Sam w domu (seria filmów)
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji |
1990–2021 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Reżyseria |
Chris Columbus (1–2) |
| Scenariusz |
John Hughes (1–4) |
| Główne role |
Macaulay Culkin (1–2) |
| Muzyka |
John Williams (1–2) |
| Wytwórnia |
20th Century Studios (1–5) |
| Dystrybucja |
20th Century Fox (1–5) |
Sam w domu (ang. Home Alone) – seria sześciu amerykańskich filmów familijnych zapoczątkowanych przez Chrisa Columbusa. Filmy stworzono w wytwórni 20th Century Studios (1–5) i Disney+ (6) i wydano w latach 1990–2021. Pierwsze dwie części reżyserował Chris Columbus, trzecią Raja Gosnell, czwartą Rod Daniel, piątą Peter Hewitt, a szóstą Dan Mazer.
Fabuła serii opiera się na historii dzieci, które w okresie Świąt Bożego Narodzenia zostają same i muszą zmierzyć się z obroną siebie i swojego domu przed przestępcami.
Lista filmów[edytuj | edytuj kod]
| Nr | Tytuł polski | Tytuł oryginalny | Data premiery | Data premiery w Polsce[1][2] |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Kevin sam w domu | Home Alone | 10 listopada 1990(dts) | 25 grudnia 1992(dts) |
| 2 | Kevin sam w Nowym Jorku | Home Alone 2: Lost in New York | 15 listopada 1992(dts) | 26 grudnia 1992(dts) |
| 3 | Alex – sam w domu | Home Alone 3 | 12 grudnia 1997(dts) | 19 grudnia 1997(dts) |
| 4 | Kevin sam w domu 4 | Home Alone 4 | 3 listopada 2002(dts) | 4 kwietnia 2009(dts) |
| 5 | Finn sam w domu: Świąteczny skok | Home Alone: The Holiday Heist | 25 listopada 2012(dts) | 23 grudnia 2012(dts) |
| 6 | Nareszcie sam w domu | Home Sweet Home Alone | 12 listopada 2021(dts) | 2 grudnia 2022(dts) |
Krótki film[edytuj | edytuj kod]
| Tytuł polski | Tytuł oryginalny | Data premiery |
|---|---|---|
| Znowu sam w domu z Asystentem Google | Home Alone again with the Google Assistant | 19 grudnia 2018(dts) |
19 grudnia 2018 roku firma Google wydała reklamę Home Alone again with the Google Assistant promującą Asystenta Google. Macaulay Culkin po 28 latach od pierwszej części z serii, odtwarza sceny z filmu Kevin sam w domu. Ralph Foody, Joe Pesci i Daniel Stern również pojawiają się w swoich rolach poprzez nagrania archiwalne[3].
Produkcja i odbiór[edytuj | edytuj kod]
Kevin sam w domu[edytuj | edytuj kod]
Pomysł na film pochodzi od Chrisa Columbusa, który jest reżyserem pierwszych dwóch części. Pierwszy film z serii miał powstać w wytwórni Warner Bros., a jego budżet ustalono na 14 000 000 $. Jednak projekt przejęła 20th Century Fox i zwiększyła go do 17 000 000 $[4]. Okres zdjęciowy trwał od lutego do maja 1990 roku, zdjęcia do filmu zrealizowano w Chicago, Evanston, Winnetce, Wilmette, Oak Park i Highland Park oraz w Paryżu. Premiera kinowa odbyła się 10 listopada 1990 roku. W pierwszy weekend film zarobił 17 000 000 $ i stał się na tyle popularny, że wyświetlano go w kinach jeszcze długo po okresie świątecznym. Przez dwanaście tygodni utrzymywał się na pierwszym miejscu amerykańskiego box office’u, a przez kolejnych dziesięć plasował się w pierwszej dziesiątce. Ostatecznie film na całym świecie zarobił ponad 477 000 000 $, a w samych tylko Stanach przyniósł 285 000 000 $ zysku i stał najbardziej dochodowym filmem roku w Ameryce Północnej[5].
