Lakówka purpurowobrązowa
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
lakówka purpurowobrązowa |
Nazwa systematyczna | |
Laccaria purpureobadia D.A. Reid Fungorum Rariorum Icones Coloratae 1: 14 (1966) |
Lakówka purpurowobrązowa (Laccaria purpureobadia D.A. Reid) – gatunek grzybów z rodziny piestróweczkowatych (Hydnangiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Laccaria, Hydnangiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1966 r. Derek Agutter Reid pod brzozami i olszą szarą w Anglii[1]. Nazwę polską zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.[2]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 1-8 (10) cm, bardzo rzadko do 15 cm, szkarłatny, brązowo-purpurowy, różowo-czerwony, fioletowo-czerwony, cielisty, brązowo-czerwony, blednący i później jaśniejący, na starość czerniejący. Powierzchnia drobno łuskowata lub delikatnie chropowata, brzeg przeważnie nierówny[3].
Wypukłe i zbiegające ząbkiem, rzadkie, z licznymi międzyblaszkami, czerwonawe, fioletowoczerwone, cieliste czerwonawe, różowobrązowawe[3].
Wysokość 4–11 cm, grubość 0,3-1(1,5) cm, czerwonawo-brązowy, fioletowo-czerwony, różowo-czerwony, zawsze ciemniejszy od kapelusza, często zagięty, pusty w środku. Powierzchnia pokryta białawymi, wzdłużnie ułożonymi włókienkami[3].
Czerwonobrązowy, szarobrązowy, cienki, włóknisty. Zapach orzeźwiający, lekko lub intensywnie pikantny i anyżowy, smak łagodny, przyjemny[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Podano stanowiska lakówki purpurowobrązowej w wielu krajach Europy i w Rosji[4]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 3 stanowiska, z uwagą, że rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[2]. W późniejszych latach podano nowe stanowiska[5], najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Naziemny grzyb mykoryzowy, występujący w lasach[2]. Wszystkie lakówki są grzybami jadalnymi, ale z powodu niewielkich rozmiarów nie są zbierane przez grzybiarzy[6]. Dobrze nadają się do kiszenia i marynowania w occie[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-25] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b c d e Dunkler Lacktrichterling, Purpurbrauner Lacktrichterlin [online], das 123Pilzsuche [dostęp 2023-03-25] (niem.).
- ↑ Występowanie Laccaria purpureobadia na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-03-25] .
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-25] .
- ↑ a b Aktualne stanowiska lakówki purpurowobrązowej w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-25] .