Pál Maléter

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pál Maléter
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 września 1917
Preszów

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1958
Budapeszt

Zawód, zajęcie

wojskowy, polityk

Pál Maléter (ur. 4 września 1917 w Preszowie, zm. 16 czerwca 1958 w Budapeszcie) – węgierski wojskowy, minister obrony Węgier i dowódca oddziałów powstańczych w czasie powstania węgierskiego w 1956 roku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przez dwa lata studiował medycynę na Uniwersytecie Karola, w 1939 roku przeniósł się do Budapesztu, gdzie kontynuował studia. Studiów medycznych nie ukończył z powodów finansowych, następnie zgłosił się do węgierskiego wojska[1].

W 1943 roku ukończył studia w Akademii Wojskowej Cesarzowej Ludwiki, rok później został wzięty do niewoli na froncie wschodnim. Zadeklarował wówczas chęć walki z Niemcami[2][3]. Ukończył szkołę partyzancką NKWD i został przerzucony na drugą stronę frontu, gdzie wstąpił do komunistycznej partyzantki działającej w Siedmiogrodzie. W 1945 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Węgier. Po wojnie był oficerem zawodowym w stopniu pułkownika[1][3].

Dowódca wojskowy w powstaniu w 1956 roku, do którego przyłączył się 24 października, jako pierwszy wyższy rangą oficer armii węgierskiej. Zorganizował centralne dowodzenie sił powstańczych w stolicy. Mianowany generałem i ministrem obrony w rządzie Imre Nagy’a[2]. 3 listopada 1956 roku stanął na czele węgierskiej delegacji – prowadził negocjacje z wojskowymi radzieckimi na temat wycofania oddziałów radzieckich z Węgier[2]. 4 listopada tegoż roku został aresztowany przez Rosjan i uwięziony. Aresztowania dokonał generał Iwan Sierow, szef KGB. Po stłumieniu powstania został skazany na karę śmierci i powieszony razem z Imre Nagy’em w więzieniu w Budapeszcie[2][1][3].

Jego jedynym synem był Pal Maléter II (Paul Maleter), architekt mieszkający w Stanach Zjednoczonych[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Pál Maléter [online], www.rev.hu [dostęp 2024-02-09].
  2. a b c d Maleter Pal, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-02-09].
  3. a b c d Pál Maléter – Anti-fascist World War II partisan and hero of the 1956 Hungarian Revolution [online], Hungarian Free Press, 5 października 2016 [dostęp 2024-02-09] (ang.).