Mimo dużej popularności wśród widzów, film został przyjęty z mieszanymi ocenami przez krytyków. Internetowy serwis Rotten Tomatoes, opierając się na 41 recenzjach ze średnią ocen 5.2/10, przyznał mu 54%, czyli „zgniły”[6]. Z kolei Metacritic, który stosuje standardową skalę ocen, po przejrzeniu stu recenzji oszacował jego wynik na 63, ze wskazaniem na „ogólnie sprzyjające”[7].
Kevin sam w Nowym Jorku[edytuj | edytuj kod]
Po sukcesie filmu producenci postanowili stworzyć kontynuację przygód Kevina. Budżet produkcji wyniósł 28 000 000 $, zaangażowano tych samych twórców i tę samą obsadę co w pierwszej części. Okres zdjęciowy trwał od 9 grudnia 1991 roku do 1 maja 1992 roku. Zdjęcia zrealizowano w Nowym Jorku, Chicago, Winnetce, Los Angeles, Universal City, Long Beach i Malibu. Kinowa premiera filmu odbyła się 20 listopada 1992 roku. Film łącznie zarobił 173 000 000 $ w Stanach Zjednoczonych i 359 000 000 $ na całym świecie[8].
Mimo uzyskania dużej popularności film został negatywnie odebrany przez krytyków. Serwis Rotten Tomatoes, opierając się na opiniach z 25 recenzji, przyznał mu wynik 24%, czyli „zgniły”[9].
Alex sam w domu[edytuj | edytuj kod]
Plany powstania trzeciej części pojawiły się już na etapie produkcji drugiej. Chciano wykorzystać znaną obsadę jak również głównego bohatera. Jednak Macaulay Culkin i kilku aktorów zrezygnowało z kontynuowania projektu. Do pomysłu wrócono w połowie lat 90, nie udało się jednak skompletować pierwotnej obsady, dlatego zaczęto tworzyć nową historię. Chris Columbus odłączył się od produkcji nowej części, a jego miejsce zajął Raja Gosnell, za scenariusz dalej odpowiadał John Hughes. Do kontynuacji zebrano nową obsadę aktorów nie związaną z poprzednimi częściami[10]. Budżet produkcji ustalono na 32 000 000 $. Zdjęcia do filmu trwały od 2 grudnia 1996 roku do 22 marca 1997 roku, a sceny kręcono w Chicago, Evanston, San Francisco, Skokie i Hongkongu. Kinowa premiera filmu odbyła się 12 grudnia 1997 roku. Podczas otwarcia film zarobił 5 085 482 $, łącznie 79 082 515 $, w Stanach Zjednoczonych 30 882 515 $.[11].
Film został negatywnie odebrany przez krytyków. Serwis Rotten Tomatoes przyznał mu wynik 27%, czyli „zgniły”[12].
Kevin sam w domu 4[edytuj | edytuj kod]
Czwarta część została wyreżyserowana przez Roda Daniela i miała swoją premierę jako film telewizyjny na antenie ABC Network 3 listopada 2002 roku. Produkcja nigdy nie trafiła do kin. Fabuła opiera się na kontynuacji życia rodziny McCallisterów jednak ze zmienioną obsadą aktorów. Zdjęcia kręcone były w Kapsztadzie[13].
Film został bardzo krytycznie oceniony. Clint Morris z Moviehole przyznał mu ocenę 1/5[14]. Joly Herman z Common Sense Media przyznał mu 1/5[15]. Jerry Roberts z Armchair Media przyznał 1/4[16]. Sue Robinson z brytyjskiego tygodnika Radio Times ocenił film 1/5[17].
Finn sam w domu[edytuj | edytuj kod]
Prace nad piątym filmem z serii rozpoczęły się pod koniec 2011 roku jako koprodukcja pomiędzy ABC Family i Fox TV Studios. Reżyserem został Peter Hewitt, a za scenariusz odpowiadali Aaron Ginsburg i Wade McIntyre. Stworzono nową historię która opiera się na przygodach rodziny Baxterów. Jako głównego bohatera wybrano Christiana Martyna. Zdjęcia kręcone były od stycznia do marca 2012 roku w Kanadzie w mieście Winnipeg. Telewizyjna premiera filmu odbyła się 25 listopada 2012 roku na kanale ABC Family. Produkcja nigdy nie trafiła do kin[18]. Krajowa sprzedaż zapisu filmu DVD wyniosła 895 381$[19].
