Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ilii

Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ilii
	; kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ilii
Państwo	Białoruś
Siedziba	Ilia
Data powołania	1669
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	mińsko-mohylewska
Dekanat	wilejski
kościół	Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ilii
Administrator	ks. kanonik Aleksander Baryło
Wezwanie	Serce Jezusa
Wspomnienie liturgiczne	14 września
	Położenie na mapie obwodu mińskiego Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ilii
	Położenie na mapie Białorusi Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ilii
	54°24′43,4″N 27°17′23,0″E/54,412056 27,289722

Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ilii – rzymskokatolicka parafia znajdująca się w archidiecezji mińsko-mohylewskiej, w dekanacie wilejskim, na Białorusi.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Parafia istnieje od 1669 r., kiedy na terenie majątku Hlebowiczów, ówczesnych właścicieli Ilii, zbudowano kościół. W XVIII w. dwór kilkakrotnie zmieniał właścicieli. W 1726 r. Michał Sawicki, łowczy Wielkiego Księstwa Litewskiego i właściciel miasteczka przeniósł drewniany kościół z majątku do centrum, a w 1772 r. Brygida Petronela Sołłohub z d. Radziwiłł zbudowała nowy drewniany budynek, konsekrowany pod wezwaniem św. Michała Archanioła^[1]. W XVIII w. przy kościele działał szpital, ufundowany w 1726 r. oraz Bractwo Jezusa i św. Różańca założone w 1772 r. Na terenie parafii znajdował się filialny kościół w Wiazyniu oraz od 1765 r. kaplica w iliańskim majątku Sołłohubów^[2].

Po upadku powstania styczniowego parafia została zlikwidowana, a kościół w 1866 r. przekształcony w cerkiew prawosławną. Po wydaniu w 1905 r. przez cara Mikołaja II manifestu o tolerancji religijnej, miejscowi katolicy mieli możliwość budowy nowego kościoła. W latach 1907-1909 wzniesiono murowany kościół, ufundowany przez parafian oraz Ignacego Tukałło z pobliskich Ościukowicz.

Od lat 20. XX w. w parafii pomagały siostry Niepokalanki. Zwrócono katolikom kościół św. Michała Archanioła, który został rekonsekrowany pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Różańcowej. Na skwerze w centrum Ilii w 1930 r. wybudowano kaplicę "Za poległych" upamiętniającą dwustu uczestników powstania styczniowego. Przed wybuchem II wojny światowej parafia liczyła około 1700 wiernych^[3]. Parafia obsługiwała 5 kaplic: w Obodowcach, Ościukowiczach, Wiazyniu, Starzynkach i Rajówce^[3].

Podczas II wojny światowej spłonął kościół Matki Bożej Różańcowej, obecnie w jego miejscu znajduje się klub. Uszkodzony został budynek kaplicy powstańców styczniowych, który rozebrano w latach 50. XX w. Poważnie ucierpiał również kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa^[3]. Po wojnie został zamknięty przez władze komunistyczne i przekształcony w mleczarnię. W latach 90. XX w. zwrócono go katolikom i odnowiono. Został ponownie konsekrowany w 1993 r. przez ks. Alojzego Kulika.

Męczeńska śmierć o. Władysława Jasickiego[edytuj | edytuj kod]

W latach 1937-1942 administratorem parafii był ks. Władysław Jasicki. W dniu 29 czerwca 1942 r. został aresztowany przez Niemców w ramach tzw. Polenaktion, akcji wymierzonej przeciw polskiej inteligencji głównie z obszaru Nowogródczyzny. Był przetrzymywany w więzieniu w Wilejce. Został zamordowany na dziedzińcu więziennym bądź w lesie koło wsi Kasuta, miejscu masowych mordów więźniów z Wilejki, dokonanych przez Rosjan w czerwcu 1941 r.^[4]