Sałman Tepsurkajew

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sałman Tepsurkajew
Салман Тепсуркаев
Data urodzenia

2001

Data i miejsce śmierci

15 września 2020
Dżałka

Przyczyna śmierci

rozerwanie granatem

Sałman Tepsurkajew[1] (ros. Салман Тепсуркаев[2]; ur. 2001, zm. 15 września 2020 w Dżałce) – czeczeński aktywista, moderator kanału 1ADAT, ofiara reżimu kadyrowskiego.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Sałman Tepsurkajew był moderatorem działającego na Telegramie kanału 1ADAT – opozycyjnego wobec prezydenta Czeczenii Ramzana Kadyrowa, informującego m.in. o porwaniach i torturach czeczeńskich aktywistów. Zawodowo pracował jako kelner w hotelu w Gelendżyku, w Kraju Krasnodarskim[3][4].

Porwanie[edytuj | edytuj kod]

6 września 2020 w miejscu zatrudnienia w Gelendżyku został porwany przez pracowników Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Czeczenii[a] i następnie wywieziony do Czeczenii. Przez kolejne dni Tepsurkajew był torturowany i poniżany. 7 września 2020 opublikowano film, na którym występujący nago Tepsurkajew przyznaje, że był administratorem[b] kanału 1ADAT, za co przeprasza. Następnie jest zmuszony, aby usiąść na butelce. Informacje o filmie podały ogólnorosyjskie media, wywołując duże zainteresowanie[c] oraz oburzenie. Opozycyjni blogerzy komentowali, że incydent był bulwersujący nawet jak na standardy kadyrowskiej Czeczenii[4][5]. W kolejnych dniach pojawiały się inne inscenizowane filmy z Tepsurkajewem, w których pokazywano m.in. rzekomo swobodny spacer aktywisty ulicami Groznego[3]. Następnie Tepsurkajew zaginął i w kolejnych latach brak było o nim jakichkolwiek informacji[6].

Śledztwo[edytuj | edytuj kod]

O porwaniu powiadomiono rosyjskie organy bezpieczeństwa. Delegatura Komitetu Śledczego Federacji Rosyjskiej w Czeczenii odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie zaginięcia, ze względu na brak znamion przestępstwa. Do władz rosyjskich oficjalne pismo w sprawie Tepsurkajewa skierował Europejski Trybunał Praw Człowieka, który zapytał się czy porwania dokonały organy państwowe. W odpowiedzi oświadczono, że Rosja nie posiada informacji, jakoby Tepsurkajew miał być zatrzymywany i brutalnie traktowany[7].

W sprawę zaangażowali się prawnicy Komitetu Przeciwko Torturom. Śledztwo podjął również Oddział Komitetu Śledczego Federacji Rosyjskiej w Gelendżyku[8]. 19 października 2021 Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że Komitet Śledczy nie podjął żadnych znaczących środków w celu identyfikacji porywaczy i ustalenia miejsca pobytu Tepsurkajewa, mimo udzielonych mu informacji o tożsamości dwóch spośród funkcjonariuszy, którzy dokonali porwania. Próby ich przesłuchania przez Komitet Śledczy nie powiodły się, z powodu otwartego zignorowania śledztwa przez władze czeczeńskie. ETPC uznał odpowiedzialność Rosji za porwanie i tortury oraz przyznał Tepsurkajewi i jego żonie odszkodowanie w wysokości 26 tysięcy euro[4][9].

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

24 sierpnia 2022 Komitet Przeciwko Torturom potwierdził śmierć Tepsurkajewa. Został on zamordowany 15 września 2020 (w 10 dzień po porwaniu) na poligonie w miejscowości Dżałka. Oprawcy związali Tepsurkajewa oraz włożyli mu do ust granat, którego eksplozja spowodowała śmierć aktywisty[3].

Ciało zostało oddane krewnym z nakazem, aby go pochować jak psa. Sałman Tepsurkajew spoczął w bezimiennym grobie[3].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

W 2020 w Dagestanie, pół roku przed porwaniem, wziął ślub islamski z Jelizawietą. Z powodu pandemii COVID-19 i przeprowadzki, małżeństwo nie zostało zawarte w urzędzie stanu cywilnego, w związku z czym jego żona nie była uznawana przez rosyjskich śledczych za stronę postępowania[4].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ akcja funkcjonariuszy czeczeńskiego MSW miała miejsce po za Czeczenią
  2. ↑ w rzeczywistości był jedynie moderatorem kanału
  3. ↑ wydarzenie było na szczycie wyszukiwań w popularnej rosyjskiej wyszukiwarce Yandex

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Brutalna zbrodnia reżimu Kadyrowa. "Sałmana związano, wsadzono mu granat w usta i rozerwano". Polska Agencja Prasowa. [dostęp 2022-08-25]. (pol.).
  2. ↑ В Чечне убит Салман Тепсуркаев — модератор телеграм-канала 1ADAT, критиковавший Кадырова. Его похитили в 2020 году — и заставили истязать самого себя на видео. Meduza. [dostęp 2022-08-25]. (ros.).
  3. ↑ a b c d Nie żyje czeczeński opozycyjny aktywista. Służby porwały go 2 lata temu. RMF24. [dostęp 2022-08-25]. (pol.).
  4. ↑ a b c d Надежды не осталось? РФ признали ответственной за похищение чеченца Тепсуркаева. kavkazr.com. [dostęp 2022-08-25]. (ros.).
  5. ↑ В Чечне оппозиционного активиста подвергли насилию и сняли на видео унижение. kavkazr.com. [dostęp 2022-08-25]. (ros.).
  6. ↑ Спросите у властей Чечни: «Что случилось с Салманом Тепсуркаевым?». Amnesty International. [dostęp 2022-08-25]. (ros.).
  7. ↑ Jadwiga Rogoża: Sądownictwo w Federacji Rosyjskiej. [dostęp 2022-08-25]. (pol.).
  8. ↑ В Краснодарском крае возбудили дело из-за похищения модератора оппозиционного чеченского телеграм-канала, которого заставили сесть на бутылку перед камерой. Meduza. [dostęp 2022-08-25]. (ros.).
  9. ↑ Европейский суд по правам человека признал Россию ответственной за похищение Салмана Тепсуркаева. kavkazr.com. [dostęp 2022-08-25]. (ros.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sałman_Tepsurkajew&oldid=72345428”