Liri Gega
 Liri Gega (w środku, ok. 1943) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci |
grudzień 1956 |
| Zawód, zajęcie |
nauczycielka |
| Narodowość | |
Liri Beso Gega (ur. 1917 w Gjirokastrze, zm. w grudniu 1956[1]) – albańska nauczycielka i działaczka komunistyczna, ofiara represji komunistycznych, żona Dalego Ndreu[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Była córką farmaceuty i burmistrza Gjirokastry Besima Gegi[1]. W 1935 ukończyła naukę w Żeńskim Instytucie Nana Mbretneshë w Tiranie, a następnie wyjechała na studia historyczne na Uniwersytecie Rzymskim. Po powrocie do Albanii pracowała jako nauczycielka w Instytucie Donika Kastrioti[1]. Od 1941 była związana z grupą komunistyczną ze Szkodry, a następnie należała do Komunistycznej Partii Albanii. Walczyła w I Brygadzie Szturmowej Armii Narodowo-Wyzwoleńczej, którą dowodził Dali Ndreu[1]. W 1944 została usunięta z Biura Politycznego KPA, jako osoba, która nie cieszyła się poparciem komunistów jugosłowiańskich[2].
W 1946 poślubiła Dali Ndreu. Od 1945 była deputowaną do parlamentu z okręgu Wlora i zasiadała we władzach Organizacji Kobiet Albańskich. Po zakończeniu wojny pracowała jako nauczycielka w szkole pedagogicznej, a następnie w szkole średniej w Fierze.
W kwietniu 1956 wzięła udział w plenum stołecznego komitetu partii w Tiranie, w czasie którego poddano krytyce politykę Envera Hodży[1]. Aresztowana przez Sigurimi we wsi Sllove, stanęła przed sądem wojskowym (przew. Aranit Çela)[3]. Proces odbył się za zamkniętymi drzwiami[3]. 22 listopada 1956 została skazana na karę śmierci za zdradę stanu i działalność szpiegowską na rzecz Jugosławii[1]. Stracona przez rozstrzelanie w grudniu 1956[1]. Według relacji córki, w chwili rozstrzelania była w ciąży[4]. Podobną opinię wygłaszał Nikita Chruszczow, atakując kierownictwo partii albańskiej[5].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Ze związku z Dalim Ndreu miała córkę Lavdie (ur. 1948) i syna Sokola (ur. 1954)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Liri Gega. kujto.al. [dostęp 2022-12-04]. (alb.).
- ↑ Tadeusz Czekalski. Problem Kosowa na tle stosunków albańsko-jugosłowiańskich w latach 1944-1948. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”. 138 (1), s. 179, 2011.
- ↑ a b Enver was following the trial from his office. memorie.al. [dostęp 2022-12-04]. (alb.).
- ↑ a b Krimet e komunizmit. voal.ch. [dostęp 2022-12-04]. (alb.).
- ↑ Zbigniew Brzeziński: The Soviet Bloc, Unity and Conflict. Harvard University Press: 1967, s. 387. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Liri Gega. kujto.al. [dostęp 2022-12-04]. (alb.).
- Albańscy nauczyciele
- Albańscy parlamentarzyści
- Albańskie ofiary prześladowań komunistycznych 1944–1991
- Ludzie urodzeni w Gjirokastrze
- Politycy Komunistycznej Partii Albanii
- Straceni przez rozstrzelanie
- Urodzeni w 1917
- Zmarli w 1956
- Żołnierze Armii Narodowo-Wyzwoleńczej
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Rzymie