Rogatka Lubelska w Radomiu
 nr rej. 213/A/83 z 30.05.1983
| |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Żeromskiego 56 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
3 |
| Rozpoczęcie budowy |
1840 |
| Ważniejsze przebudowy |
1921, 1982 |
Położenie na mapie Radomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 51°24′01,3″N 21°09′31,0″E/51,400361 21,158611
| |
Rogatka Lubelska w Radomiu – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, u zbiegu ulic Żeromskiego i Słowackiego, na skraju parku im. Tadeusza Kościuszki.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze rogatki stały w pobliżu bram Miasta Kazimierzowskiego. W miarę rozrastania się miasta, przesuwano je coraz dalej[1].
W XIX wieku urządzenie rogatek przy wjazdach do miasta związane było z realizacją założeń planu regulacyjnego Radomia z 1822. W 1824 roku wybudowano rogatki przy wszystkich pięciu wjazdach do miasta[2]. W 1919 roku miasto posiadało sześć murowanych rogatek przy ówczesnych ulicach Warszawskiej, Lubelskiej, Kozienickiej oraz Starokrakowskiej. Rogatka lubelska jest obok rogatki warszawskiej jedną z dwóch zachowanych do dziś. Pierwotny, klasycystyczny budynek projektu Henryka Marconiego wzniesiono w 1840 roku przy ówczesnej wschodniej granicy miasta, naprzeciw będącego siedzibą gubernatora pałacu Sandomierskiego. Był on podobny do zbudowanej w 1834 rogatki warszawskiej.
W okresie międzywojennym obiekt utracił swoją pierwotną funkcję. W 1921 roku rogatkę gruntownie przebudowano na potrzeby łaźni miejskiej. Autorem projektu był architekt Kazimierz Prokulski, twórca m.in. Mauzoleum Dionizego Czachowskiego i otoczenia Pomnika Czynu Legionów oraz wielu budynków w Radomiu. Łaźnia działała w budynku aż do końca lat ’70. XX wieku. W 1982 roku przeprowadzono generalny remont budynku. Od 1987 roku obiekt jest siedzibą Klubu Środowisk Twórczych Łaźnia. W budynku dawnej rogatki mieści się ponadto galeria sztuki oraz restauracja[3][1].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Rogatka Lubelska jest modernistycznym, dwupiętrowym budynkiem murowanym. Podcień fasady jest jedynym elementem dawnej rogatki[1].