Rozchodnik alpejski

Rozchodnik alpejski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Saxifraganae
Rząd	skalnicowce
Rodzina	gruboszowate
Rodzaj	rozchodnik
Gatunek	rozchodnik alpejski
	Nazwa systematyczna
	Sedum alpestre Vill.; Prosp. Hist. pl. Dauphiné 49. 1779
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rozchodnik alpejski (Sedum alpestre) – gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych. Występuje w górach zachodniej Azji (Turcja) i środkowej, południowej i wschodniej Europy^[4]. W Polsce występuje tylko w Sudetach, Tatrach i na Babiej Górze^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niska roślina darniowa (2–10 cm wys.) wytwarzająca liczne pędy płonne i kwiatowe^[5].

Liście: Ulistnienie skrętoległe. Liście nie tworzą szeregów. Są odwrotnie jajowatopodługowate, dość grube, szczególnie w części wierzchołkowej, odstające. W nasadzie nie posiadają wyrostka. Na pędach kwiatowych po ich przekwitnięciu odpadają^[5]^[6].

Kwiaty: Na krótkich szypułkach zebrane w gęsty podbaldach. Kwiaty 5–krotne o tępych, mięsistych działkach kielicha i jasnożółtych, jajowatopodługowatych płatkach korony, najwyżej 1,5 razy dłuższych od działek kielicha^[5].

Owoc: Mieszki na krótkiej szyjce, po dojrzeniu gwiazdkowato rozchylające się i wysypujące liczne, bardzo drobne i wąsko oskrzydlone nasiona^[5].

Bylina i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rozwój: bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia^[5].
Siedlisko: brzegi potoków, wyleżyska, wilgotne skały i piargi. Hemikryptofit. Wyłącznie na podłożu bezwapiennym. W Tatrach główny obszar jego występowania stanowią trzy najwyższe piętra: piętro kosówki, halne i turniowe, spotkać można go jednak również niżej^[5].
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Salicetea herbaceae^[7].
Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 16^[8].

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2015-06-29].
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-03-08].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Wolfgang Lippert: Crassulaceae. In Gustav Hegi: Illustrierte Flora von Mitteleuropa. 3. Auflage Band IV, Teil 2 A, Seite 125-126. Blackwell-Wissenschaftsverlag Berlin 1995. ISBN 3-8263-3016-1

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2015-06-29].

[4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-03-08].

[mirek-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.

[szafer-6] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[7] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[8] Wolfgang Lippert: Crassulaceae. In Gustav Hegi: Illustrierte Flora von Mitteleuropa. 3. Auflage Band IV, Teil 2 A, Seite 125-126. Blackwell-Wissenschaftsverlag Berlin 1995. ISBN 3-8263-3016-1

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]