Ponte Morandi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ponte Morandi
Ponte Polcevera
{{{alt zdjęcia}}}
Długość całkowita

1182[1] m

Państwo

 Włochy

Miejscowość

Genua

Podstawowe dane
Przeszkoda

strumień Polcevera, linia kolejowa Turyn – Genua, linia kolejowa Genua – Mediolan

Długość

1182 m

Szerokość:
• całkowita


18 m

Wysokość

45 m

Rozpiętość przęseł

210 m

Data budowy

1963–1967

Data zburzenia

14 sierpnia 2018 (zawalenie)

Projektant

Riccardo Morandi

Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Ponte Morandi”
44°25′33″N 8°53′20″E/44,425833 8,888889

Ponte Morandi, viadotto Morandi, właściwie viadotto Polcevera (most Morandiego, wiadukt Morandiego, wiadukt Polcevera) – dawny wiadukt będący częścią autostrady A10 (i trasy europejskiej E80) nad doliną rzeki Polcevera w Genui, na zachód od centrum miasta. Znajdował się między dzielnicami Sampierdarena i Cornigliano.

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

Wiadukt przed katastrofą (runęła część zaznaczona na czerwono)

Innowacyjny wiadukt, będący dumą Włochów i symbolem Włoch, zaprojektował włoski inżynier Riccardo Morandi (stąd jego potoczna nazwa). Znajdował się na najważniejszej osi transportowej Genui[2]. Zbudowano go w latach 1963–1967. Miał długość 1182 m, 18 metrów szerokości i miejscami 45 metrów wysokości przęsła nad dnem doliny. Pylony wznosiły się 90 metrów w górę. Otwarto go uroczyście 4 września 1967 w obecności ówczesnego prezydenta Republiki Włoskiej Giuseppe Saragata.

Do pogorszenia stanu technicznego wiaduktu przyczynił się ogromny wzrost w transporcie ilości samochodów ciężarowych oraz znaczne zwiększenie masy ciężarówek[2]. Od lat siedemdziesiątych XX wieku był systematycznie konserwowany z powodu pękającego żelbetu. Eksperci co najmniej od 2009 rozważali jego rozbiórkę[3]. Liny podtrzymujące przęsła zaczęto wymieniać w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, a prace zakończono w 2016[4].

Katastrofa[edytuj | edytuj kod]

Widok po katastrofie

14 sierpnia 2018 r. około godziny 11.30, w czasie burzy poprzedzonej wielogodzinną ulewą, doszło do zawalenia się około 200–250-metrowego[5][6] odcinka wiaduktu. Zniszczeniu uległ odcinek jezdni oraz pylon, które runęły do wody, na ulicę oraz znajdujące się pod wiaduktem zabudowania. Według relacji niektórych świadków obiekt chwilę wcześniej został trafiony piorunem[7]. Zdaniem prof. inż. Jana Biliszczuka, projektanta wielu budowli mostowych (w tym mostu Rędzińskiego we Wrocławiu), przyczyną katastrofy mogła być korozja lin nośnych[8].

W katastrofie budowlanej zginęły 43 osoby[9]. 18 sierpnia 2018 odbył się państwowy pogrzeb ofiar katastrofy; tego też dnia we Włoszech ogłoszono żałobę narodową[10].
28 czerwca 2019 roku o godzinie 9.38 pozostałości wiaduktu zostały zburzone ładunkami wybuchowymi. Na czas burzenia ewakuowano 3,4 tys. ludzi w promieniu 300 metrów.

Śledztwo ws. katastrofy[edytuj | edytuj kod]

Śledczy prokuratury i Gwardii Finansowej z Genui na 2000 stron akt śledztwa wykazali mnóstwo zaniedbań eksploatacyjnych, konserwacyjnych i nadzorczych wielu ludzi i podmiotów, które przyczyniły się do katastrofy budowlanej, sporządzili 69 aktów oskarżenia. Prokuratura posiłkowała się ekspertyzą specjalistów liczącą 177 stron, przygotowano ją w dwa lata. Śledztwo trwało dwa i pół roku, do 24 kwietnia 2021 r.[11]. 24 czerwca 2021 r. prokuratura wniosła do sądu akty oskarżenia przeciwko 59 oskarżonym, a akta 10 podejrzanych przeniesiono do odrębnych postępowań[12][13].

