Peronospora ficariae

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Peronospora ficariae
Ilustracja
Objawy porażenia na liściu ziarnopłonu wiosennego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

chromisty

Typ

lęgniowce

Gromada

Peronosporea

Rząd

wroślikowce

Rodzina

wroślikowate

Rodzaj

Peronospora

Gatunek

Peronospora ficariae

Nazwa systematyczna
Peronospora ficariae Tul.
C. r. hebd. Séanc. Acad. Sci., Paris 38: 1103 (1854)

Peronospora ficariae Tul. – gatunek organizmów należący do grzybopodobnych lęgniowców[1]. Organizm mikroskopijny będący pasożytem roślin z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae)[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peronospora, Peronosporaceae, Peronosporales, Peronosporidae, Peronosporea, Incertae sedis, Oomycota, Chromista[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1854 r. Louis René Tulasne i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1]. Synonimy:

  • Peronospora ficariae subsp. glacialis A. Blytt 1896
  • Peronospora glacialis (A. Blytt) Gäum. 1923[3].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Na górnej stronie porażonych liści tworzą się wyblakłe, lekko wypukłe plamy, na dolnej szarawy nalot składający się z wyprostowanych, dystalnie kilka razy dychotomicznie rozgałęzionych konidioforów. Konidia o wymiarach 12–35 × 13–31 µm[4].

Podano występowanie Peronospora ficariae w Ameryce Północnej, Europie i Azji[5]. W Polsce podano wiele jego stanowisk[2]. Jest monofagiem występującym na roślinach z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Stwierdzono jego występowanie na ziarnopłonie wiosennym (Ficaria verna), jaskrze płomienniku (Ranunculus flammula), jaskrze lodnikowym (Ranunculus glacialis)[4] i na uprawianych ostróżkach (Delphinium)[6], w Polsce tylko na ziarnopłonie wiosennym[2].

Po raz pierwszy o występowaniu Peronospora ficariae na ostróżkach doniesiono w Kalifornii w 2003 r. Na porażonych liściach ostróżek początkowo pojawiały się jasnozielone plamy, które szybko zmieniały kolor na ciemnozielony i czarniawozielony. Często były ograniczone środkowym nerwem liścia. Później, zwłaszcza na starszych liściach, tworzyły się fioletowo-szare plamy z zarodnikująca grzybnią. W miarę postępu choroby dolne liście więdły i wysychały. Choroba najciężej przebiegała na ostróżce ogrodowej (Delphinium grandiflorum) ‘Blue Butterfly’, doprowadzając do całkowitego zniszczenia jej sadzonek. Na preparacie mikroskopowym sporangiofory Peronospora ficariae rozgałęziały się dychotomicznie, a ich gałązki zakończone były smukłymi, lekko zakrzywionymi końcami. Zarodnie były lekko purpurowe, elipsoidalne do jajowatych i miały wymiary od 27 do 36 × 19 do 22 μm. Wewnątrz tkanki starszych liści z objawami chorobowymi obserwowano rozległe ilości oogonii i oospor. Oospory były kuliste, bursztynowe do jasnobrązowych, brodawkowate i miały średnicę od 25 do 27 μm[6].

Podobny morfologicznie jest Peronospora aquilegiicola występujący na orlikach i orliczkach, pokrewnych do jaskra roślinach z rodziny jaskrowatych[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-04-02].
  2. a b c Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-04-02].
  4. a b Peronospora ficariae Tulasne, 1854 [online], The plant parasite of Europe [dostęp 2023-04-02].
  5. Występowanie Peronospora ficariae na świecie (mapa) [online], gbif/> [dostęp 2023-04-02].
  6. a b S.A. Tjosvold, S.T. Koike, First Report of Downy Mildew on Delphinium Caused by Peronospora ficariae in California [online], APS Publications [dostęp 2023-04-02].
  7. Peronospora aquillegicola zagrożenie dla upraw orlika i orliczka w Polsce [online], PIORIN of Europe [dostęp 2023-04-02].