Michał Ćwięka
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
 
| |
Michał Ćwięka (ur. 26 września 1901, zm. 23 lipca 1967 w Krakowie) – polski nauczyciel, działacz społeczny, w tym spółdzielczy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 26 września 1901[1]. Ukończył studia na Wyższej Akademii Handlowej w Poznaniu z tytułem dyplomowanego komercjalisty[2].
Podjął pracę nauczyciela w szkole handlowej w Sanoku, gdzie był kierownikiem pracownik i biblioteki kupieckiej, czytelni zawodowej, hufca szkolnego przysposobienia wojskowego i stowarzyszenia absolwentów[2]. Od 1938 sprawował stanowisko dyrektora szkoły[2] (pełna nazwa: Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie Związku Nauczycielstwa Polskiego w Sanoku)[3][4].
W Wojsku Polskim został mianowany na stopień podporucznika rezerwy piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[5][3]. W 1934 jako oficer rezerwy był przydzielony do 55 Poznańskiego pułku piechoty i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kościan[6]. Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do armii polskiej[7]. Po przekroczeniu wraz z ze swoją jednostką granicy z Węgrami został tam internowany i pozostawał w obozie do końca wojny[8]. U kresu wojny wiosną 1945 powrócił do Sanoka i od 1 września 1945 ponownie był dyrektorem szkoły (Gimnazjum Kupieckie i Liceum Handlowe, od 1949 Państwowe Liceum Administracyjno-Handlowe I stopnia/Państwowe Liceum Administracyjno-Gospodarcze II stopnia)[9][10]. Odszedł ze stanowiska, a także z całkowicie z zawodu nauczycielskiego, w 1950 z przyczyn politycznych[11][12]. Do 1939 był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, a w 1946 zaangażował się także w próbę reaktywacji „Sokoła” w Sanoku[13][14].
Od młodości był działaczem ruchu ludowego i PSL[3][15]. Aktywnie działał w ruchu spółdzielczym[15]. Był założycielem w 1950 i do końca życia pozostawał prezesem zarządu Spółdzielni Pracy Wytwórnia Sprzętu Zootechnicznego („Zootechnika”)[3][15][4]. Był członkiem rady Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, przewodniczącym rady Krajowego Związku Spółdzielni Sprzętu Medycznego i Laboratoryjnego[3][15][4]. Był też członkiem prezydium zarządu SKS „Cracovia”[3][15][4] oraz doradcą i działaczem Polskiego Związku Wędkarskiego[15].
Zmarł 23 lipca 1967 w Krakowie[3]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[3][4]. Był żonaty, miał syna[3][4].
Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[3]
- Srebrny Krzyż Zasługi (pocz. 1939)[16]
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej”[3]
- Złota Odznaka za Pracę Społeczną dla miasta Krakowa[3]
- Odznaka „Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego”[3]
- Złota odznaka SKS „Cracovia” (1966)[15][4]
- inne odznaczenia[3]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934, s. 63, 508.
- ↑ a b c Wojciech Sołtys: Dwuletnia Szkoła Handlowa – Gimnazjum Kupieckie (1925-1939). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 24. ISBN 83-903469-0-7.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Michał Ćwięka. Nekrolog / Kondolencje. „Dziennik Polski”. Nr 173, s. 2, 25 lipca 1967.
- ↑ a b c d e f g Michał Ćwięka. jbc.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2022-06-15]. Michał Ćwięka. jbc.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2022-06-15].
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934, s. 63.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934, s. 508.
- ↑ Wojciech Sołtys: Polska Szkoła Handlowa – Polnische Öffentliche Handelsschule (1941-1944). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 46. ISBN 83-903469-0-7.
- ↑ Wojciech Sołtys: Polska Szkoła Handlowa – Polnische Öffentliche Handelsschule (1941-1944). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 47. ISBN 83-903469-0-7.
- ↑ Alicja Wolwowicz: Dzieje szkoły w zarysie. 1945-1995. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 68. ISBN 83-903469-0-7.
- ↑ Krystyna Chowaniec: Oświata i szkolnictwo. Szkoły ponadpodstawowe. I Liceum Medyczne. W: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995, s. 89178, 883. ISBN 83-86077-57-3.
- ↑ Alicja Wolwowicz: Dzieje szkoły w zarysie. 1945-1995. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 70. ISBN 83-903469-0-7.
- ↑ Krystyna Chowaniec: Oświata i szkolnictwo. Szkoły ponadpodstawowe. I Liceum Medyczne. W: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995, s. 883. ISBN 83-86077-57-3.
- ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 39.
- ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 150, 153, 156. ISBN 978-83-939031-1-5.
- ↑ a b c d e f g Michał Ćwięka. Nekrolog / Z kroniki żałobnej. Michał Ćwięka. „Dziennik Polski”. Nr 174, s. 2, 4, 26 lipca 1967.
- ↑ Odznaczenia na terenie Małopolski wschodniej. „Wschód”. Nr 117, s. 6, 12 lutego 1939.
- Absolwenci Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu
- Członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (II Rzeczpospolita)
- Działacze Cracovii
- Kapitanowie ludowego Wojska Polskiego
- Nauczyciele związani z Sanokiem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej”
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 55 Poznańskiego Pułku Piechoty
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Podporucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Politycy Polskiego Stronnictwa Ludowego (1945–1949)
- Polscy działacze spółdzielczy
- Polscy nauczyciele przedmiotów zawodowych
- Urodzeni w 1901
- Zmarli w 1967
- Żołnierze Wojska Polskiego internowani na Węgrzech w czasie II wojny światowej