Mallocybe
 Włośniak nagi | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
włośniak |
| Nazwa systematyczna | |
| Mallocybe (Kuyper) Matheny, Vizzini & Esteve-Rav. Mycologia: 10.1080/00275514.2019.1668906, 12 (2019) | |
Mallocybe (Kuyper) Matheny, Vizzini & Esteve-Rav. (włośniak) – rodzaj grzybów z rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Pierwotnie gatunki obecnie zaliczane do rodzaju Mallocybe należały do rodzaju Inocybe (strzępiak). W 1986 r. Thomas Wilhelmus Robert utworzył podrodzaj Mallocybe, do którego włączył część gatunków Inocybe. W 2019 r. Matheny, Vizzini i Esteve-Rav podnieśli ten takson do rangi rodzaju[1].
Nazwę polską gatunków podał Andrzej Nespiak w 1990 roku[2]. Po przeniesieniu ich do rodzaju Mallocybe nazwy polskie są niespójne z nazwami naukowymi. W 2021 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów zaproponowała dla nich nazwę włośniak[3].
Gatunki występujące w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- Mallocybe agardhii (N. Lund) Matheny & Esteve-Rav. 2019[4] – włośniak upierścieniony
- Mallocybe dulcamara (Pers.) Vizzini, Maggiora, Tolaini & Ercole 2013[5] – tzw. strzępiak słodkogorzki
- Mallocybe heimii (Bon) Matheny & Esteve-Rav. 2019 – włośniak włosistopierścieniowy
- Mallocybe gymnocarpa (Kühner) Matheny & Esteve-Rav. 2019 – włośniak nagi[6]
- Mallocybe leucoblema (Kühner) Vizzini, Maggiora, Tolaini & Ercole 2013 – włośniak srebrzystoosłonowy
- Mallocybe malenconii (R. Heim) Matheny & Esteve-Rav. 2019 – włośniak francuski
- Mallocybe myriadophylla (Vauras & E. Larss.) Matheny & Esteve-Rav. 2019[7] – włośniak filcowaty
- Mallocybe terrigena (Fr.) Vizzini, Maggiora, Tolaini & Ercole 2013 – włośniak skórkowatopierścieniowy
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[8]. Wykaz gatunków występujących w Polsce i nazwy polskie według Władysława Wojewody (nieoznaczone przypisami)[2] i innych (oznaczone przypisami).
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyby mikoryzowe[2]. Zaliczane do tego rodzaju gatunki (zwane strzępiakami) zawierają pewną ilość muskaryny – tej samej substancji trującej, która występuje w muchomorach, stąd też zatrucia strzępiakami dają podobne objawy, jak zatrucia muchomorami. Ze względu na niewielką ilość muskaryny zwykle nie są to zatrucia śmiertelne, a tylko powodujące przykre dolegliwości. Z powodu trujących własności nie są zbierane jako grzyby jadalne, ponadto i tak nie mają wartości kulinarnych; są mało mięsiste i często o mało przyjemnym zapachu[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-01-28].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2021-07-19].
- ↑ B. Gierczyk i inni, XXIII wystawa grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej, „Przegląd Przyrodniczy”, 29 (2), 2018, s. 9-57.
- ↑ Takson niepewny
- ↑ Karasiński D., Wołkowycki M., An annotated and illustrated catalogue of Polypores (Agaricomycetes) of the Białowieża Forest (NE Poland),Pol. Bot. J. 60(2):217-292 (2015)
- ↑ Kałucka I., L., Jagodziński A.M., Nowiński M., Biodiversity of ectomycorrhizal fungi in surface mine spoil restoration stands in Poland ? first time recorded, rare, and red-listed species, Acta Mycol. 51 (2):1080, (2016)
- ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2020-01-28].
- ↑ Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: PWN, 1990, ISBN 83-01-08749-8.