Spalarnia odpadów
Spalarnia odpadów – zakład przemysłowy zajmujący się termicznym przekształcaniem (w procesie spalania) odpadów (komunalnych, przemysłowych lub niebezpiecznych, a także osadów ściekowych). Często pełni funkcję elektrowni produkując energię elektryczną lub cieplną.
Rozpowszechnienie spalarni odpadów
Pierwsze spalarnie odpadów powstały w drugiej połowie XIX w. w Wielkiej Brytanii. Uznawana za pierwszy taki obiekt spalarnia odpadów komunalnych w Paddington pod Londynem została uruchomiona w 1870 roku, bardzo szybko została jednak zamknięta z uwagi na nieefektywność. Jeszcze w latach 70. XIX wieku otwarto jednak kolejne tego typu obiekty w Wielkiej Brytanii (m.in. Nottingham, Leeds, Manchester). W Stanach Zjednoczonych pierwsze spalarnie powstały w 1885 r. W 1894 r. uruchomiono pierwszą spalarnię w Niemczech (Hamburg). Powodem tworzenia spalarni odpadów były względy higieniczne (ogromne ilości odpadów zalegające w ówczesnych miastach, powodujące zagrożenie chorobami – np. w Hamburgu podjęto decyzję o budowie po epidemii cholery), jak i gospodarcze (rosnące zapotrzebowanie na energię). Jeszcze przed pierwszą wojną światową w Wielkiej Brytanii powstało kilkaset takich obiektów, intensywnie rozwijały się także w USA, poza tym powstawały kolejne obiekty w Niemczech, a w pierwszych latach XX w. uruchomiono spalarnie w kolejnych krajach europejskich (Dania, Szwecja, Belgia, Szwajcaria, Czechy, Polska). Szybki wzrost liczby spalarni następował aż do lat 20. XX w., a następnie po II wojnie światowej[1].
W Europie istnieje przeszło 470 tego typu obiektów, w tym we Francji 129, w Niemczech 72, w Szwecji 28. W 30 szwajcarskich spalarniach termicznie przekształcane jest 70% wytwarzanych odpadów (2013)[2]. W 2009 roku 20% odpadów komunalnych wytworzonych w krajach Unii Europejskiej było przetwarzanych w takich zakładach (w Danii i Szwecji - blisko 50%)[3]. W Polsce istnieją liczne spalarnie odpadów medycznych[4], kilka spalarni osadów ściekowych[5]. Do 2015 r. w Polsce działała jedna spalarnia odpadów komunalnych – ZUSOK w Warszawie[6]. W 2015 oraz 2016 r. uruchomiono kolejne 4 duże spalarnie odpadów komunalnych (w Białymstoku[7], Bydgoszczy[8], Koninie[9] i Krakowie[10]), dwie były na końcowym etapie budowy (w Poznaniu[11] i Szczecinie[12]), a kolejne były przygotowywane do realizacji (np. w Rzeszowie[13]).
Technologie
Stosowane są różnorodne technologie spalania odpadów, z których najpopularniejsza jest technologia rusztowa. Stosuje się także jednak inne rozwiązania, np. kotły fluidalne. Niekiedy spalaniu poddawane są odpady poddane wcześniej obróbce w celu uzyskania frakcji o wysokiej kaloryczności (tzw. RDF). Alternatywę stanowią inne procesy wysokotemperaturowe, np. piroliza lub technologia plazmowa (przy odpadach chemicznych)[14].
Poniższe schematy przedstawiają spalanie odpadów w zakładzie wykorzystującym kocioł rusztowy z zastosowaniem odzysku energii:
-
Ogólny schemat spalania odpadów w kotle rusztowym z odzyskiem energii
-
Schemat przykładowego systemu oczyszczania spalin
Kontrowersje
Technologia spalania odpadów, choć szeroko stosowana, wzbudza kontrowersje. Krytyka tego rozwiązania koncentruje się na wskazywaniu negatywnego wpływu stosowania spalania odpadów na stosowanie innych, bardziej efektywnych i tańszych metod utylizacji odpadów – spalanie jest prostsze i szybsze od recyklingu czy kompostowania. Podnoszony jest też negatywny wpływ spalarni na środowisko z uwagi na emitowane zanieczyszczenia powietrza[15].
