Narodowa Zjednoczona Partia Afganistanu
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
21 sierpnia 2003 |
| Ideologia polityczna |
lewicowy nacjonalizm, sekularyzm, socjalizm, progresywizm, feminizm[1] |
| Poglądy gospodarcze | |
| Strona internetowa | |
Narodowa Zjednoczona Partia Afganistanu (dari: حزب متحد ملی افغانستان, Hezb-e Muttahed-e Melli-je Afghanestan) – afgańska partia o charakterze narodowo-lewicowym. Jest częścią Narodowej Koalicji Afganistanu prowadzonej przez Abdullaha Abdullaha[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Partia została założona w sierpniu 2003 roku przez Nur ul-Hak Ulumiego; do partii początkowo należeli naukowcy, ważni afgańscy politycy oraz byli członkowie Partii Ojczyzny, następczyni Ludowo-Demokratycznej Partii Afganistanu[3][4]. Partia miała pozytywną opinię na temat prezydenta Afganistanu w latach 1987–1992 Mohammada Nadżibullaha i, przez co proces oficjalnej rejestracji partii był utrudniany przez afgańskie Ministerstwo Sprawiedliwości[4]; chociaż afgańskie partie zazwyczaj były rejestrowane w ciągu 3 miesięcy[5], Narodowa Zjednoczona Partia Afganistanu została oficjalnie zarejestrowana dopiero po 14 miesiącach, czyli w październiku 2004[3].
Pierwsze partyjne spotkanie miało miejsce dnia 11 października 2003 w szwedzkim mieście Göteborg[4]. Na spotkaniu zjawili się również członkowie rozwiązanej w 1992 roku Partii Ojczyzny[4].
Drugie spotkanie miało miejsce dnia 14 marca 2004 w holenderskim mieście Arnhem; miała wtedy też miejsce konferencja, na której wybrano Jasina Bidara na przewodniczącego partii na terenie Europy[4].
W 2005 roku założyciel i ówczesny lider partii Nur ul-Hak Ulumi został wybrany do afgańskiego parlamentu, uzyskując 13 035 na 178 269 głosów oddanych w wyborach[6]. Był to drugi najwyższy wynik w tych wyborach; największą liczbę głosów uzyskał Kajum Karzaj, starszy brat ówczesnego prezydenta Afganistanu Hamida Karzaja; uzyskał 14 243 głosy[6].
W 2010 roku Ulumi, w związku z oskarżeniami o fałszerstwa wyborcze, utracił mandat deputowanego, uzyskując w wyborach mniej niż 3000 głosów[6]. W wyborach prezydenckich w 2014 roku Ulumi poparł Abdullaha Abdullaha na stanowisko prezydenta Afganistanu[7]. Mimo że Abdullah przegrał z Aszrafem Ghanim, obaj politycy zgodzili się na wspólną władzę; 29 września 2014 roku Abdullah został premierem, a Ghani prezydentem Afganistanu[8]. Ulumi został przez Abdullaha nominowany na stanowisko ministra spraw wewnętrznych[7][9]; od 27 stycznia 2015 do 24 lutego 2016 Ulumi pełnił tę funkcję[8]. Ze względu na zakaz posiadania przez afgańskich polityków podwójnego obywatelstwa, Ulumi, by być ministrem, zrzekł się wcześniej holenderskiego obywatelstwa[10].
Aktualnie przewodniczącym partii jest Bahadur Ajubi[1].
Program i poglądy partii[edytuj | edytuj kod]
Polityka Narodowej Zjednoczonej Partii Afganistanu opiera się głównie na:
- nacjonalizmie – zachowanie i ochrona jedności, integralności i suwerenności narodowej Afganistanu[4][11],
- demokracji – prawo narodów i grup etnicznych do uczestniczenia w sprawach państwa poprzez głosowanie w wyborach oraz rozwiązywanie problemów w demokratyczny sposób[4][11],
- sprawiedliwości społecznej – większa rola rządu w gospodarkę kraju poprzez ustanowienie polityki finansowej i monetarnej w celu zapewnienia odpowiednich możliwości efektywnej działalności każdego sektora gospodarki, po odbudowie partia postuluje przejście na gospodarkę wolnorynkową[4], walka ze wszelką dyskryminacją na tle etnicznym, religijnym i seksualnym[11],
- równości płci – równe prawa mężczyzn i kobiet we wszystkich dziedzinach, wspieranie udziału kobiet w odbudowie i rozwoju Afganistanu[4],
Partia popiera również walkę z terroryzmem i islamskim fundamentalizmem religijnym oraz ekstremizmem ze strony Al-Ka’idy i Talibów[11], i uznała, że zamach na World Trade Center uświadomił ludziom na całym świecie skalę kryzysu w Afganistanie; uzyskała uznanie u państw zachodnich, które tę partię finansowały[4].
W kwestii religii partia popiera poszanowanie islamu jako dominującej religii w Afganistanie oraz ma neutralne stanowisko wobec wyznawców innych wiar[11]
Postulaty społeczne[11][edytuj | edytuj kod]
- pomoc w opiece nad niepełnosprawnymi,
- rozwój ubezpieczeń oraz świadczeń społecznych i zdrowotnych,
- umożliwienie Afgańczykom posiadania podwójnego obywatelstwa,
- walka o równość płci; zapewnienie kobietom praw do równego udziału w społeczeństwie,
- walka z uprawą, produkcją, przemytem, handlem i używaniem narkotyków,
- wspieranie afgańskich uchodźców za granicą do powrotu do kraju,
- wspieranie kształcenia teologów,
- wspieranie tworzenia organizacji społecznych i zawodowych,
- zapewnienie osieroconym dzieciom i młodzieży humanitarnych warunków życia i edukacji.
