Referendum na Malcie w 2015 roku

Malta Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Malty Ustrój polityczny Ustrój polityczny Malty Konstytucja Konstytucja Malty Władza ustawodawcza Izba Reprezentantów Władza wykonawcza Prezydent (Lista) Premier Rząd Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Finanse Bank Centralny Malty Samorząd terytorialny Podział administracyjny Malty Partie polityczne Partie polityczne Partia Pracy Partia Narodowa Wybory Wybory parlamentarne: 2013 Wybory do PE: 2014 Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Malty Wikiprojekt Polityka

Referendum na Malcie w sprawie wiosennych polowań na przepiórki i turkawki odbyło się 11 kwietnia 2015. Nieznaczna większość głosujących (50,4%) opowiedziała się za tym, aby wiosenne polowanie na te gatunki pozostało legalne.

Kontekst

Malta jest jedynym krajem Unii Europejskiej, zezwalającym na strzelanie wiosną do ptaków migrujących z Afryki na północ Europy: w sezonie zezwala się na odstrzał 5 tys. przepiórek (Coturnix coturnix) i 11 tys. turkawek (Streptopelia turtur).

Polowania na ptaki w czasie migracji są sprzeczne z unijną dyrektywą ptasią. Mimo to rząd maltański co roku składał wniosek do Komisji Europejskiej o tymczasową derogację.

W marcu 2007, odpowiadając na liczne petycje w tej sprawie, Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie wiosennego odstrzału i odłowu ptaków wędrownych na Malcie. W październiku 2007 Komisja Europejska wystosowała do rządu Malty pisemne ostrzeżenie, podkreślając, że Malta nie spełnia warunków przyznania derogacji. Wobec braku jasnego zobowiązania ze strony Malty w styczniu 2008 Komisja złożyła w tej sprawie wniosek do Trybunału Sprawiedliwości. 10 września 2009 Trybunał orzekł, że zezwalając na wiosenne polowania, Malta narusza dyrektywę ptasią. W odpowiedzi na ten wyrok rząd Malty wydał nowe pozwolenie na wiosenne polowania, skracając jednak okres łowiecki i wyznaczając limity odstrzału przepiórek i turkawek.

Inicjatywa referendalna

W lipcu 2013 jedenaście ekologicznych organizacji pozarządowych (m.in. maltańskie organizacje członkowskie BirdLife International i Friends of the Earth) oraz partia Alternatywa Demokratyczna ogłosiły powołanie Koalicji na rzecz Zniesienia Wiosennych Polowań (Coalition for the Abolition of Spring Hunting). Koalicja rozpoczęła zbiórkę podpisów pod wnioskiem o referendum zakazującym wiosennych polowań na ptaki. Pod petycją udało się zebrać 45 000 podpisów. W komunikacie prasowym twórcy koalicji wskazali, że instytucje Unii Europejskiej działają w tej sprawie zbyt powoli, zaś rząd Malty nie wykazuje realnie woli stosowania europejskiego prawa.

Baner namawiający do głosowania za utrzymaniem wiosennych polowań

Organizacje myśliwskie próbowały powstrzymać organizację referendum. 2 czerwca 2014 złożyły w Izbie Reprezentantów petycję podpisaną przez 104 293 osoby, domagające się wprowadzenia w ustawie o referendach zmian, zabezpieczających prawa mniejszości. Te same organizacje zaskarżyły wniosek o referendum przed Sądem Konstytucyjnym, twierdząc m.in., że jego organizacja byłaby sprzeczna z prawem europejskim. W orzeczeniu z 9 stycznia 2015 Sąd Konstytucyjny odrzucił ich zastrzeżenia. Dzień później premier Joseph Muscat zapowiedział, że referendum odbędzie się 11 kwietnia, równocześnie z wyborami samorządowymi.

Z formalnego punktu widzenia referendum miało charakter abrogacyjny: miało zdecydować, czy legislacja regulująca ogłaszanie przez rząd wiosennego sezonu łowieckiego pozostanie w mocy czy nie. Zwycięstwo przeciwników wiosennych polowań oznaczałoby, że rząd nie ma prawnej podstawy do wyznaczania wiosennego sezonu łowieckiego. Wciąż jednak legalne byłyby polowania w trwającym 5 miesięcy sezonie jesiennym – zarówno na turkawkę i przepiórkę, jak i na ok. 30 innych gatunków ptaków.

Kampania i wyniki

W kampanii referendalnej zwolennicy zakazu polowań przekonywali, że ten zwyczaj jest okrutny i szkodliwy dla środowiska. Wskazywali ponadto, że liczebność populacji turkawki i przepiórki w Europie spada, zaś przy okazji polowania na nie ginie też wiele rzadkich i chronionych gatunków, takich jak błotniaki, trzmielojady czy gadożery. Zwolennicy utrzymania polowań podkreślali, że są one częścią maltańskiej tradycji i że próba ich zakazania to atak na prawa mniejszości. Za utrzymaniem polowań opowiedział się również premier Joseph Muscat.

Głosy	Liczba głosów	%
Tak	126 434	50,44%
Nie	124 214	49,56%
Głosy nieważne	2 509	0,99%
Razem	253 157	100%
Frekwencja	74,80%

Następstwa

Myśliwy w rejonie Naxxar, wiosna 2014

12 kwietnia 2015 premier Joseph Muscat zapowiedział na konferencji, że sezon łowiecki zostanie otwarty 14 kwietnia. Komentując wynik referendum, stwierdził, że głosujący dali myśliwym „ostatnią szansę” i że na „uczciwych myśliwych” spoczywa teraz ciężar dopilnowania, aby przypadki łamania prawa były raportowane na policję. Premier zapowiedział również, że „rażące naruszenia prawa” nie będą tolerowane.

W sezonie odnotowano mniej niż zwykle incydentów związanych z naruszeniem prawa, choć eksperci organizacji sprzeciwiających się polowaniom wskazywali, że wskutek warunków pogodowych mniej ptaków migrowało przez Maltę. 24 kwietnia myśliwy postrzelił w nogę 16-latka z Holandii. 27 kwietnia ranna pustułka (będąca na Malcie gatunkiem chronionym) spadła na podwórze szkoły podstawowej w Bormli podczas przerwy. Incydent został potępiony przez organizacje myśliwskie, które wezwały do odnalezienia sprawcy i pociągnięcia go do odpowiedzialności, zarazem sprzeciwiając się stosowaniu „zbiorowej odpowiedzialności”. Premier Muscat uznał jednak incydent za „niewybaczalny” i ogłosił natychmiastowe zamknięcie sezonu łowieckiego, na trzy dni przed planowanym terminem.

Z kolei w 2016 rząd wyznaczył wiosenny sezon polowań na okres 17–30 kwietnia, obwarowując polowania dodatkowymi restrykcjami i zmniejszając limit odstrzału turkawek z 11 tys. do 5 tys. Limit odstrzału przepiórek pozostał na dotychczasowym poziomie 5 tys.

Zobacz też

• Prawo łowieckie