Budowa następnego wiaduktu[edytuj | edytuj kod]

Właściwy etap budowy nowej przeprawy rozpoczął się w sierpniu 2019 roku, co nastąpiło niedługo po zburzeniu pozostałości dawnego wiaduktu. W kwietniu 2020 roku budowniczy mimo niesprzyjających warunków epidemicznych w kraju, po położeniu ostatniego przęsła wiaduktu, połączyli dwa brzegi doliny strumienia Polcevera. Prace, z uwzględnieniem ścisłych przepisów bezpieczeństwa, były kontynuowane w trakcie szczytu pandemii COVID-19. Od momentu rozpoczęcia budowy robotnicy pracowali codziennie, w dzień i w nocy; tylko w Boże Narodzenie zarządzono przerwę w wykonywaniu robót drogowych. Prace wykończeniowe miały potrwać do połowy lipca 2020 roku. Z okazji połączenia przęseł nowego wiaduktu, konstrukcję podświetlono reflektorami w barwach narodowej flagi Włoch[14].

W miejscu zawalonego powstał nowy, Wiadukt Genova San Giorgio(inne języki). Koszt jego budowy szacowano na ok. 200 milionów euro[15][16]. Wiadukt Genova San Giorgio otwarto 3 sierpnia 2020 roku przy asyście urzędników[17][18][19], 5 sierpnia rozpoczęto ruch.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ponte Morandi a Genova, una tragedia annunciata. ingegneri.info. [dostęp 2018-08-14]. (wł.).
  2. a b Film dokumentalny Poza kontrolą. Katastrofa mostu w Genui
  3. Katastrofa w Genui. Co wiemy? Dziesiątki ofiar, ryzyko co do pozostałych części mostu, wiadomosci.gazeta.pl, 14.08.2018 [dostęp 2018-08-16].
  4. Na zdjęciach mostu w Google widać pęknięcia. Włoski minister: Tak nie można umierać w 2018 r., wiadomosci.gazeta.pl, 14.08.2018 [dostęp 2018-08-16].
  5. As it happened: Genoa motorway bridge disaster, „BBC News” [dostęp 2018-08-27] (ang.).
  6. Ponte Morandi: storia, caratteristiche e analisi sul crollo [online], ingenio-web.it [dostęp 2018-08-27] (wł.).
  7. Italy bridge: Dozens feared dead in Genoa as motorway collapses. BBC. [dostęp 2018-08-14]. (ang.).
  8. Prof. Jan Biliszczuk o katastrofie w Genui: w mojej ocenie przyczyną uszkodzenia mogła być korozja lin nośnych, „Onet Wiadomości”, 14 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-14].
  9. Koniec poszukiwań zaginionych w Genui, bilans: 43 ofiary. onet wiadomości. [dostęp 2018-08-19].
  10. Państwowy pogrzeb ofiar katastrofy budowlanej w Genui. TVP INFO. [dostęp 2018-08-18].
  11. Wyborcza.pl [online], pl/7,75399,27012920,stal-wbrew-prawom-fizyki-koniec-sledztwa-w-sprawie-katastrofy.html?disableRedirects=true [dostęp 2024-04-25].
  12. Ponte Morandi, verso il processo in 69. Dalla Procura: "Nei ritardi sulla sicurezza, incosciente dilatazione dei tempi" - la Repubblica [online], repubblica.it [dostęp 2024-04-25] (wł.).
  13. https://www.reuters.com/article/morandi-richiesta-giudizio-idITKCN2E10RY
  14. na podstawie: „The Guardian”: Po tragicznej katastrofie odbudowano wiadukt w Genui. „To symbol nadziei dla Włochów”. polsatnews.pl, 2020-04-29. [dostęp 2020-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-22)].
  15. Runął most po katastrofie
  16. Detonacja pozostałości wiaduktu w Genui
  17. Le nouveau pont de Gênes de l'architecte Renzo Piano : la silhouette d'une coque de bateau pour rappeler l'histoire de la ville [online], francetvinfo.fr [dostęp 2024-04-25] (fr.).
  18. https://www.lesechos.fr/industrie-services/tourisme-transport/deux-ans-apres-la-catastrophe-genes-inaugure-son-nouveau-viaduc-1228069
  19. http://www.avtomanija.com/default.asp?rb=3&id=20556

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Riccardo Morandi, Il viadotto del Polcevera, w: „Il nuovo cantiere” nr 8 (wrzesień 1967), s. 18–21.
  • Riccardo Morandi, Il viadotto sul Polcevera per l’autostrada Genova-Savona, w: „L’Industria Italiana del Cemento”, rok XXXVII, grudzień 1967, s. 849–872.
  • P.A. Cetica (red.), Riccardo Morandi ingegnere italiano, Florencja 1985.
  • Marzia Marandola, Un volteggio sopra la città, w: „Casabella”, rok LXX n. 1, nr 739/740 (grudzień 2005/styczeń 2006), s. 26–35.