Ratusz w Jeleniej Górze
50°54′11″N 15°44′03″E/50,903056 15,734167 nr rej. A/5042/624/J z 3.04.1980 i z 31.12.1997
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Architekt |
Chrystian Hedemann |
| Rozpoczęcie budowy |
1744 |
| Ukończenie budowy |
1749 |
| Ważniejsze przebudowy |
1924 |
Położenie na mapie Jeleniej Góry  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
| 50°54′11″N 15°44′03″E/50,903056 15,734167
| |
Ratusz w Jeleniej Górze – barokowo-klasycystyczna budowla wzniesiona w roku 1749, przebudowana w 1924 roku. Obecnie ratusz jest siedzibą władz samorządowych i administracyjnych miasta.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy ratusz w Jeleniej Górze został wzniesiony na początku XIV wieku[1]. Po kilku pożarach i zawaleniu się wieży, w roku 1739 budowlę rozebrano[2]. W jej miejscu w latach 1744–1749 wzniesiono nowy budynek według projektu Chrystiana Gotlieba Hedemanna[1]. W 1750 roku uruchomiono zegar na wieży, a w piwnicach została urządzona gospoda, przynosząca miastu dochody[2]. Ratusz został przebudowany w roku 1924, a w latach 1957–1959 przeprowadzono remont[1].
Decyzjami wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 31 grudnia 1997 z i 3 kwietnia 1980 roku ratusz został wpisany do rejestru zabytków[3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Ratusz jest barokowo-klasycystyczną budowlą wzniesioną na planie prostokąta, ma trzy kondygnacje i jest nakryty dachem mansardowym z niewielkimi lukarnami[1]. Ze środka wyrasta czworoboczna wieża, przechodząca w tambur, podtrzymujący hełm z tarczami zegarowymi i latarnią[1]. Osie elewacji są zaakcentowane ryzalitami, zwieńczonymi trójkątnymi przyczółkami[2]. Narożniki ujęte są w pilastry, wspierające Gzyms koronujący[2]. Nad południowym wejściem jest łacińska inskrypcja głosząca: miasto założył Bolesław Krzywousty w 1108 roku. Wewnątrz ratusza znajduje się płyta erekcyjna z łacińskim napisem: Bolesław Krzywousty w 1108 miasto założył, Bolesław Łysy w 1242 miasto rozszerzył, a Bolko Świdnicki w 1281 miasto naprawił i murami otoczył. W sali posiedzeń są drewniane płaskorzeźby przedstawiające dzieje miasta. Obok budowli, w miejscu starej studni z 1727 roku stoi kamienna figura Neptuna z dwoma delfinami, pochodząca XIX wieku[1]. Obecnie ratusz jest siedzibą władz samorządowych i administracyjnych Jeleniej Góry[2].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
.JPG)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 121. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ a b c d e Roman Pawlak: Zabytkowe ratusze. Warszawa: MUZA SA, 2003, s. 21, 22. ISBN 83-7200-991-0.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.
- Roman Pawlak, Zabytkowe ratusze, Warszawa, MUZA SA, 2003, ISBN 83-7200-991-0.