Ziemia lubawska: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 12:08, 26 maj 2014

Ziemia lubawska – kraina historyczna ściśle związana z dziejami ziemi chełmińskiej, jak również historycznych Prus.

Granice

Za czasów piastowskich rzeka Drwęca rozdzielała dwa terytoria: tereny położone na jej prawym brzegu (patrząc z biegiem rzeki) należały do ziemi chełmińskiej, na lewym zaś do ziemi lubawskiej. Granice ziemi lubawskiej przebiegały następująco: na zachodzie wzdłuż Drwęcy od ujścia Brynicy do ujścia Gizeli, następnie nieco na północ od tej rzeczki obejmując miejscowość Zajączki. Za tą miejscowością skręcała na południe dochodząc do rzeki Wel w okolicy Jeziora Rumińskiego, dalej biegła wzdłuż Welu, obejmując Lidzbark Welski, następnie skręcała na zachód, dochodziła do rzeczki Brynicy i wzdłuż jej biegu do Drwęcy.

Historia

W XI/XII wieku za czasów Bolesława Krzywoustego, a potem jego synów, z terenów Ziemi lubawskiej organizowano wyprawy krzyżowe na pogańskie Prusy oraz akcje kolonizacyjne związane z chrystianizacją ziemi lubawskiej^[1]. w tym też czasie powstały polskie grody Klasztorek, Łanioch, Zwiniarz, Gutowo, Nowe Grodziczno^[2]. Załamanie się tej ekspansji mogło być spowodowane licznymi odwetowymi najazdami plemion pruskich i przejściowym opanowaniem ziemi lubawskiej przez pruskie plemię Sasinów^[3]. W XIV wieku na tym terenie akcję osadniczą przeprowadził Zakon krzyżacki.

Miasta

Na terenie ziemi lubawskiej leżą miasta: Lubawa i Lidzbark (Welski), a także Kurzętnik, który jednak obecnie nie posiada praw miejskich. Sąsiednie Działdowo związane jest z terenem historycznej ziemi lubawskiej dopiero od roku 1920, kiedy zostało przyłączone do Polski. Nowe Miasto Lubawskie natomiast założone zostało na prawym brzegu Drwęcy, tj. na ziemi chełmińskiej, a nie na ziemi lubawskiej. Jego współczesna nazwa z przydomkiem „Lubawskie” istnieje dopiero od 1 września 1937 r. (Monitor Polski, nr 69 z 25 marca 1937 r.) i ma związek z faktem, iż Nowe Miasto (wcześniej Nowe Miasto nad Drwęcą) było siedzibą starostwa powiatu lubawskiego.

Na obszarze ziemi lubawskiej funkcjonuje stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Ziemia Lubawska.

Zobacz też

Ziemia Sasinów

Bibliografia

Nowe Miasto z dziejów miasta i powiatu, wyd. Pojezierze, Olsztyn 1963.
Nowe Miasto Lubawskie, 1992.

Linki zewnętrzne

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Ziemia Lubawska

↑ G. Białuński, Studia z dziejów plemion pruskich i jaćwieskich, Olsztyn 1999, s. 26–27
↑ http://pismo.pruthenia.pl/pruthenia_2/Pruthenia_2_2006_Gr%C4%85%C5%BCawski-K_Z_najnowszych.pdf
↑ J. Powierski, Przekaz Dusburga o najazdach pruskich i przejściowej okupacji ziemi chełmińskiej, Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1971, nr 4, s. 379–425

[1] G. Białuński, Studia z dziejów plemion pruskich i jaćwieskich, Olsztyn 1999, s. 26–27

[2] ttp://pismo.pruthenia.pl/pruthenia_2/Pruthenia_2_2006_Gr%C4%85%C5%BCawski-K_Z_najnowszych.pdf

[3] J. Powierski, Przekaz Dusburga o najazdach pruskich i przejściowej okupacji ziemi chełmińskiej, Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1971, nr 4, s. 379–425

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 '''Ziemia lubawska''' – kraina historyczna ściśle związana z dziejami [[Ziemia chełmińska|ziemi chełmińskiej]], jak również historycznych [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]].
+=== Granice ===
 Za czasów piastowskich rzeka [[Drwęca]] rozdzielała dwa terytoria: tereny położone na jej prawym brzegu (patrząc z biegiem rzeki) należały do ziemi chełmińskiej, na lewym zaś do ziemi lubawskiej. Granice ziemi lubawskiej przebiegały następująco: na zachodzie wzdłuż Drwęcy od ujścia [[Brynica (dopływ Drwęcy)|Brynicy]] do ujścia [[Gizela (rzeka)|Gizeli]], następnie nieco na północ od tej rzeczki obejmując miejscowość [[Zajączki (powiat ostródzki)|Zajączki]]. Za tą miejscowością skręcała na południe dochodząc do rzeki [[Wel]] w okolicy Jeziora Rumińskiego, dalej biegła wzdłuż [[Wel]]u, obejmując [[Lidzbark|Lidzbark Welski]], następnie skręcała na zachód, dochodziła do rzeczki Brynicy i wzdłuż jej biegu do Drwęcy.
+=== Historia ===
+W XI/XII wieku za czasów Bolesława Krzywoustego, a potem jego synów, z terenów Ziemi lubawskiej organizowano wyprawy krzyżowe na pogańskie Prusy oraz akcje kolonizacyjne związane z chrystianizacją ziemi lubawskiej<ref> G. Białuński,
+Studia z dziejów plemion pruskich i jaćwieskich, Olsztyn 1999, s. 26–27</ref>. w tym też czasie powstały polskie grody [[Klasztorek]], [[Łanioch]], [[Zwiniarz]], [[Gutowo]], [[Nowe Grodziczno]]<ref>http://pismo.pruthenia.pl/pruthenia_2/Pruthenia_2_2006_Gr%C4%85%C5%BCawski-K_Z_najnowszych.pdf</ref>. Załamanie się tej ekspansji mogło być spowodowane licznymi odwetowymi najazdami plemion pruskich i przejściowym opanowaniem ziemi lubawskiej przez pruskie plemię Sasinów<ref> J. Powierski, Przekaz Dusburga o najazdach pruskich i przejściowej okupacji ziemi chełmińskiej, Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1971, nr 4, s. 379–425</ref>. W XIV wieku na tym terenie akcję osadniczą przeprowadził Zakon krzyżacki.
+=== Miasta ===
 Na terenie ziemi lubawskiej leżą miasta: [[Lubawa]] i [[Lidzbark]] (Welski), a także [[Kurzętnik]], który jednak obecnie nie posiada [[prawa miejskie|praw miejskich]]. Sąsiednie [[Działdowo]] związane jest z terenem historycznej ziemi lubawskiej dopiero od roku [[1920]], kiedy zostało przyłączone do [[Polska|Polski]]. [[Nowe Miasto Lubawskie]] natomiast założone zostało na prawym brzegu Drwęcy, tj. na ziemi chełmińskiej, a nie na ziemi lubawskiej. Jego współczesna nazwa z przydomkiem „Lubawskie” istnieje dopiero od 1 września 1937 r. (Monitor Polski, nr 69 z 25 marca 1937 r.) i ma związek z faktem, iż Nowe Miasto (wcześniej Nowe Miasto nad Drwęcą) było siedzibą starostwa powiatu lubawskiego.
@@ Linia 17: / Linia 23: @@
 === Linki zewnętrzne ===
 * [http://www.lgdziemialubawska.pl Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Ziemia Lubawska]
+{{Przypisy}}
 [[Kategoria:Geografia województwa warmińsko-mazurskiego]]