Paweł Hebel

Paweł Hebel

ps. „Szybki”, „Zagłoba”

Data i miejsce urodzenia	8 maja 1920 Bojano
Data i miejsce śmierci	styczeń 1945 KL Stutthof
Zawód, zajęcie	działacz konspiracyjny, żołnierz
Narodowość	polska
Rodzice	Paweł, Franciszka z domu Klein

Paweł Hebel ps. „Szybki”, „Zagłoba” (ur. 8 maja 1920 w Bojanie, zm. w styczniu 1945 w obozie koncentracyjnym Stutthof) – dowódca grupy sabotażowo-dywersyjnej organizacji Polska Żyje, a następnie oddziału partyzanckiego Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski".

Życiorys

Był synem Pawła Hebla, rolnika i Franciszki z domu Klein. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Bojanie, a następnie do seminarium duchownego w Górnej Grupie. Nie ukończył go jednak i przeniósł się do Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego w Wejherowie, w którym zdał małą maturę. Należał wówczas do gimnazjalnego hufca Przysposobienia Wojskowego. W 1938 przerwał naukę i wstąpił na ochotnika do wojska, uczestnicząc następnie w akcji zajęcia Zaolzia. Brał udział w wojnie obronnej 1939 w stopniu kaprala; dostał się do niewoli niemieckiej w rejonie Sandomierza. Udało mu się zbiec z transportu jenieckiego i powrócił na Pomorze. W październiku 1939 zaangażował się w działalność konspiracyjną w ramach organizacji podziemnej Polska Żyje, działającej w Wejherowie i okolicach.

Od czerwca 1940 był członkiem grupy sabotażowo-dywersyjnej (krypt. "Dysab"), a od końca grudnia tego roku – dowódcą jednego z jej oddziałów specjalnych. Po scaleniu organizacji Polska Żyje z TOW "Gryf Pomorski" w poł. 1942, został zastępcą komendanta powiatu morskiego. Był kierownikiem komórki wywiadu i kontrwywiadu oraz organizował oddziały partyzanckie. W październiku tego roku został członkiem oddziału leśnego OP "Koleczkowo" TOW "Gryf Pomorski", którym dowodził w latach 1943–1944. Przeprowadził wiele akcji zbrojnych przeciwko Niemcom i kolaborantom, m.in. 23 maja 1944 w leśniczówce Kamień wykonał wyrok śmierci na leśniczym za wydanie Polaków. Prawdopodobnie zorganizował też akcję brawurowego porwania samochodu gaulaitera Alberta Forstera. Nie mogąc go schwytać, Niemcy zamordowali jego ojca, a brata osadzili w obozie koncentracyjnym Stutthof.

4 października 1944 Paweł Hebel został ciężko ranny w starciu z patrolem niemieckim w Głazicy, podczas którego zastrzelił oficera żandarmerii i ranił dwóch żandarmów. Ukrył się w gospodarstwie rodziny Grzenkowiczów w Częstkowie, gdzie mieszkała jego narzeczona. 18 października zabudowania otoczyła ekspedycja niemieckiej żandarmerii. W wyniku walki ranny Paweł Hebel został ujęty. Był brutalnie przesłuchiwany przez Gestapo na Kamiennej Górze w Gdyni, a następnie w Gdańsku. W bardzo ciężkim stanie przewieziono go do obozu koncentracyjnego Stutthof, gdzie zmarł w styczniu 1945.

Bibliografia

• Krzysztof Komorowski, Konspiracja pomorska 1939–1947, Gdańsk 1993.