Pogrzeb hrabiego Orgaza
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1586–1588 |
| Medium | |
| Wymiary |
460 × 360 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Pogrzeb hrabiego Orgaza – obraz greckiego malarza El Greca stworzony w latach 1586–1588. Było to przełomowe dzieło w dorobku artystycznym tego twórcy.
Opis obrazu[edytuj | edytuj kod]
Obraz oparty jest na legendzie z początku XIV wieku. W 1323 zmarł Don Gonzalo Ruiz z Toledo[1], któremu później nadano tytuł hrabiego Orgaza. Zgodnie z legendą podczas pogrzebu hrabiego, który zostawił w spadku kościołowi Santo Tomé roczną rentę płaconą przez miasto Orgaz, z nieba zstąpili i złożyli go do grobu Święty Augustyn i Święty Szczepan (na płaszczu ukazana jest scena jego ukamienowania)[2].
El Greco namalował go z przeznaczeniem umieszczenia go w jego własnym kościele parafialnym – Santo Tomé, w którym obraz znajduje się do dnia dzisiejszego. Podpisanie kontraktu z proboszczem Don Andrés Núñezem na wykonanie malowidła datowane jest na 18 marca 1586 roku[2].
Obraz ma charakter uwiecznienia mistycznego wydarzenia, które najlepiej oddaje ducha malarstwa El Greca. Kompozycja obrazu dzieli go na dwie poziome sfery: górną niebiańską i dolną ziemską, istnieje wyraźna dwudzielność – realistyczne przedstawienie uczestniczących w pogrzebie i mistyczne, niematerialne przedstawienie sfery niebiańskiej[3]. Obraz przedstawia szereg zebranych na pogrzebie obywateli Toledo, szlachciców i zakonników. Ich głowy tworzą linię ponad którą otwierają się niebiosa. Pewne cechy obrazu (np. izokefalia) świadczą o widocznym wpływie malarstwa bizantyjskiego. Niebo pełne świętych przyjmuje półnagiego, już w chwili śmierci uświęconego hr. Orgaza, a najważniejsze postacie to Jezus Chrystus, Maria i Jan Chrzciciel. Dusza pod półprzezroczystą postacią nagiego dziecięcia jest unoszona przez anioła do nieba[2].
Wśród osób uwiecznionych jako uczestniczących w ceremonii można rozpoznać wiele współczesnych malarzowi postaci, a także samego El Greca (szlachcic bezpośrednio nad św. Szczepanem)[4] oraz jego syna, Jorge Manuela (paź)[2]. Artysta umieścił swoją sygnaturę na chusteczce w kieszonce młodego pazia. Jest tam data 1578, co nie jest datą namalowania obrazu, lecz datą urodzenia jego syna. Paź wskazuje na ciało hr. Orgaza, wskazując na łączność człowieczego urodzenia i śmierci.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Web Oficial de ‘El Entierro del Señor de Orgaz’. – Una Explication Historica. [dostęp 2009-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-14)]. (hiszp.). (pdf).
- ↑ a b c d Wielcy malarze – ich życie, inspiracje i dzieło. Cz. 64: El Greco. Wrocław: P. O. Polska, 2003, s. 14. ISBN 83-87664-64-2.
- ↑ Wendy Beckett: 1000 arcydzieł. Warszawa: Arkady, 2001. ISBN 83-213-4218-3.
- ↑ Web Oficial de ‘El Entierro del Señor de Orgaz’. – Personajes Representados. [dostęp 2009-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-14)]. (hiszp.). (pdf).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Leo Bronstein: El Greco. London: The Idehurst Press, 1951.