Postulaty gospodarcze[11][edytuj | edytuj kod]
- dokonywanie inwestycji krajowych i przyciaganie zagranicznych inwestorów, w tym spółek joint venture,
- interwencja rządu w gospodarkę; regulowanie przez rząd ekonomicznego wykorzystywania rezerwatów, lasów, wód podziemnych i kopalni,
- poprawa poziomu życia ludności poprzez zapewnienie optymalnego tempa wzrostu gospodarczego,
- pozyskiwanie pomocy finansowej i gospodarczej od społeczności międzynarodowej na odbudowę infrastruktury,
- rewitalizacja sieci wodociągowych i elektrycznych, systemów komunikacji publicznej i środku rekreacji, walka z zanieczyszczeniem środowiska, zaopatrywanie miast w zdrową żywność i przystępną cenowo żywność,
- rozbudowa obiektów przemysłowych i wykorzystanie postępu naukowo-technicznego w celu zmniejszenia bezrobocia,
- stworzenie nowoczesnego i niezawodnego systemu bankowego, utworzenie międzynarodowego banku pomocy,
- wspieranie krajowych przedsiębiorców.
Postulaty kulturowe[11][edytuj | edytuj kod]
- głoszenie pacyfizmu i braterstwa wśród mieszkańców Afganistanu,
- ochrona zabytków i dążenie o zwrot zrabowanych dzieł będącymi częścią kultury Afganistanu,
- wspieranie rozwoju kultur i języków grup etnicznych Afganistanu oraz zapewnienie podstawowej edukacji ich języków ojczystych,
- walka z analfabetyzmem poprzez budowę i renowację szkół w całym kraju,
- wspieranie twórczości afgańskich artystów w kraju i za granicą,
- współpraca z organizacjami międzynarodowymi,
- zapewnienie wolności pracy.
Postulaty partii dotyczące polityki na arenie międzynarodowej[11][edytuj | edytuj kod]
- odbudowa dobrej reputacji na arenie międzynarodowej oraz polepszenie stosunków dyplomatycznych, by Afganistan nie był uważany za źródło napięcia i za zagrożenie; niereagowanie przez Afganistan na prowokacje mogące doprowadzić do destabilizacji kraju,
- próba zakończenia długiej izolacji gospodarczej i politycznej Afganistanu poprzez udział w regionalnych i międzynarodowych organizacjach,
- publiczne potępianie łamania praw człowieka, ludobójstw i czystek etnicznych,
- uzyskanie międzynarodowych gwarancji w celu zapobiegnięcia gróźb używania i testowania broni jądrowej ze strony Pakistanu i Chin jako państw posiadających broń jądrową i graniczych z Afganistanem,
- wspieranie organizacji międzynarodowych działających na rzecz ochrony środowiska,
- wspieranie wycofywania broni masowego rażenia (np. atomowej, biologicznej i chemicznej).
Odbiór społeczny[edytuj | edytuj kod]
Część członków i sympatyków Ludowo-Demokratycznej Partii Afganistanu i jej następczyni Hezb-e Watan mieszkających w Europie, przyjęła z zadowoleniem utworzenie Narodowej Zjednoczonej Partii Afganistanu, jednak część zwolenników Hezb-e Watan krytykowała nową partię[4]. Jej zwolennicy uważali, że partia jest w stanie wprowadzić i utrzymać w Afganistanie demokrację[4].
Mandaty do Izby Ludowej[edytuj | edytuj kod]
| Wybory | Mandaty | +/− |
|---|---|---|
| 2005 | 8/249
|
– |
| 2010 | 1/249
|
 7
|
| 2018 | 0/249
|
1
|
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c List of Political Parties in Afghanistan. timesofelection.com. [dostęp 2022-04-08]. (ang.).
- ↑ Rob Crilly: Afghanistan elections: what next for Hamid Karzai?. telegraph.co.uk, 2014-04-04. (ang.).
- ↑ a b Thomas Ruttig: Islamists, Leftists – and a Void in the Center. Afghanistan’s Political Parties and where they come from (1902-2006). kas.de. [dostęp 2013-05-24]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l حزب متحد ملی افغانستان. payam-aftab.com, 2016-08-14. (pers.).
- ↑ In the Name of Allah, the most gracious, the most merciful Political Parties Law. ag-afghanistan.de, 2003-09. (ang.).
- ↑ a b c Matthieu Aikins: 2010 Elections 29: Losing legitimacy – Kandahar’s preliminary winners. afghanistan-analysts.org, 2010-10-25. [dostęp 2015-03-05]. (ang.).
- ↑ a b New Afghan Cabinet Finally Announced. gandhara.rferl.org, 2015-01-12. (ang.).
- ↑ a b Sune Engel Rasmussen: Afghan president names cabinet three months after taking power. theguardian.com, 2015-01-12. (ang.).
- ↑ Thomas Ruttig, Ali Yawar Adili: The Ghost of Najibullah: Hezb-e Watan announces (another) relaunch. afghanistan-analysts.org, 2017-08-21. (ang.).
- ↑ Ulumi and Rabbani Reintroduced as Ministerial Nominees. tolonews.com, 2015-01-27. [dostęp 2015-01-29]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i مرامنامه (برنامه) حزب متحد ملی افغانستان. mehrwatan.com. (pers.).