Psacasta
Psacasta | |
Germar, 1839 | |
Żółwinek bezzębny | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Rząd | |
Podrząd | |
Nadrodzina | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj |
Psacasta |
Typ nomenklatoryczny | |
Cimex pedemontanus Fabricius, 1781 (= Cimex exanthematicus Scopoli, 1763) |
Psacasta – rodzaj pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny żółwinkowatych. Obejmuje 5 opisanych gatunków.
Morfologia i zasięg
[edytuj | edytuj kod]Pluskwiaki te osiągają od 8 do 12 mm długości ciała w przypadku podrodzaju nominatywnego i od 5 do 7 mm długości ciała w przypadku podrodzaju Cryptodontus[1]. Mają głowę o przedniej krawędzi niezaokrąglonej[2]. W podrodzaju nominatywnym na bukuli brak jest zęba, natomiast w podrodzaju Cryptodontus jest on obecny[1]. Tułów ma dużą, szeroką, na tylnej krawędzi zaokrągloną tarczkę nakrywającą w całości lub niemal w całości listewkę brzeżną odwłoka[2].
Rodzaj palearktyczny[1][2]. W Polsce nie występuje, jednak jeszcze w XXI wieku błędnie podawano występowanie w tym kraju żółwinka bezzębnego[3].
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Takson ten wprowadzony został w 1839 roku przez Ernsta Friedricha Germara[4]. Odo Reuter wyznaczył w 1888 roku jego gatunkiem typowym Cimex pedemontanus[5], opisanego w 1781 roku Johana Christiana Fabriciusa[6] i będącego młodszym synonimem Cimex exanthematicus[7] opisanego w 1763 roku przez Giovanniego Antonia Scopoliego[8]. W 1865 roku przez Étienne’a Mulsanta i Claudiusa Reya wprowadzony został rodzaj Cryptodontus, do którego zaliczono wówczas tylko gatunek opisany przez Fabriciusa pod nazwą Cimex tuberculatus[9]. W 1873 roku Carl Stål obniżył rangę Cryptodontus do podrodzaju w obrębie rodzaju Psacasta[10].
Do rodzaju tego należy łącznie 5 opisanych gatunków zgrupowanych w dwóch podrodzajach[2][11][12]:
- Psacasta (Cryptodontus) Mulsant & Rey, 1865
- Psacasta neglecta (Herrich-Schaeffer, 1837)
- Psacasta tuberculata (Fabricius, 1781)
- Psacasta s.str. Germar, 1839
- Psacasta cypria Puton, 1881
- Psacasta exanthematica (Scopoli, 1763) – żółwinek bezzębny
- Psacasta granulata (A. Costa, 1847)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Jerzy Adrian Lis, Barbara Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 13: Puklicowate – Acanthosomatidae, żółwinkowate – Scutelleridae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1998.
- ↑ a b c d Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "Plik", 2012.
- ↑ Tomasz Rutkowski, Grzegorz Gierlasiński, Jerzy A. Lis. Psacasta exanthematica (Scopoli, 1763) (Hemiptera: Heteroptera: Scutelleridae) w Polsce. „Heteroptera Poloniae - Acta Faunistica”. 12, s. 33-35, 2018. ISSN 2083-201X.
- ↑ E.F. Germar. Beiträge zu einer Monographie der Schildwanzen. „Zeitschrift für die Entomologie”. 1, s. 1-146, 1839.
- ↑ O.M. Reuter: Revisio synonymica Heteropterorum Palaearcticorum quae descripserunt auctores vetustiores (Linnaeus 1758 - Latreille 1806). Helsingfors: Finnische Literatur-Gesellschaft, 1888.
- ↑ J.C. Fabricius: Species insectorum exhibentes eorum differentias specificas, synonyma auctorum, loca natalia, metamorphosin adiectis observationibus, descriptionibus 2. Hamburgi et Kilonii: Bohn, 1781, s. 1-494.
- ↑ A. Carapezza, I.M. Kerzhner. Species of the subgenus Psacasta s. str. (Heteroptera: Scutelleridae). „Zoosystematica Rossica”. 14 (1), s. 55-60, 2005.
- ↑ J.A. Scopoli: Entomologia Carniolica exhibens Insecta Carnioliae indigena et distributa in ordines, genera, species, varietates. Methodo Linneana. Vindobonae: Trattner, 1763, s. 121.
- ↑ É. Mulsant, C. Rey: Histoire naturelle des punaises de France. I. Tribu: Scutellérides. Paris: Savy & Deyrolle, 1865, s. 36.
- ↑ C. Stål. Enumeratio Hemipterorum. Bidrag till en förteckning öfver alla hittills kända Hemiptera, jemte systematiska meddelanden. 3. „Kongl. Svenska Vetenskaps-Akademiens Handlingar (N.F.).”. 11 (2), s. 1-163, 1873.
- ↑ Berend Aukema (red.): Subgenus Cryptodontus Mulsant & Rey, 1865. [w:] Catalogue of Palearctic Heteroptera [on-line]. Naturalis Biodiversity Center. [dostęp 2022-06-07].
- ↑ Berend Aukema (red.): Subgenus Psacasta Germar, 1839. [w:] Catalogue of Palearctic Heteroptera [on-line]. Naturalis Biodiversity Center. [dostęp 2022-06-07].