Paulus van Husen
| Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 września 1971 |
| Zawód, zajęcie |
prawnik |
| Narodowość |
niemiecka |
| Partia |
Niemiecka Partia Centrum, CDU |
| Wyznanie |
katolickie |
Paulus van Husen (ur. 26 lutego 1891 w Horst, dzisiaj dzielnica Werne, zm. 1 września 1971 w Münster) – niemiecki prawnik, opozycjonista antyhitlerowski w okresie III Rzeszy związany z Kręgiem z Krzyżowej (niem. Kreisauer Kreis).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wychował się w głęboko wierzącej katolickiej rodzinie lekarza pochodzącego z Westfalii[1]. Po zdaniu egzaminu państwowego z prawa, odbyciu służby wojskowej i krótkiej pracy referendarza prawnego, do 1918 roku walczył jako żołnierz w I wojnie światowej[1]. Studiował w Monachium, Oxfordzie i Genewie. W roku 1920 przybył na Śląsk, obejmując najpierw funkcję asesora rejencyjnego, a potem zastępcy landrata (to tutaj poznał Hansa Lukaschka)[1]. Jako polityczny decernat przy prezydencie rejencji w Opolu miał wgląd w stosunki polsko-niemieckie[1]. Po krótkim czasie uznawany był za jednego z głównych polityków Niemieckiej Partii Centrum na Śląsku[1][2].
W latach 1934−1940, gdy był radcą sądowym przy Pruskim Wyższym Sądzie Administracyjnym w Berlinie, ze względu na odmowę przystąpienia do NSDAP zablokowano mu możliwości awansu[1]. Od roku 1940 był rotmistrzem przy Naczelnym Dowództwie Wehrmachtu w Berlinie[1]. W tymże roku rozpoczął regularną współpracę z Kręgiem z Krzyżowej oraz z Helmuthem Jamesem von Moltke i Peterem Yorck von Wartenburg[1]. W Kręgu z Krzyżowej przejął zadanie umacniania kontaktów z katolickimi kręgami kościelnymi. W wypadku powodzenia zamachu na Adolfa Hitlera miał zostać sekretarzem stanu w ministerstwie spraw wewnętrznych[1]. Jednym z głównych powodów, dla których związał się z opozycją antyfaszystowską, było oburzenie antysemicką polityką III Rzeszy[3].
Po odkryciu spisku, co miało miejsce po nieudanej próbie zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 roku, został aresztowany i po długim pobycie w więzieniu 19 kwietnia 1945 roku postawiono go wspólnie z jego przyjacielem Hansem Lukaschkiem przed nazistowskim sądem ludowym[1]. Został skazany na trzy lata pozbawienia wolności w ciężkim więzieniu[1][4]. Tydzień później, 25 kwietnia 1945 roku, sowieckie oddziały oswobodziły go z więzienia w Berlinie-Plötzensee[1]. W tym samym 1945 roku został jednym z członków założycieli partii CDU w Berlinie i w latach 1949–1959 był prezydentem Wyższego Sądu Administracyjnego w Nadrenii Północnej-Westfalii[1][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Paulus van Husen. Gedenkstätte Deutscher Widerstand. [dostęp 2018-02-06]. (niem.).
- ↑ Sebastian Fikus: Niepokorni z Krzyżowej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2010, s. 237 i nn.. ISBN 978-83-60691-97-7.
- ↑ Sebastian Fikus: Niepokorni z Krzyżowej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2010, s. 240. ISBN 978-83-60691-97-7.
- ↑ a b Sebastian Fikus: Niepokorni z Krzyżowej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2010, s. 248. ISBN 978-83-60691-97-7.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Publikacje dot. Paulusa van Husena. Katalog Niemieckiej Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-02-06].