Pokój na wyspie Salin: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
ilustracja |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Pokój na wyspie Salin''', '''pokój (układ, traktat) saliński''' – traktat pokojowy zawarty pomiędzy wielkim księciem litewskim [[Witold Kiejstutowicz|Witoldem]] z jednej strony, a wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego [[Konrad V von Jungingen|Konradem von Jungingenem]] z drugiej strony. Tekst umowy, uzgodniony [[24 kwietnia]] [[1398]] roku w [[Grodno|Grodnie]], podpisano uroczyście [[12 października]] tego samego roku na wyspie Salin na Niemnie albo [[Dubissa|Dubissie]]<ref>{{SgKP|X|215|Salin}}</ref>. |
'''Pokój na wyspie Salin''', '''pokój (układ, traktat) saliński''' – traktat pokojowy zawarty pomiędzy wielkim księciem litewskim [[Witold Kiejstutowicz|Witoldem]] z jednej strony, a wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego [[Konrad V von Jungingen|Konradem von Jungingenem]] z drugiej strony. Tekst umowy, uzgodniony [[24 kwietnia]] [[1398]] roku w [[Grodno|Grodnie]], podpisano uroczyście [[12 października]] tego samego roku na wyspie Salin na Niemnie albo [[Dubissa|Dubissie]]<ref>{{SgKP|X|215|Salin}}</ref>. |
||
Witold po raz kolejny ustępował Krzyżakom [[Żmudź]] po [[Niewiaża|Niewiażę]] i połowę [[Suwalszczyzna|Sudovii]], zyskując tyle, że zakon obiecał nie wspomagać [[Świdrygiełło|Świdrygiełły]] w walkach z Witoldem. Wyznaczono też strefy wpływów: Witold miał pomóc zakonowi w agresji na [[Republika Pskowska|Psków]], rycerze zakonni mieli zaś wspomóc wojska Witolda w wojnach z [[Nowogród Wielki|Nowogrodem Wielkim]] i [[Złota Orda|Złotą Ordą]]. |
Układ był niekorzystny na Litwy, ponieważ Witold po raz kolejny ustępował Krzyżakom [[Żmudź]] po [[Niewiaża|Niewiażę]] i połowę [[Suwalszczyzna|Sudovii]], zyskując tyle, że zakon obiecał nie wspomagać [[Świdrygiełło|Świdrygiełły]] w walkach z Witoldem. Wyznaczono też strefy wpływów: Witold miał pomóc zakonowi w agresji na [[Republika Pskowska|Psków]], rycerze zakonni mieli zaś wspomóc wojska Witolda w wojnach z [[Nowogród Wielki|Nowogrodem Wielkim]] i [[Złota Orda|Złotą Ordą]]. |
||
Niemiecki kronikarz Johann von Poslig zapisał, że bojarzy proklamowali wówczas Witolda swym królem (eynen Koning), jednak wzmianka ta budzi wątpliwości, bo ustanowienie monarchii nie należało do kompetencji bojarów. Oznaczać to może, że chodziło tu o obwołanie Witolda wielkim księciem, ponieważ do tej pory Witold był zaledwie namiestnikiem polskiego króla. Potwierdza tę interpretację fakt, że proklamacja bojarów nie wywołała żadnego echa w źródłach poza Posligiem. |
|||
| ⚫ | Witold ze swoich obowiązków sojuszniczych wywiązał się, wydatnie pomagając tłumić bunty Żmudzinów, sam zaś pomocy wielkiej nie otrzymał. Klęska Witolda [[12 sierpnia|12]] lub [[16 sierpnia|16]]<ref>A. Supruniuk, ''Wojewoda płocki Abraham Socha. Przyczynek do genealogii Nałęczów mazowieckich'', [w:] A. Supruniuk, ''Szkice o rycerstwie mazowieckim XIV/XV wieku'', Toruń 2008, ISBN 978-83-89376-69-5, s. 7-8.</ref> sierpnia w [[bitwa nad Worsklą|bitwie nad Worsklą]] |
||