Film dostał mieszane recenzje, IMDb ocenił go 3,5/10[20], Emily Ashby z Common Sense Media ocenia go 2/5[21].
Nareszcie sam w domu[edytuj | edytuj kod]
W sierpniu 2019 roku wytwórnia 20th Century Studios została przejęta przez Walta Disneya. Dyrektor generalny Robert Iger ogłosił, że powstaje nowy film z serii Sam w domu. Będzie on opublikowany w serwisie strumieniowym Disney+. Scenariusz napisali Mikey Day i Streeter Seidell, producentami filmu zostali Hutch Parker i Dan Wilson. Zdjęcia rozpoczęły się w marcu 2020 roku w Montrealu jednak z powodu pandemii COVID-19 zostały przełożone[22]. W listopadzie 2020 roku Disney ogłosił, że produkcje wszystkich jego filmów, które zostały przełożone z powodu pandemii, zostały wznowione.
12 sierpnia 2021 roku na Disney+ poinformował, że premiera filmu odbędzie się 12 listopada 2021. 12 października 2021 roku na oficjalnym kanale 20th Century Studios na YouTube został zaprezentowany zwiastun filmu[23].
Obsada i twórcy[edytuj | edytuj kod]
Obsada[edytuj | edytuj kod]
| Postać | Aktor | Film |
|---|---|---|
| Główni bohaterowie | ||
| Kevin McCallister | Macaulay Culkin | 1, 2 |
| Mike Weinberg | 4 | |
| Alex Pruitt | Alex D. Linz | 3 |
| Finn Baxter | Christian Martyn | 5 |
| Max Mercer | Archie Yates | 6 |
Twórcy[edytuj | edytuj kod]
| Profesja | Kevin sam w domu | Kevin sam w Nowym Jorku | Alex – sam w domu | Kevin sam w domu 4 | Finn sam w domu | Nareszcie sam w domu |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Reżyseria | Chris Columbus | Raja Gosnell | Rod Daniel | Peter Hewitt | Dan Mazer | |
| Scenariusz | John Hughes | Aaron Ginsburg i Wade McIntyre | Mikey Day i Streeter Seidell | |||
| Produkcja | John Hughes | Lisa Demberg | Hutch Parker i Dan Wilson | |||
| Muzyka | John Williams | Nick Glennie-Smith | Teddy Castellucci | David Kitay | John Debney | |
| Zdjęcia | Julio Macat | Peter Benison | Mitchell Amundsen | |||
| Montaż | Raja Gosnell | Malcolm Campbell | John Coniglio | David Rennie | ||
| Scenografia | John Muto | Sandy Veneziano | Henry Bumstead | Leslie Binns | Craig Sandells | TBA |
| Kostiumy | Jay Hurley | Jodie Lynn Tillen | Leigh Bishop | Patricia J. Henderson | TBA | |
Zysk finansowy[edytuj | edytuj kod]
Kevin sam w domu na całym świecie zarobił ponad 477 000 000 dolarów, a w samych tylko Stanach przyniósł 285 000 000 dolarów zysku i stał się najbardziej dochodowym filmem roku w Ameryce Północnej Znalazł się także w Księdze rekordów Guinnessa jako najbardziej dochodowa komedia wszechczasów. Kevin sam w Nowym Jorku również przyniósł ogromny sukces finansowy, biorąc pod uwagę średni budżet przeznaczony na produkcję[24]. Trzecia część w porównaniu do poprzednich zarobiła zdecydowanie mniej biorąc pod uwagę dużą rozpiętość czasową między częściami oraz zmianę aktorów.
Kevin sam w domu 4, Finn sam w domu i Nareszcie sam w domu nie znalazły się w zestawieniu, gdyż nie były emitowane w kinach i ich produkcja określona jest mianem niskobudżetowych.
