Monacha

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Monacha[1]
Fitzinger, 1833
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – ślimak kartuzek (M. cartusiana)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

Heterobranchia

Infragromada

Euthyneura

(bez rangi) Tectipleura
Nadrząd

Eupulmonata

Rząd

trzonkooczne

Podrząd

Helicina

Infrarząd

Helicoidei

Nadrodzina

Helicoidea

Rodzina

Hygromiidae

Rodzaj

Monacha

Typ nomenklatoryczny

Helix cartusiana O.F. Müller, 1774

Monacharodzaj grupujący gatunki małych i umiarkowanie dużych ślimaków z rodziny Hygromiidae. W Polsce reprezentowany przez gatunek introdukowany: ślimaka kartuzka.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj ustanowiony przez Fitzingera w roku 1833[3]. Gatunkiem typowym jest Monacha cartusiana (Helix cartusiana Müller, 1774), wyznaczony jako taki przez Herrmannsena w lipcu 1847 roku[4]. Należy do rodziny Hygromiidae[5].

Cechy morfologiczne[edytuj | edytuj kod]

Dwa osobniki Monacha fruticola
Grupka osobników ślimaka kartuzka na liściu
Muszla Monacha syriaca

Ślimaki niewielkich do średnich rozmiarów, o muszli kulistawej, z niską skrętką, o cienkich ściankach, gładkiej lub z niewielkimi szczecinkami, czasami z delikatnymi, spiralnymi rowkami. Skręty o białej barwie, mogą występować ciemniejsze pasy na krawędzi. Otwór muszli owalny w kształcie, warga zgrubiała, bywa kolorowa (brązowawo-czerwona). Cechy charakterystyczne dla rodzaju dotyczą szczegółów budowy organów rozrodczych[4]. Cykl życiowy trwa 1–2 lata.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Przedstawiciele rodzaju występują w Europie Zachodniej, Afryce Północnej, Azji – aż po Półwysep Arabski, Iran[4] i rejon Kaukazu[6]. Największe bogactwo gatunkowe odnotowano w regionie pontyjskim[7].

Gatunki[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj Monacha obejmuje następujące gatunki[2]:

Opisano też gatunki wymarłe, znane tylko ze szczątków kopalnych[2]:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Monacha, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c MolluscaBase eds., Monacha Fitzinger, 1833, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-24] (ang.).
  3. Fitzinger, L. I. 1833. Systematisches Verzeichniß der im Erzherzogthume Oesterreich vorkommenden Weichthiere, als Prodrom einer Fauna derselben. - Beiträge zur Landeskunde Oesterreich's unter der Enns. 3: 88–122 (str. 95).
  4. a b c Welter Schultes F.: Genus summary for Monacha. AnimalBase, 2009. [dostęp 2015-10-29]. (ang.).
  5. Andrzej Wiktor: Ślimaki lądowe Polski. Olsztyn: Mantis, 2004, s. 54, 252. ISBN 83-918125-1-0.
  6. Hausdorf B.. The genus Monacha in the Western Caucasus (Gastropoda: Hygromiidae). „J. Nat. Hist.”. 34, s. 1575–1594, 2000. DOI: 10.1080/00222930050117495. 
  7. Hausdorf B.. The genus Monacha in Turkey (Gastropoda: Pulmonata: Hygromiidae). „Arch. Molluskenk.”. 128, s. 61–151, 2000. DOI: 10.1127/arch.moll/128/2000/61.