Przypisy
- ↑ Martin F. Lemann: Waste Management. Bern: Peter Lang AG, 2008, s. 19–23. ISBN 978-3-03911-514-3. [dostęp 2012-11-01].; Martin V. Melosi. The Viability of Incineration as a Disposal Option: The Evolution of the Niche Technology, 1885-1985. „Public Works Management Policy”. 1, s. 32–37, 1996. [dostęp 2012-11-01].; H. Lanier Hickman Jr.: American Alchemy: The History of Solid Waste Management in United States. Forester Press, s. 269. ISBN 0-9707687-2-9. [dostęp 2012-02-10].; Waste Incineration in Europe. Texocon, 2008, s. 1–6. [dostęp 2012-11-01].; A.J. Chandler, T.T. Eighmy, J. Hartlén, O. Hjelmar, D.S. Kosson, S.E. Sawell, H.A. van der Sloot, J. Vehlow: Municipal Solid Waste Incinerator Residues. Amsterdam: Elsever Science B.V., 1997, s. 2–12, seria: Studies in Environmental Science. 67. ISBN 0-444-82563-0. [dostęp 2012-11-01].
- ↑ Spalarnie w Europie. 2013-07-10. [dostęp 2016-04-12].
- ↑ Por. Municipal Waste Treatment in 2009 EU 27. Confederation of European Waste-to-Energy Plants. [dostęp 2018-04-06].; Waste-to-Energy in Europe in 2009. Confederation of European Waste-to-Energy Plants. [dostęp 2018-04-06].; Municipal waste generation and treatment, by type of treatment method. Eurostat. [dostęp 2016-09-21].; Karin Blumenthal: Generation and treatment of municipal waste. [w:] eurostat: Statistics in Focus, 31/2011 [on-line]. Eurostat, 2011. [dostęp 2016-09-21].
- ↑ Postępowanie z odpadami medycznymi. Najwyższa Izba Kontroli, 2014-12-04. s. 28. [dostęp 2017-01-09].
- ↑ Według stanu na 30 czerwca 2010 r. w Polsce działają trzy takie spalarnie. Zbigniew Grabowski: Termiczne przekształcanie osadów ściekowych na przykładzie STUO w Krakowie. [dostęp 2011-02-11].
- ↑ W budowie sześć spalarni odpadów. Potrzebne kolejne. [w:] wnp.pl Portal Gospodarczy [on-line]. 2013-06-26. [dostęp 2014-03-27].
- ↑ Białystok: pierwsza nowa spalarnia z koncesją na wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła. [w:] wnp.pl Portal Samorządowy [on-line]. 2015-02-09. [dostęp 2016-04-15].
- ↑ Zakończono budowę spalarni odpadów w Bydgoszczy. [w:] wnp.pl Portal Gospodarczy [on-line]. 2015-11-30. [dostęp 2016-04-15].
- ↑ Spalarnia w Koninie już działa. [w:] wnp.pl Portal Samorządowy [on-line]. 2015-12-21. [dostęp 2016-04-15].
- ↑ Kraków. Spalarnia odpadów rozpoczęła działalność. [w:] wnp.pl Portal Gospodarczy [on-line]. 2015-12-03. [dostęp 2016-04-15].
- ↑ Budowa spalarni odpadów w Poznaniu na ostatniej prostej. [w:] wnp.pl Portal Gospodarczy [on-line]. 2015-12-08. [dostęp 2016-04-15].
- ↑ Nowy termin zakończenia budowy EcoGeneratora. [w:] Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie [on-line]. 2015-12-18. [dostęp 2016-04-15].
- ↑ Jest kontrakt na budowę spalarni odpadów PGE w Rzeszowie. [w:] wnp.pl Portal Gospodarczy [on-line]. 2016-01-14. [dostęp 2016-04-15].
- ↑ Grzegorz Wielgosiński: Przegląd technologii termicznego przekształcania odpadów. Centrum Informacji o Rynku Energii. [dostęp 2012-02-10].; Janusz Różalski: Energetyczne wykorzystanie odpadów jako remedium na luki paliwowe i rozwiązanie problemu utylizacji odpadów. Centrum Informacji o Rynku Energii. [dostęp 2012-02-10].
- ↑ Paweł Głuszyński: 10 argumentów przeciwko budowie spalarni odpadów w Polsce. Wydawnictwo "Zielone Brygady". [dostęp 2012-02-10].; Grzegorz Wielgosiński: Oddziaływanie na środowisko spalarni odpadów. Nowa Energia, 2008-10-24. [dostęp 2012-02-10].
Linki zewnętrzne
- Animacja przedstawiająca działanie spalarni odpadów: Müllheizkraftwerk Würzburg – Linie 3. Confederation of European Waste-to-Energy Plants. [dostęp 2012-02-10].
- Reference Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration. European Comission, 2006. [dostęp 2012-11-01].