Podrzeniowate
 Podrzeń żebrowiec | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Podklasa | |
| Rząd | |
| Rodzina |
podrzeniowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Blechnaceae Newman Hist. Brit. Ferns, ed. 2: 8. 1844[3][2] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Blechnum L. (1753)[3] | |
Podrzeniowate (Blechnaceae) – rodzina paproci o zasięgu kosmopolitycznym. W zależności od ujęcia systematycznego obejmuje od dwóch[4] do 24[2] rodzajów z około 240–265 gatunkami[2][4]. Według systemu PPG I (2016) obejmuje trzy podrodziny z 24 rodzajami i 265 gatunkami[2]. Rodzimym dla Polski przedstawicielem jest podrzeń żebrowiec. Większość gatunków jest naziemna, choć spotykać tu także można epifity np. Stenochlaena. Charakterystyczną cechą podrzeniowatych jest czerwony kolor młodych, pastorałowato zwiniętych liści.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzina siostrzana wobec onokleowatych (Onocleaceae), wraz z którymi tworzy klad siostrzany dla wietlicowatych (Athyriaceae) w obrębie rzędu paprotkowców (Polypodiales)[7][2]. Alternatywnie w ujęciu scalającym rodziny i rodzaje paprotkowców w szerzej ujmowane taksony rośliny tu zaliczane są włączane do rodziny zanokcicowatych Aspleniaceae[8] odpowiadającej całemu podrzędowi Aspleniineae H.Schneid. & C.J.Rothf. 2016 z systemu PPG I (2016) i kladowi „eupolypods II” w systemie Smitha i in. (2006)[2]. W ujęciu tym wszystkie 18 rodzajów z systemu PPG I z podrodziny Blechnoideae łączonych jest w jeden rodzaj podrzeń Blechnum[8].
| paprotkowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział rodziny według systemu PPG I (2016)[2]
podrodzina Stenochlaenoideae (Ching) J.P.Roux, Conspect. South. Afr. Pteridophyta: 156. 2001
- Salpichlaena J.Sm., Gen. Fil. pl. 93. 1842
- Stenochlaena J.Sm., J. Bot. (Hooker) 3: 401. 1841
- Telmatoblechnum Perrie, D.J.Ohlsen & Brownsey, Taxon 63(4). 755. 2014
podrodzina Woodwardioideae Gasper, V.A.O.Dittrich & Salino, Phytotaxa 275(3): 197. 2016
- Anchistea C.Presl, Epimel. Bot.: 71. 1851
- Lorinseria C.Presl, Epimel. Bot.: 72. 1851
- Woodwardia Sm., Mem. Acad. Roy. Sci. Turin 5. 411. 1793
podrodzina Blechnoideae Gasper, V.A.O.Dittrich & Salino, Phytotaxa 275(3): 201. 2016
- Austroblechnum Gasper & V.A.O.Dittrich, Phytotaxa 275(3): 202. 2016
- Blechnidium T.Moore, Index Fil. clv. 1860; Brit. Ferns: 210. 1860
- Blechnopsis C.Presl, Epimel. Bot.: 115. 1851
- Blechnum L., Sp. Pl. 2: 1077. 1753 – podrzeń
- Brainea J.Sm., Cat. Kew Ferns: 5. 1856
- Cleistoblechnum Gasper & Salino, Phytotaxa 275 (3): 207. 2016
- Cranfillia Gasper & V.A.O.Dittrich, Phytotaxa 275 (3): 207. 2016
- Diploblechnum Hayata, Bot. Mag. (Tokyo) 41. 702. 1927
- Doodia R.Br., Prodr. Fl. Nov. Holl.: 151. 1810 – doodia[9]
- Icarus Gasper & Salino, Phytotaxa 275(3): 209. 2016
- Lomaria Willd., Mag. Neuesten Entdeck. Gesammten Naturk. Ges. Naturf. Freunde Berlin 3: 160. 1809
- Lomaridium C.Presl, Epimel. Bot.: 154. 1851
- Lomariocycas (J.Sm.) Gasper & A.R.Sm., Phytotaxa 275(3): 212. 2016
- Neoblechnum Gasper & V.A.O.Dittrich, Phytotaxa 275(3): 214. 2016
- Oceaniopteris Gasper & Salino, Phytotaxa 275(3): 214. 2016
- Parablechnum C.Presl, Epimel. Bot.: 109. 1851
- Sadleria Kaulf., Enum. Filic.: 161. 1824
- Struthiopteris Scop., Fl. Carn.: 168. 1760
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – B. University of Maryland. [dostęp 2015-08-20].
- ↑ a b Maarten J. M. Christenhusz, Xian-Chun Zhang & Harald Schneider (2011). "A linear sequence of extant families and genera of lycophytes and ferns" (PDF). Phytotaxa 19 : 7–54.
- ↑ Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851.
- ↑ Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012.
- ↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).
- ↑ a b Blechnum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-12-29].
- ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 96.