– świat
– Stany Zjednoczone
| Film | Rok | Dochód (USD) |
Dochód (USD) |
Budżet (USD) (szacunkowo) |
Dochód jako procent budżetu |
Źródła |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. Kevin sam w domu | 1990 | 477 063 114 | 285 761 243 | 18 000 000 | 2650% | [25] |
| 2. Kevin sam w Nowym Jorku | 1992 | 365 154 932 | 173 585 516 | 28 000 000 | 1304% | [26] |
| 3. Alex – sam w domu | 1997 | 79 082 515 | 30 882 515 | 32 000 000 | 247% | [27] |
| W sumie | 921 300 561 | 490 229 274 | 78 000 000 | 1181% | ||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 15 lat w polskiej telewizji. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2011-12-23]. (pol.).
- ↑ l, Premiery Disney+ w grudniu 2022. Nowe filmy i seriale na Disney+ [online], granice.pl [dostęp 2022-12-25] (pol.).
- ↑ jd: Macaulay Culkin jako "Kevin sam w domu" w reklamie Google Assistant. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2018-12-21]. (pol.).
- ↑ David Teather: Fade to red. The Guardian, 2007-11-30. [dostęp 2012-11-08]. (ang.).
- ↑ Movie box office results for the top 50 movies of 1990. movies.go.com, 2008-04-22. [dostęp 2020-10-29]. (ang.).
- ↑ Home Alone Movie Reviews. rottentomatoes.com. [dostęp 2020-10-29]. (ang.).
- ↑ Home Alone Reviews. metacritic.com. [dostęp 2020-10-29]. (ang.).
- ↑ boxofficemojo.com: Home Alone 2: Lost in New York. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
- ↑ Home Alone 2: Lost in New York (1992) – Rotten Tomatoes [online], www.rottentomatoes.com [dostęp 2017-11-24] (ang.).
- ↑ Dustin Rowles, What Ever Happened To Alex D. Linz, The Kid From ‘Home Alone 3’? [online], uproxx.com, 14 stycznia 2016 (ang.).
- ↑ Home Alone 3 [online], boxofficemojo.com [dostęp 2020-10-30] (ang.).
- ↑ Home Alone 3 (1997) - Rotten Tomatoes [online], www.rottentomatoes.com [dostęp 2017-11-21] (ang.).
- ↑ Kevin sam w domu 4 [online], swiatksiazki.pl [dostęp 2020-10-30] (pol.).
- ↑ Home Alone 4 [online], moviehole.net [dostęp 2020-10-30] [zarchiwizowane z adresu 2004-01-19] (ang.).
- ↑ Home Alone 4: Taking Back the House [online], commonsensemedia.org [dostęp 2020-10-30] (ang.).
- ↑ Home Alone 4 [online], armchaircinema.com [dostęp 2020-10-30] (ang.).
- ↑ Home Alone 4 [online], radiotimes [dostęp 2020-10-30] (ang.).
- ↑ Home Alone: The Holiday Heist (2012). Filmweb. [dostęp 2012-12-22]. (pol.).
- ↑ Home Alone: The Holiday Heist Financial Information [online], thenumbers.com [dostęp 2020-10-30] (ang.).
- ↑ Home Alone: The Holiday Heist TV Movie 2012. imdb.com. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
- ↑ Home Alone: The Holiday Heist. commonsensemedia.org. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
- ↑ pp / megafon: Disney zapowiada nową wersję filmu "Kevin sam w domu". wirtualnemedia.pl, 2019-12-12. [dostęp 2012-12-22]. (pol.).
- ↑ Nowy „Kevin” z datą premiery. Zobaczcie zwiastun „Home sweet home alone”. wprost.pl. [dostęp 2021-10-18]. (pol.).
- ↑ Home Alone – Movie Review [online], movie-gazette.com [dostęp 2020-10-30] (ang.).
- ↑ Home Alone. Box Office Mojo. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
- ↑ Home Alone 2: Lost in New York. Box Office Mojo. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
- ↑ Home Alone 3. Box Office Mojo. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
| 1980–89 | |
|---|---|
| 1990–99 | |
| 2000–09 | |
| 2010–19 | |
| 2020–29 |
