Rotunda św. Mikołaja w Cieszynie: Różnice pomiędzy wersjami

Kościół św. Mikołaja w Cieszynie
	kaplica
	; Rotunda św. Mikołaja
Państwo	Polska
Miejscowość	Cieszyn
Adres	{{{adres}}}
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia św. Marii Magdaleny w Cieszynie
Wezwanie	św. Mikołaj
Historia
Data zakończenia budowy	XI w. (inne źródła: ok. 1180 r.)
Aktualne przeznaczenie	diecezja bielsko-żywiecka
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • ciosy wapienne
	Położenie na mapie Cieszyna Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie województwa śląskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:building}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:54, 28 sie 2015

Kościół św. Mikołaja w Cieszynie, romańska rotunda zbudowana w XII wieku, pełniąca funkcję kaplicy zamkowej i kościoła grodowego.

Historia

W latach 50. XX wieku określono datę jej powstania na pierwszą połowę XI w., natomiast ostatnie badania wskazują, że mogła powstać dopiero około 1180 roku^[2].

Architektura

Zbudowana z płaskich ciosów wapiennych, na planie koła z podkowiastą apsydą, orientowana. Kolista nawa jest przykryta kopułą z kamieni układanych koncentrycznie, apsyda półkopułą. W północnej części nawy znajdują się schody prowadzące na emporę, umieszczone w grubości muru. Od zewnątrz w miejscu schodów mur jest pogrubiony i tworzy rodzaj słabo występującego wykusza nadwieszonego na kroksztynach. Klasycystyczna przebudowa w 1839 roku według projektu Josepha Kornhäusela wiązała się z wybiciem dużych, półkolistych okien i otynkowaniem elewacji. W latach 1947-1955 przeprowadzono konserwację, w trakcie której rotundzie przywrócono pierwotny charakter, a na podstawie zachowanych fragmentów zrekonstruowano emporę w części zachodniej.

Ciekawostki

Cieszyńska Rotunda, jako jeden z najstarszych zabytków budownictwa polskiego, została uwieczniona na obecnym banknocie polskim o nominale 20 zł. Wizerunek rotundy umieszczony jest na odwrocie banknotu, po lewej stronie monety i jest niejako w tle.

Bibliografia

Teresa Rodzińska-Chorąży, Zofia Jagosz-Zarzycka, "Rotunda na Górze Zamkowej w Cieszynie — prace badawcze w 2013 roku" [w:] "Średniowieczna sakralna architektura w Polsce w świetle najnowszych badań", Gniezno 2014

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
↑ Cieszyńska rotunda jest o sto lat młodsza?

Linki zewnętrzne

[1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .

[2] Cieszyńska rotunda jest o sto lat młodsza?

[2]

@@ Linia 74: / Linia 74: @@
 }}
+'''Kościół św. Mikołaja''' w [[Cieszyn]]ie, [[Sztuka romańska|romańska]] [[rotunda]] zbudowana w XII wieku, pełniąca funkcję kaplicy zamkowej i kościoła grodowego.
-'''Kościół św. Mikołaja''' w [[Cieszyn]]ie, [[Sztuka romańska|romańska]] [[rotunda]] pełniąca funkcję kaplicy zamkowej i kościoła grodowego. W latach 50. [[XX wiek]]u określono datę jej powstania na pierwszą połowę [[XI wiek|XI w.]], natomiast ostatnie badania wskazują, że mogła powstać dopiero około 1180 roku<ref>[http://miasta.gazeta.pl/bielskobiala/1,88025,5980666,Cieszynska_rotunda_jest_o_sto_lat_mlodsza_.html Cieszyńska rotunda jest o sto lat młodsza?<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Zbudowana z płaskich ciosów wapiennych, na planie koła z podkowiastą [[Apsyda (architektura)|apsydą]], [[orientowanie|orientowana]]. Kolista nawa jest przykryta kopułą z kamieni układanych koncentrycznie, apsyda półkopułą. W północnej części nawy znajdują się schody prowadzące na [[empora|emporę]], umieszczone w grubości muru. Od zewnątrz w miejscu schodów mur jest pogrubiony i tworzy rodzaj słabo występującego [[wykusz]]a nadwieszonego na [[kroksztyn]]ach. Klasycystyczna przebudowa w 1839 roku według projektu [[Józef Kornhäusel|Josepha Kornhäusela]] wiązała się z wybiciem dużych, półkolistych okien i otynkowaniem elewacji. W latach 1947-1955 przeprowadzono konserwację, w trakcie której rotundzie przywrócono pierwotny charakter, a na podstawie zachowanych fragmentów zrekonstruowano emporę w części zachodniej.
-== Ciekawostki ==
+== Historia ==
+W latach 50. [[XX wiek]]u określono datę jej powstania na pierwszą połowę [[XI wiek|XI w.]], natomiast ostatnie badania wskazują, że mogła powstać dopiero około 1180 roku<ref>[http://miasta.gazeta.pl/bielskobiala/1,88025,5980666,Cieszynska_rotunda_jest_o_sto_lat_mlodsza_.html Cieszyńska rotunda jest o sto lat młodsza?<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
+== Architektura ==
+Zbudowana z płaskich ciosów wapiennych, na planie koła z podkowiastą [[Apsyda (architektura)|apsydą]], [[orientowanie|orientowana]]. Kolista nawa jest przykryta kopułą z kamieni układanych koncentrycznie, apsyda półkopułą. W północnej części nawy znajdują się schody prowadzące na [[empora|emporę]], umieszczone w grubości muru. Od zewnątrz w miejscu schodów mur jest pogrubiony i tworzy rodzaj słabo występującego [[wykusz]]a nadwieszonego na [[kroksztyn]]ach. Klasycystyczna przebudowa w 1839 roku według projektu [[Józef Kornhäusel|Josepha Kornhäusela]] wiązała się z wybiciem dużych, półkolistych okien i otynkowaniem elewacji. W latach 1947-1955 przeprowadzono konserwację, w trakcie której rotundzie przywrócono pierwotny charakter, a na podstawie zachowanych fragmentów zrekonstruowano emporę w części zachodniej.
+=== Ciekawostki ===
 Cieszyńska Rotunda, jako jeden z najstarszych zabytków budownictwa polskiego, została uwieczniona na [[Banknoty polskie po denominacji w 1995#20 zł|obecnym banknocie polskim o nominale 20 zł]]. Wizerunek rotundy umieszczony jest na odwrocie banknotu, po lewej stronie monety i jest niejako w tle.
 [[Plik:Rotunda Cieszyn.jpg|200px|right|Wnętrze rotundy św. Mikołaja w Cieszynie (apsyda)]]
+== Bibliografia ==
+* Teresa Rodzińska-Chorąży, Zofia Jagosz-Zarzycka, "Rotunda na Górze Zamkowej w Cieszynie — prace badawcze w 2013 roku" [w:] "Średniowieczna sakralna architektura w Polsce w świetle najnowszych badań", Gniezno 2014
 {{Przypisy}}