Rudzik (ptak)

	{{{nazwa łacińska}}}
	{{{zoolog}}}
	[[Plik:{{{grafika}}}\|240x240px\|alt=Ilustracja\|]]
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta

Rudzik (raszka) (Erithacus rubecula) - mały ptak wędrowny z rodziny drozdowatych, zamieszkujący całą Europę, zachodni skrawek Syberii i Azji Mniejszej. Izolowana populacja lęgowa w Algierii. Zimuje w południowej i zachodniej Europie (polska populacja głównie na Półwyspie Iberyjskim), północnej Afryce i Azji Mniejszej.

W Polsce liczny ptak lęgowy, rozpowszechniony w całym kraju.

Charakterystyka

Wygląd zewnętrzny: Krępa, okrągła sylwetka ze stosunkowo dużą głową i cienkim ogonem. Obie płci ubarwione jednakowo. Najbardziej charakterystycznym elementem upierzenia jest ruda pierś, gardło i boki głowy. Z czasem rudy kolor jaśnieje i matowieje. Upierzenie z wierzchu oliwkowo-szare, oddzielone od rudej plamy szerokim popielatym pasem. Spód ciała biały, boki w bladym, szarobrązowym odcieniu. Kuper szarobrązowy, ogon i pokrywy nadogonowe brązowe. Dziób i nogi ciemnobrązowe. Duże, ciemne oczy. Młode z wierzchu brązowe, jasno nakrapiane, a od spodu beżowe z kreskowaniem.
Rozmiary: dł. ciała ok. 14 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 22 cm
Waga: ok. 16-18 g
Głos: Nawołuje metalicznym, ostrym "tik", często powtarzanym w krótkich seriach, oraz cienkim, przeciągłym "siii..." Śpiew to melancholijny świergot o zmiennym tempie, z opadającymi frazami, perlistymi trelami i gwizdami. Śpiewa z ukrycia albo siedząc na eksponowanym stanowisku.
Zachowanie: Najczęściej przebywa na ziemi. W okresie lęgowym dość skryty, ale poza nim niepłochliwy. Ma wyprostowaną postawę, często i szybko zadziera ogon i strzepuje skrzydłami. Broni swojego terytorium nie tylko oznaczając śpiewem, ale też aktywnie przeganiając inne samce. Wędrowny, przelot w III - IV i IX - XI, choć część populacji osiadła (głównie na zachodzie i południu Europy). Wędruje nocą.
Długość życia: Przeciętnie 2 lata. Odnotowano jednak przypadek zaobrączkowanego ptaka w wieku 8 lat i 4 miesięcy.
Ciekawostki: Rudzik często pada ofiarą zwyczaju podrzucania jajek do obcych gniazd przez kukułkę. Gniazdo Rudzika znaleziono kiedyś w ludzkiej czaszce.

Środowisko

Wilgotne lasy o obfitym runie i podszycie, zwłaszcza łęgowe, unika jednak terenów podmokłych. Występuje również w ogrodach i parkach.

Pożywienie

Owady i ich larwy oraz inne drobne bezkręgowce zbierane na ziemi, jak dżdżownice, pająki i ślimaki. Jesienią uzupełnia pokarm jagodami i owocami.

Lęgi

Wyprowadza dwa lęgi w roku - pierwszy na przełomie kwietnia i maja, drugi w czerwcu. W razie utraty któregoś z lęgów rudziki mogą przystąpić do jeszcze jednego w lipcu lub nawet sierpniu.

Gniazdo: Zazwyczaj na ziemi, pod krzewem, między korzeniami drzew lub w połamanych drzewach. Wyjątkowo w półotwartych budkach lęgowych na wysokości do 4 m. Zbudowane z gnijących liści i mchu o skąpym wysłaniu z korzonków i sierści, w kształcie płytkiej czarki.
Jaja: Samica składa 5-6 jaj o zmiennym ubarwieniu i średnich wymiarach 20x15 mm. W drugim lęgu jest ich zwykle mniej, 4-5.
Wysiadywanie: Jaja są wysiadywane przez okres 13 do 14 dni przez samicę.
Pisklęta: Pisklęta opuszczają gniazdo po 12 do 15 dniach jako nieporadne podloty. Przez ok. 3 tygodnie pozostają pod opieką rodziców, głównie samca.

Status i ochrona

Nie jest zagrożony wg danych IUCN (status LC - least concern).

W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą.

Zobacz też

ptaki Polski

Szablon:Link FA Szablon:Link FA

↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[itis-1] {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[1]