Laguna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Pachidensha (dyskusja | edycje) o 19:47, 30 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Lagoa dos Patos w Brazylii
Laguna wewnątrz atolu Atafu (Tokelau)

Laguna (z włoskiego) – część morza odcięta od niego przez barierę (lido, rafę barierową lub atol)[1], tworząca w ten sposób śródlądowy zbiornik wodny położony przeważnie wzdłuż wybrzeża. Laguna posiada jedno lub więcej, przynajmniej okresowe[2], połączenie z morzem, ale o bardzo ograniczonej przepustowości. Te dwie cechy (oddzielenie przez barierę i połączenie z morzem) odróżniają lagunę od estuarium[3]. Laguny stanowią ok. 13% linii brzegowej na świecie[2].

Laguny są przeważnie płytkie[4], dlatego na terenach o dużej różnicy pomiędzy przypływem i odpływem ich dna są odsłaniane podczas odpływu[1]. Okresowo suche dno laguny nosi nazwę wattu. Z upływem czasu laguny ulegają stopniowemu zamulaniu, zmieniają się w bagniska i torfowiska[1]. Parowanie wód laguny w klimacie suchym prowadzi do odkładania się złóż soli[1].

Na powstawanie laguny wpływ ma: energia fal uderzających w barierę, zasięg pływów na wysokości otwartego wybrzeża i na wysokości laguny, różnica poziomów wody podczas odpływu i przypływu, zasobność i rodzaj osadu. Sedymentacja w lagunach podległa głównie pływom i stratyfikacji prądów w samej lagunie[3].

Laguny są obiektem ścisłego zainteresowania naukowego dopiero od lat 70. XX wieku. Pierwsze udokumentowane sympozjum naukowe dotyczące lagun miało miejsce w 1967.[2]

Przypisy

  1. a b c d Laguna. Encyklopedia PWN. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  2. a b c Federico Ignacio Isla: Coastal lagoons. Encyclopedia of Life Support Systems UNESCO. [dostęp 2017-03-08]. (ang.).
  3. a b Jack Morelock: Coastal barriers. Department of Marine Sciences Puerto Rico University. [dostęp 2017-03-08]. (ang.).
  4. Lagoon, geography. Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).