| ⚫ | Witold ze swoich obowiązków sojuszniczych wobec Krzyżaków wywiązał się, wydatnie pomagając tłumić bunty Żmudzinów, sam zaś pomocy wielkiej nie otrzymał. Klęska Witolda [[12 sierpnia|12]] lub [[16 sierpnia|16]]<ref>A. Supruniuk, ''Wojewoda płocki Abraham Socha. Przyczynek do genealogii Nałęczów mazowieckich'', [w:] A. Supruniuk, ''Szkice o rycerstwie mazowieckim XIV/XV wieku'', Toruń 2008, ISBN 978-83-89376-69-5, s. 7-8.</ref> sierpnia w [[bitwa nad Worsklą|bitwie nad Worsklą]] spowodowały, że Witold nie mógł prowadzić ekspansji na wschód, wobec tego sojusz z Zakonem stał się niepotrzebny. W konsekwencji Witold znowu spróbował zbliżyć się z Polską czego efektem była Unia wileńsko-radomska<ref>Łowmiański Henryk, Polityka Jagiellonów, s. 68</ref>. Z kolei powstanie żmudzkie sprowokowały zerwanie chwilowego sojuszu i kolejną wyprawę zakonu na Litwę. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Wersja z 11:41, 8 wrz 2012
Pokój na wyspie Salin, pokój (układ, traktat) saliński – traktat pokojowy zawarty pomiędzy wielkim księciem litewskim Witoldem z jednej strony, a wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego Konradem von Jungingenem z drugiej strony. Tekst umowy, uzgodniony 24 kwietnia 1398 roku w Grodnie, podpisano uroczyście 12 października tego samego roku na wyspie Salin na Niemnie albo Dubissie[1].
Układ był niekorzystny na Litwy, ponieważ Witold po raz kolejny ustępował Krzyżakom Żmudź po Niewiażę i połowę Sudovii, zyskując tyle, że zakon obiecał nie wspomagać Świdrygiełły w walkach z Witoldem. Wyznaczono też strefy wpływów: Witold miał pomóc zakonowi w agresji na Psków, rycerze zakonni mieli zaś wspomóc wojska Witolda w wojnach z Nowogrodem Wielkim i Złotą Ordą.
Niemiecki kronikarz Johann von Poslig zapisał, że bojarzy proklamowali wówczas Witolda swym królem (eynen Koning), jednak wzmianka ta budzi wątpliwości, bo ustanowienie monarchii nie należało do kompetencji bojarów. Oznaczać to może, że chodziło tu o obwołanie Witolda wielkim księciem, ponieważ do tej pory Witold był zaledwie namiestnikiem polskiego króla. Potwierdza tę interpretację fakt, że proklamacja bojarów nie wywołała żadnego echa w źródłach poza Posligiem.
Witold ze swoich obowiązków sojuszniczych wobec Krzyżaków wywiązał się, wydatnie pomagając tłumić bunty Żmudzinów, sam zaś pomocy wielkiej nie otrzymał. Klęska Witolda 12 lub 16[2] sierpnia w bitwie nad Worsklą spowodowały, że Witold nie mógł prowadzić ekspansji na wschód, wobec tego sojusz z Zakonem stał się niepotrzebny. W konsekwencji Witold znowu spróbował zbliżyć się z Polską czego efektem była Unia wileńsko-radomska[3]. Z kolei powstanie żmudzkie sprowokowały zerwanie chwilowego sojuszu i kolejną wyprawę zakonu na Litwę.
- ↑ Salin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 215.
- ↑ A. Supruniuk, Wojewoda płocki Abraham Socha. Przyczynek do genealogii Nałęczów mazowieckich, [w:] A. Supruniuk, Szkice o rycerstwie mazowieckim XIV/XV wieku, Toruń 2008, ISBN 978-83-89376-69-5, s. 7-8.
- ↑ Łowmiański Henryk, Polityka Jagiellonów, s. 68
Bibliografia
- Karol Szajnocha, Jadwiga i Jagiełło 1374-1413. Opowiadanie historyczne., Tom IV, Lwów 1861.