Krystyna Krygier
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Uczelnia | |
| Praca | |
| Styl | |
| Projekty | |
Krystyna Krygier, z domu Burza (ur. 20 kwietnia 1926 w Występie, zm. 25 grudnia w 2013[1] roku w Łodzi) – polska architektka, urbanistka i plastyczka, działająca w Łodzi[2].
Życie i twórczość[edytuj | edytuj kod]
Absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (dyplom w 1952 roku) oraz absolwentka Wydziału Plastyki Przestrzennej PWSSP w Łodzi. Studentka Władysława Strzemińskiego, przyjaźniła się z Niką Strzemińską, współpracowała z Muzeum Sztuki w Łodzi[3]. Członkini łódzkiego oddziału SARP.
Krystyna Krygier zajmowała się przede wszystkim projektowaniem budynków mieszkalnych oraz osiedli, była jedną z najaktywniej działających projektantek w powojennej Łodzi (od lat 50. do lat 80. XX w.). Pracę zawodową rozpoczęła w łódzkim Biurze Architektoniczno-Urbanistycznym, a od 1955 r. do 1987 r. pracowała tamtejszym w Miastoprojekcie[4].
Opracowała plan osiedla Doły (osiedle im. Włady Bytomskiej) w Łodzi, budowanego w latach 1956–1963 i opartego na wzorcach przedwojennego modernizmu[5] (współautorzy: Stefan Krygier i Romuald Furmanek). Osiedle, stanowiące część Bałut, wzniesione zostało w większości w technologii tradycyjnej (i częściowo z prefabrykatów), posiada zróżnicowaną architekturę, starannie zaprojektowane tereny zielone, usługi w parterach i kameralną skalę (w projekcie były tylko trzy wysokie punktowce, ostatecznie powstało pięć wieżowców)[6][7]. Sama autorka po latach określiła Doły osiedlem wykorzystanych szans[8].
Także w latach 60., razem z Janiną Lenczewską, Krystyna Krygier pracowała nad planami osiedla Teofilów (część A od 1963 roku, część B od roku 1965)[5].
Była projektantką, razem z Tadeuszem Sumieniem, największego powojennego osiedla w Łodzi, czyli osiedla Retkinia. To dzielnica dla blisko 70 tys. mieszkańców, zajmująca obszar ok. 400 ha i składająca się z trzech zespołów mieszkaniowych. Realizację rozpoczęto w 1971 r. od zespołu Retkinia-Wschód, gdzie zabudowa została podporządkowana koncepcji ulicy pieszej, z wewnętrznymi terenami zielonymi oraz lokalnym centrum handlowym (projekt: Janina Wachowiak)[9]. Części założeń nie zrealizowano: w ramach osiedla miały powstać mieszkania wielopokoleniowe, a trasę tramwajową planowano poprowadzić w pogłębionym wykopie[10]. W latach 70. Krystyna Krygier opracowała koncepcję zespołu „Śródmieście” dzielnicy mieszkaniowej w Łodzi (współautor: Tadeusz Sumień)[11].
Oprócz projektowania osiedli zajmowała się również działaniami artystycznymi na styku plastyki i architektury (w latach 70. w zespole ze Stefanem Krygierem, stworzyła m.in. projekty osiedlowych form przestrzennych i projekty form elementarnych).
Była żoną Stefana Krygiera, malarza, architekta i teoretyka sztuki. Matka Moniki Krygier, malarki i rzeźbiarki.
Pochowana została na cmentarzu Doły w Łodzi wraz z mężem (kwatera: XI, rząd: 43, grób: 16)[1].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
-
Osiedle Retkinia, współproj. Tadeusz Sumień
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Krystyna Krygier [online], cmentarzekomunalne.lodz.systkom.pl [dostęp 2023-04-16].
- ↑ In memoriam – Pamięci Architektów Polskich – Krystyna Krygier [online], inmemoriam.architektsarp.pl [dostęp 2020-10-10].
- ↑ Krystyna Krygier, Łódź, 31.12.2013 – kondolencje [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2020-10-10].
- ↑ Błażej Ciarkowski, Miastoprojektanci. Łódzcy architekci w czasach PRL-u, Łódź 2018, s. 103–105.
- ↑ a b Błażej Ciarkowski, Krzysztof Stefański, Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, wyd. I, Łódź, ISBN 978-83-7729-440-6, OCLC 1119730992 [dostęp 2020-10-10].
- ↑ Błażej Ciarkowski, Piękne i wyjątkowe – Osiedle „Na Dołach” | miasto Ł [online] [dostęp 2020-10-10] (pol.).
- ↑ Redakcja, Historia i obyczaje: Kobiety wielkiej płyty [online], Dziennik Łódzki, 6 sierpnia 2009 [dostęp 2020-10-10] (pol.).
- ↑ Rok 2009 – nr 3 [online], archiwum.uml.lodz.pl [dostęp 2020-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-06].
- ↑ Przemysław Szafer, Nowa architektura polska. Diariusz lat 1976–1980, Warszawa 1981, s. 191.
- ↑ Błażej Ciarkowski, Miastoprojektanci. Łódzcy architekci w czasach PRL-u, Łódź 2018, s. 113–117.
- ↑ Przemysław Szafer, Nowa architektura polska. Diariusz z lat 1971–1975, Warszawa 1979, s. 15.