Malowa Góra
52°06′10″N 23°28′05″E/52,102778 23,468056| wieś | |
_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_p.w._Przemienienia_Pa%C5%84skiego_(front)_-_Malowa_G%C3%B3ra_gmina_Zalesie_powiat_bialski_woj._lubelskie_ArPiCh_A-194.JPG) Kościół Przemienienia Pańskiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
83 |
| Kod pocztowy |
21-512[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LBI |
| SIMC |
0022964[5] |
Położenie na mapie gminy Zalesie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bialskiego  | |
| 52°06′10″N 23°28′05″E/52,102778 23,468056[1]
| |
Malowa Góra – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Zalesie[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Zalesie[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 131 mieszkańców[8].
Malowa Góra jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Przemienienia Pańskiego.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0022970 | Malówka | część miejscowości |
| 0022987 | Trety | część miejscowości |
Charakterystyka i opis wsi[edytuj | edytuj kod]
W herbie Malowej Góry zaprojektowanym przez lokalnego twórcę, znajdują się trzy elementy: dominująca nad wsią góra, rzeka Krzna, która płynie pomiędzy łąkami i sylwetka kościoła z czerwonej cegły.
Okazałą neogotycką świątynię parafialną pw. Przemienienia Pańskiego wzniesiono według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego w latach 1906-09[9]. Niemal w tym samym czasie powstawał kościół w odległym o kilkadziesiąt kilometrów Konstantynowie, a w całej Polsce kilkadziesiąt podobnych neogotyckich budowli sakralnych tego samego autora. Wizja Dziekońskiego była jednak bardziej strzelista niż dzisiejszy wizerunek kościoła. Musiała się tym szczególnie narazić wojskom rosyjskim, które wysadziły wieżę i część korpusu podczas odwrotu w 1915 r., być może z obawy, że widoczna z oddali budowla stanie się punktem orientacyjnym dla niemieckiej artylerii. Po odzyskaniu niepodległości kościół odbudowano, ale z wieżą innego kształtu i niższą.
W pobliżu świątyni wznosi się murowana plebania zbudowana w latach 1912-13 i dawny drewniany dom parafialny z końca XIX w. Miejscowa parafia Przemienienia Pańskiego należy do dekanatu Terespol[10].
We wsi znajduje się cmentarz ze sporą liczbą ziemiańskich nagrobków z XIX w. i początku XX w. Góruje nad nimi drewniana kaplica. Jej kształt zdradza pierwotną funkcję - dzwonnicy. Stała niegdyś przy drewnianym kościele, który spłonął w 1897 r. Wówczas dzwonnica pełniła funkcję kaplicy, jednak tylko przez trzy lata, bowiem władze zaborcze, argumentując decyzję brakiem odpowiedniej świątyni, zlikwidowały parafię w Malowej Górze.
W ostatnich latach Malowa Góra znana jest w regionie dzięki spływom kajakowym. Każdego roku przyjeżdżają tu setki turystów. W okolicach Malowej Góry zaczyna się najbardziej naturalny odcinek Krzny. Choć do Nepli, w pobliżu których rzeka uchodzi do Bugu, jest stąd jedynie 3 km, to krętym nurtem rzeki trzeba pokonać dwukrotnie dłuższą drogę.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 76261
- ↑ Wieś Malowa Góra w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-09], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 760 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-07].
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Strona parafii
- ↑ Parafia na stronie diecezji
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Malowa Góra, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 22.