Semen Bielski

Semen Bielski
	; Semen Iwanowicz Belski przybywa pod służbę Iwana III
	; Herb Bielskich
	Książę bielski
Dynastia	Giedyminowicze
Rodzina	Bielscy
Data urodzenia	po 1484
Data śmierci	1507–1522
Ojciec	Iwan Bielski
Matka	Wasylisa Holszańska
Żona	Irena Patrikiejew
Dzieci	brak
Rodzeństwo	Anna, Agnieszka, córka, córka, Iwan, Janusz, Fedor

Semen Iwanowicz Bielski (spol. imię: Szymon; ur. przed 1484, zm. 1507–1522) – książę bielski, pochodzący z dynastii Giedyminowiczów, spokrewniony z Władysławem II Jagiełłą.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Semen urodził się przed 1484 rokiem. Był członkiem dynastii Giedyminowiczów z ramienia rodu Olgierdowiczów, a także synem Iwana Bielskiego^[1].

Panował samodzielnie w księstwie bielskim, skąd pozbył się swoich trzech braci. Ze wszystkich synów Iwana, to Semen pozostawił najwięcej śladów historycznych w Wielkim Księstwie Litewskim. W 1484 roku pozwał księcia Iwana Semenowicza Kobryńskiego o dobra należące do ''jego stryja'' – księcia Andrzeja Włodzimierzowicza. Kobryński jednak dowiódł, że jego żona jest wnuczką wspomnianego Andrzeja, za co otrzymał dekret przysądzający owe majątki tejże żonie^[1].

Jeszcze w tym roku otrzymał przywilej na Smolniany (Smolany), które należały wcześniej do jego matki. Był również w posiadaniu Rosławia, który z niewiadomego powodu utracił. Miejscowość została nadana w 1494 roku księciu Andrzejowi Kromskiemu. Rok później sądzi się z książętami Massalskimi o Bolszewo i z Aleksandrem Chodkiewiczem o ziemie zbiegłego z Wielkiego Księstwa Litewskiego do Moskwy księcia Fedora Iwanowicza, które Chodkiewicz opisywał jako należące do jego matki, a które król zatwierdził Semenowi Bielskiemu. Semen sądził się jeszcze o miejscowość Żukopicze^[1].

W tym czasie król Aleksander nadał mu Miestiłow, Kcyn i Chwostowicze w Smoleńszczyźnie, które należały wcześniej do książąt Odojewskich. Był również w posiadaniu miejscowości. Horodyszcze i Łosicze, które zostały nadane w 1501 roku królowej Helenie^[1].

Kilka lat później, niezadowolony ze swojej pozycji w Wielkim Księstwie Litewskim Semen poddał się Moskwie wraz ze wszystkimi swoimi posiadłościami zlokalizowanymi ówcześnie w Wielkim Księstwie Litewskim. Należy przy tym zaznaczyć, że księstwo bielskie było położone na granicy obu państw (tj. Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz Wielkiego Księstwa Moskiewskiego)^[1].

W 1500 roku Semen spotkał się z wielkim księciem moskiewskim Iwanem. Oznajmił mu wówczas, że powodem opuszczenia przez niego Wielkiego Księstwa Litewskiego były namowy wielkiego księcia Aleksandra do przyjęcia przez Semena wiary rzymsko-katolickiej. Aleksander zaangażował również w tym celu wizyty biskupa wileńskiego do Semena. Jednocześnie, powody swojego przejścia na stronę Moskwy wyjaśnił w liście do wielkiego księcia Aleksandra. Sprawa ta, która była tematem sporu dotyczącego nawracania na inną wiarę, spowodowała wymianę kilku listów między dworami moskiewskim i wielkolitewskim. W listach tych Semen po raz pierwszy został nazwany księciem „Bielskim”, a jednocześnie opisano wtargnięcie wojsk moskiewskich na terytorium Wielkiego Księstwa Litewskiego^[1].

Głównym powodem wojny litewsko-moskiewskiej było właśnie przejście księcia Semena Iwanowicza Bielskiego na stronę moskiewską. Jako wojewoda wojsk moskiewskich zajął w 1501 roku Rudę, Wietlicę i Szczuczę. W miejscowościach tych, wojska pod jego dowództwem obozowały jeszcze w 1503 roku. Po zawarciu w tym roku rozejmu, książę Semen powrócił do swoich posiadłości pogranicznych i stąd donosił wielkiemu księciu moskiewskiemu wiadomości – niekiedy fałszywe – na temat poczynań Wielkiego Księstwa Litewskiego. Mianowicie w 1504 roku doniósł, że wielki książę Aleksander uwięził posłów moskiewskich, po czym odesłał ich do Trok. W tymże roku skarży się również na krzywdy wyrządzone jego poddanym przez Wielkolitwinów. O to samo oskarża go ze swojej strony król Aleksander przed wielkim księciem moskiewskim w latach 1504–1505^[1].

Jeszcze w 1507 roku rada moskiewska skarży się przed królem Zygmuntem I, że namiestnik smoleński (wielkolitewski) zajął ziemie Semena Iwanowicza - Szczuczę, Rudę i Wietlicę. Była to ostatnia wzmianka o księciu Semenie, który zmarł niedługo później, w każdym razie przed 1522, kiedy w źródłach historycznych został wspomniany jako nieżyjący^[1].

Był ożeniony z Ireną, córką księcia Iwana Jurjewicza Patrykiejewicza, bojaryna moskiewskiego, wnuczką Patrycego Narymuntowicza. Nie pozostawił po sobie potomstwa^[1].