Sasza Czorny

Sasza Czorny
Александр Михайлович Гликберг
Imię i nazwisko	Aleksander Michajłowicz Glikberg
Data i miejsce urodzenia	1 października 1880 ; Odessa
Data i miejsce śmierci	5 sierpnia 1932 ; Lavandou
Narodowość	rosyjska
Język	rosyjski
Dziedzina sztuki	proza, publicystyka, poezja, satyra
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sasza Czorny (właśc. Aleksander Michajłowicz Glikberg, ros. Александр Михайлович Гликберг; ur. 19 września^?/1 października 1880 w Odessie, zm. 5 sierpnia 1932 w Lavandou) – rosyjski poeta i satyryk, autor utworów dla dzieci.

Od 1920 roku na emigracji w Niemczech i Francji, współpracownik licznych rosyjskich czasopism satyrycznych, gdzie uprawiał satyrę polityczną i społeczno-obyczajową. Ogłaszał wiersze w zbiorach Raznyje motiwy (1906), Satiry (1910), Satiry i lirika (1913), opowiadania i pamflety, w których, posługując się groteską, ironią i persyflażem, piętnował m.in. Marazm i zmieszczanienie inteligencji rosyjskiej. Cechujące twórczość Czornego połączenie ekspresji satyrycznej z liryzmem oraz tendencje antyestetyczne (m.in. wprowadzanie mowy potocznej, częste prozaizmy i trywializmy) wywarły znaczny wpływ na kształtowanie się stylu wczesnych utworów Władimira Majakowskiego. Znaczna część dorobku Czornego obejmuje, uznaną za mistrzowską, poezję i prozę dla dzieci skonstruowaną z elementów poetyckiej fantazji, m.in. tomik żartobliwych wierszy Wyspa dzieci (1921, wyd. pol. 1967), opowiadania Rasskazy dla dietiej (tom 1, wyd. pośmiertne 1933), sztuka Wozwraszczenije Robinzona (1922). Do osobnego nurtu należą przeniknięte nostalgią utwory o tematyce emigracyjnej, zawierające reminiscencje z idealizowanego życia Rosji, m.in. poematy Żażda (1923), Komu w emigracyi żyt' choroszo (powstał w latach 1931-1932). W ostatnich latach życia Czorny pisał również opowiadania humorystyczne (zbiór Niesier'joznyje rasskazy 1928) i baśnie żołnierskie (tom Sołdatskije skazki, wydanie pośmiertne 1933). Tworzył także przekłady utworów Heinricha Heinego, Franza Grillparzera, Knuta Hamsuna.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Саша Черный. ruscenter.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-02)]., Центр развития межличностных коммуникаций.
Чёрный Саша, Онлайн Энциклопедия Кругосвет.