocztowy |
21-075[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LLE |
| SIMC |
0384880[5] |
Położenie na mapie gminy Ludwin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu łęczyńskiego  | |
| 51°21′57″N 23°01′46″E/51,365833 23,029444[1]
| |
Kaniwola – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Ludwin[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Ludwin[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 557 mieszkańców[8].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa pochodzi od nazwy osobowej Kania i apelatywu Wola. W zapisach jak przedstawia Kazimierz Rymut wahanie między formą zestawienia, złożenia i zrostu członów nazwy[9].
„Kaniska Wolia” w takim brzemieniu wymienia się wieś w roku 1563, „Wolia Kanska” w roku 1578. „Kania Wola” w latach 1738–1739 także Kania Wola w 1787 Spis diecezjalny, „Kania Wola” w spisie 1827, Kaniowola 1870 Kaniwola, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 805.. Nazwa w formie obecnie brzmiącej Kaniwola od 1933 roku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość powstała w II połowie XVI wieku jako folwark należący do dóbr łęczyńskich i stanowiła własność rodów szlacheckich, m.in. Tęczyńskich herbu Topór, Branickich herbu Korczak i Sapiehów herbu Lis. Strażnik litewski Stanisław Potocki sprzedał w 1725 roku Kaniwolę hetmanowi polnemu koronnemu i wojewodzie podlaskiemu Stanisławowi Mateuszowi Rzewuskiemu[10]. Zabudowa folwarczna uległa zniszczeniu w pożarze w 1863 roku.
23 lipca 1863 roku zgrupowanie dowodzone przez płk. Michała Heydenreicha „Kruka” starło się tu z wojskami rosyjskimi (bitwa pod Kaniwolą).
Od 1868 roku Kaniwola stała się niezależna od dóbr łęczyńskich, część majątku rozparcelowano na mocy ukazu carskiego o uwłaszczeniu, pozostałą część nabył Józef Szczepański.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Zespół dworski, nr rej.: A/987 z 10.11.1989 składający się z budynku dworu, spichrza i obory, oraz parku[11]. Zabytkowy dwór z 1924 jest obecnie w rękach prywatnych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 50101
- ↑ Wieś Kaniwola w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-30], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-03-30].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 419 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-12-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Jednostki pomocnicze gminy Ludwin. Urząd Gminy Ludwin. [dostęp 2016-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-11)].
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Rymut ↓.
- ↑ Janusz Łosowski, Sprzedaż Łęcznej i okolicznych wsi przez strażnika litewskiego Stanisława Potockiego hetmanowi polnemu koronnemu Stanisławowi Mateuszowi Rzewuskiemu w roku 1725, w: Studia Łęczyńskie tom 2-3, Łęczna 2010-2011, s. 56.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 76.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski: historia, pochodzenie, zmiany - praca zbiorowa pod redakcją Kazimierza Rymuta [T. 1-6 i 9]. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN. ISBN 83-85579-29-X.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Kaniowola, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 820.
