Muzeum Więźniów Podziemia

Muzeum Więźniów Podziemia
מוזיאון אסירי המחתרות
	Oddział Ministerstwo Obrony Izraela
Państwo	Izrael
Miejscowość	Akka
Adres	ul. Ha-Hagana 10, 24 222 Akka
	Położenie na mapie Izraela Muzeum Więźniów Podziemia
	32°55′25″N 35°04′10″E/32,923611 35,069444
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Muzeum Więźniów Podziemia (hebr. מוזיאון אסירי המחתרות; ang. The Underground Prisoners Museum) – muzeum historyczne położone na Starym Mieście Akki, w Izraelu. Znajduje się na terenie cytadeli, która w okresie Brytyjskiego Mandatu Palestyny pełniła funkcję ciężkiego więzienia. Muzeum jest poświęcone więźniom żydowskiego ruchu oporu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cytadela znajduje się w północnej części Starego Miasta Akki. Została ona wybudowana w latach 1775–1805 przez Jezzara Pasze, na fundamentach starszej twierdzy krzyżowców. Od strony północnej cytadela była włączona w linię murów obronnych z Wieża Finansów (arab. Burj el Hazana), z której rozciąga się rozległy widok na całe Stare Miasto i Zatokę Hajfy. Cytadela była potężnie ufortyfikowana, posiadała grube mury i fosy otaczające od wschodu i północy. Z tego powodu już władze osmańskie uznały, że jest to odpowiednie miejsce na kompleks więzienny. Pierwszym więźniem był osadzony w dniu 31 sierpnia 1868 roku Bahá'u'lláh, prorok i założyciel wiary Baha’i. Został on osadzony wraz z rodziną w siedmiu pokojach na najwyższym piętrze północnego skrzydła cytadeli. W listopadzie 1877 roku został on zwolniony i mógł zamieszkać w domu na przedmieściach Akki^[1].

Po I wojnie światowej Akka wraz z Palestyną przeszła pod panowanie Brytyjczyków. W latach 20. XX wieku przebudowali oni cytadelę na zakład karny^[2]. Więzienie Akka (ang. Acre Prison) było najcięższym zakładem karnym Brytyjskiego Mandatu Palestyny, w którym wykonywano wyroki śmierci przez powieszenie. Trzymano tutaj wielu więźniów politycznych (głównie arabskich) i nielegalnych imigrantów (głównie Żydów). Wśród pierwszych żydowskich więźniów politycznych był Ze’ew Żabotyński, którego aresztowano za próbę stawiania zbrojnego oporu podczas arabskich zamieszek Nabi Musa w 1920 roku. Ogółem Brytyjczycy więzili w cytadeli w Akce ponad 100 członków podziemnych organizacji żydowskich Hagana, Irgun i Lechi. W 1938 roku wykonano wyroki śmierci na dwóch żydowskich więźniach (Szlomo Ben Josef i Mordechai Szwartz), a w 1947 roku skazano kolejnych siedmiu Żydów (Dow Gruner, Mordechaj Alkachi, Jehiel Dow Dresner, Eliezer Kaszani, Ja’akow Weiss, Awszalom Hawiw i Me’ir Nakar). W tym okresie skazano również ponad 100 Arabów za różne przestępstwa polityczne i kryminalne^[3]. 4 maja 1947 roku bojownicy Irgunu przeprowadzili spektakularny atak na cytadelę, podczas którego umożliwili ucieczkę z więzienia 255 z 623 osadzonych więźniów, w większości Arabów. Jednak prawdziwym celem akcji było odbicie z więzienia członków Irgunu. Uciekło wówczas 41 żydowskich więźniów (30 z Irgunu i 11 z Lehi). Podczas pościgu Brytyjczycy zabili 14 i złapali 8 więźniów^[4]. Po powstaniu w 1948 roku niepodległego państwa Izrael, w opuszczonej cytadeli urządzono szpital psychiatryczny. Wtedy powstała koncepcja utworzenia Muzeum Więźniów Podziemia. Przez 15. lat prowadzono badania oraz prace renowacyjne, odtwarzając wygląd więzienia z lat 20. XX wieku^[5]^[6].

Zbiory muzeum[edytuj | edytuj kod]

Muzeum daje zwiedzającym unikalne doświadczenie poznania wydarzeń historycznych, które miały miejsce w więzieniu Akka. Poznając historię więzienia poznaje się dzieje żydowskiego ruchu oporu i warunki życia więźniów w tamtym okresie. Szczególnym miejscem jest dziewięć cel, w których przebywali skazani na śmierć. Zachowane jest także pomieszczenie z więzienną szubienicą. Specjalna makieta przedstawia wydarzenia ucieczki więźniów w 1947 roku^[7].

Zwiedzanie muzeum[edytuj | edytuj kod]

Godziny otwarcia muzeum:

niedziela 8:30–16:30
poniedziałek 8:30–16:30
wtorek 8:30–16:30
środa 8:30–16:30
czwartek 8:30–16:30
piątek 8:30:00–13:30
sobota zamknięte.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Muzea w Izraelu

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Peter Smith: An Introduction to the Baha’i Faith. Cambridge: Cambridge University Press, 2008, s. 256. ISBN 0-521-86251-5. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).
↑ Andrew Humphreys, Neil Tilbury: Praktyczny Przewodnik - Izrael i terytoria palestyńskie. Wyd. III. Bielsko-Biała: Optimus Pascal SA, 2000, s. 312-320. ISBN 83-87696-88-9. (pol.).
↑ Mordechai Beck: Acre - Past and Future - Part II. [w:] World Zionist Organization [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).
↑ James Robinson: Acre Jail Break. [w:] Britains Small Wars [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-27)]. (ang.).
↑ Yehuda Lapidot: The Acre Prison Break. [w:] Jewish Virtual Library [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).
↑ The Underground Prisoners Museum. [w:] The Old Acre Development Company Ltd. [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).
↑ The Underground Prisoners Museum. [w:] Israel Ministry of Defense [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).

[1] Peter Smith: An Introduction to the Baha’i Faith. Cambridge: Cambridge University Press, 2008, s. 256. ISBN 0-521-86251-5. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).

[2] Andrew Humphreys, Neil Tilbury: Praktyczny Przewodnik - Izrael i terytoria palestyńskie. Wyd. III. Bielsko-Biała: Optimus Pascal SA, 2000, s. 312-320. ISBN 83-87696-88-9. (pol.).

[3] Mordechai Beck: Acre - Past and Future - Part II. [w:] World Zionist Organization [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).

[4] James Robinson: Acre Jail Break. [w:] Britains Small Wars [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-27)]. (ang.).

[5] Yehuda Lapidot: The Acre Prison Break. [w:] Jewish Virtual Library [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).

[6] The Underground Prisoners Museum. [w:] The Old Acre Development Company Ltd. [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).

[7] The Underground Prisoners Museum. [w:] Israel Ministry of Defense [on-line]. [dostęp 2013-01-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]