Mleczaj żółtawy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
mleczaj żółtawy |
| Nazwa systematyczna | |
| Lactarius aspideus (Fr.) Fr. Epicr. syst. mycol.: 336 (Uppsala, 1838) | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie i Azji | |
Mleczaj żółtawy (Lactarius aspideus (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Gatunek Lactarius aspideus został po raz pierwszy zdiagnozowany taksonomicznie przez Eliasa Friesa (jako Agaricus aspideus) w drugim tomie „Observationes mycologicae” z 1818 r. Do rodzaju Lactarius został przeniesiony przez tego samego autora w „Epicrisis systematis mycologici” z 1838[2].
Niektóre synonimy naukowe[3]:
- Agaricus aspideus Fr. 1818
- Lactarius uvidus var. aspideus (Fr.) Quél. 1886
- Lactifluus aspideus (Fr.) Kuntze 1891
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1998 r[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Wytwarza naziemne owocniki złożone z kapelusza i trzonu, których miąższ zbudowany jest z kulistawych komórek powodujących ich specyficzną kruchość i nieregularny przełam. Kapelusz średnicy 5–10 cm, żółty, mięsisty, płaski z wgłębieniem, u młodych owocników z filcowatym brzegiem. Hymenofor blaszkowy, blaszki białawe, przebarwiające się purpurowo-fioletowo po uszkodzeniu. Trzon cylindryczny, o długości ok. 5 cm, grubości powyżej 1,2 cm, przy podstawie rozszerzony, pusty w środku, o filcowatej i nieco lepkiej powierzchni. Miąższ białawy, po przełamaniu przebarwiający się fioletowo, wydzielający białe, również fioletowiejące po wyschnięciu mleczko.
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
W Polsce gatunek rzadki. Opisane są w piśmiennictwie mykologicznym tylko 4 jego stanowiska: w Komasówce, Krakowie, Ojcowskim Parku Narodowym i Pienińskim Parku Narodowym. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – narażony na wymarcie[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Austrii, Czechach, Niemczech, Danii, Holandii, Szwecji[4].
Występuje w lasach liściastych, na ziemi, pod wierzbami, olszami i brzozami. Owocniki wytwarza od lipca do października[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- ↑ Elias Magnus Fries, Epicrisis systematis mycologici, 1818, s. 336.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.