Liberalni Republikanie
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
1870 |
| Data rozwiązania |
1872 |
| Ideologia polityczna | |
| Poglądy gospodarcze |
Liberalni Republikanie[1] (ang. Liberal Republican Party) – frakcja wyłoniona z Partii Republikańskiej w Stanach Zjednoczonych, która przez pewien okres funkcjonowała jako oddzielna partia polityczna. Działalność Liberalnych Republikanów przypada na lata 1870–1872.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Skrzydło liberałów w Partii Republikańskiej powstało na skutek bierności prezydenta Ulyssesa Granta wobec afer korupcyjnych w jego otoczeniu, które wyszły na jaw[2]. W czasie jego pierwszej kadencji miał miejsce znaczny wzrost gospodarczy – ukończenie budowy kolei transkontynentalnej, rozwój przemysłu i rozdawanie ziemi osadnikom na zachodzie kraju[3]. Jednakże na Południu powstał Ku Klux Klan, który prześladował Afroamerykanów[3]. Jednocześnie w partiach politycznych przywództwo objęła grupa bossów[3]. Okoliczności te spowodowały spadek poparcia dla republikanów i w wyborach do Kongresu w 1870 stracili oni 42 mandaty w Izbie Reprezentantów i 6 w Senacie[3]. Senator Carl Schurz, będąc zaniepokojonym takim rozwojem sytuacji, zorganizował ruch Liberalnych Republikanów, mający nie dopuścić do reelekcji Granta[3]. Z czasem dołączyli do niego Charles Sumner, Horace Greeley[2], David Davis, Gideon Welles i Charles Francis Adams[1].
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Głównymi założeniami nowego ugrupowania było obniżenie taryf celnych, reforma administracji centralnej i bardziej koncyliacyjna postawa wobec konfederatów w ramach polityki rekonstrukcji kraju[2]. W maju 1872 roku w Cincinnati odbyła się konwencja partyjna liberalnych republikanów, na której nominowano Greeleya jako kandydata w wyborach prezydenckich[4]. W programie wyborczym znalazły się także hasła o powszechnym opodatkowaniu i wolnym handlu[4]. Trzy miesiące później Partia Demokratyczna, nie mogąc wybrać własnego kandydata, udzieliła wsparcia Greeleyowi[4]. Jego współkandydatem na wiceprezydenta został Benjamin Gratz Brown[5]. Ponieważ jednak Greeley zmarł trzy tygodnie po wyborach powszechnych, 66 członków Kolegium Elektorskiego, którzy zamierzali na niego zagłosować, oddało głosy na innych kandydatów[6]. Grant odniósł znaczne zwycięstwo dzięki konserwatywnemu i tradycjonalistycznemu elektoratowi, a także wysokiemu poziomowi koniunktury gospodarczej[4][2]. Wobec tych wydarzeń ruch liberałów rozpadł się krótko po wyborach[5].
| Wybory prezydenckie | Kandydat | Głosy powszechne | Głosy elektorskie |
|---|---|---|---|
| 1872 | Horace Greeley | 2 834 761[7] | 3[a][8] |
| Wybory do Izby Reprezentantów | Liczba mandatów[9] |
|---|---|
| 1870 | 2 |
| 1872 | 4 |
| Wybory do Senatu | Liczba mandatów[10] |
|---|---|
| 1870 | 1 |
| 1872 | 7 |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ uchylone przez Izbę Reprezentantów
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b M. Jones: Historia USA. s. 285.
- ↑ a b c d Liberal Republican Party, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-03-15] (ang.).
- ↑ a b c d e I. Rusinowa: Z dziejów amerykańskich partii politycznych. s. 87.
- ↑ a b c d I. Rusinowa: Z dziejów amerykańskich partii politycznych. s. 88.
- ↑ a b M. Jones: Historia USA. s. 286.
- ↑ L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 380.
- ↑ US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-10-01]. (ang.).
- ↑ Electoral College Box – 1872. NARA. [dostęp 2017-10-01]. (ang.).
- ↑ Party Divisions of the House of Representatives. United States House of Representatives. [dostęp 2018-02-27]. (ang.).
- ↑ Party Division. United States Senate. [dostęp 2018-03-10]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Izabella Rusinowa: Z dziejów amerykańskich partii politycznych. Warszawa: Egross, 1994. ISBN 83-85253-52-1. (pol.).
- Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).
- Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.).