Piranga szkarłatna
| Piranga olivacea[1] | |||
| (J. F. Gmelin, 1789) | |||
 Samiec | |||
.jpg) Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
piranga szkarłatna | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 okres lęgowy przeloty zimowiska | |||
Piranga szkarłatna[4] (Piranga olivacea) – gatunek małego, wędrownego ptaka z rodziny kardynałów (Cardinalidae), wcześniej zaliczany do tanagr (Thraupidae)[5] lub trznadlowatych (Emberizidae). Żeruje wysoko w koronach drzew. Nie wyróżnia się podgatunków[2][6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 17–19 cm. Samiec – płomiennoszkarłatny, o czarnych skrzydłach i ogonie. Jednoroczne samce bardziej matowe, pomarańczowoczerwone, a skrzydła i ogon mają brązowoczarne. Samice oraz młode z wierzchu zielone, od spodu żółte; skrzydła i ogon od szarobrązowych do czarnobrązowych. Kiedy nadchodzi jesień, samce podobne do samic, lecz zieleń jaskrawsza, ciemię żółtawe, a żółty spód ciała pokryty jest delikatnie pomarańczowym nalotem. Młode są podobne do samicy, z żółtymi paskami na skrzydłach.
Zasięg, środowisko[edytuj | edytuj kod]
Lasy liściaste, szczególnie dębowe, w południowo-środkowej i południowo-wschodniej Kanadzie po południowo-wschodnie USA. Zimę spędza od Panamy przez północno-zachodnią do środkowo-zachodniej części Ameryki Południowej (aż po środkową Boliwię)[2].
Status[edytuj | edytuj kod]
IUCN uznaje pirangę szkarłatną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[3]. Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji lęgowej na około 2,2 miliona osobników[7]. Trend liczebności populacji oceniany jest jako stabilny[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Piranga olivacea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Hilty, S.: Scarlet Tanager (Piranga olivacea). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-26].
- ↑ a b c Piranga olivacea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Cardinalidae Ridgway, 1901 - kardynały - Cardinals, grosbeaks and allies (wersja: 2019-05-02). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-26].
- ↑ Steven Hilty: Family Thraupidae (Tanagers). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 313. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Cardinals, grosbeaks and (tanager) allies. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-26]. (ang.).
- ↑ Scarlet Tanager Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-07]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).