Swobnica: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m →‎top: poprawa linkowań
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 45: Linia 45:


== Zabytki ==
== Zabytki ==
W Swobnicy warto zwrócić uwagę na:
W Swobnicy warto zwrócić uwagę na zespół budynków nadleśnictwa z XIX i XX w., murowane budynki mieszkalne i gospodarcze z XIX i z początku XX w., stodoły ryglowe i murowane z XIX w., budynek szkoły z lat 20. XX w., park zamkowy z XIX w., grodzisko kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza oraz wczesnego średniowiecza; wyżynne o kształcie trójkąta{{r|szczecin.lasy-21020}}.
* murowane budynki mieszkalne i gospodarcze z XIX i z początku XX w.,
* stodoły ryglowe i murowane z XIX w.,
* budynek szkoły z lat 20. XX w.,
* zespół budynków nadleśnictwa z XIX i XX w.,
* park zamkowy z XIX w.,
* grodzisko kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza oraz wczesnego średniowiecza; wyżynne o kształcie trójkąta{{r|szczecin.lasy-21020}}.


=== Zamek joannitów ===
=== Zamek joannitów ===
[[Plik:Swobnica (js)2.jpg|thumb|left|250px|Ruiny zamku w Swobnicy]]
[[Plik:Swobnica (js)2.jpg|thumb|left|250px|Ruiny zamku w Swobnicy]]
Największą atrakcją turystyczną są ruiny zamku [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty|joannitów]] z [[XIII wiek]]u położone za wsią nad [[Jezioro Grodziskie|Jeziorem Grodziskim]]. Zamek został wzniesiony w II połowie XIV wieku i pełnił funkcję siedziby komandorii. Składał się z prostokątnego domu mieszkalnego oraz potężnej wieży wbudowanej w mury obronne. W połowie XVII w. po wojnie trzydziestoletniej zamek przejęła królowa szwedzka. W 1680 r. zakupiony został przez żonę elektora [[Brandenburgia|brandenburskiego]] Dorotę. Na jej zlecenie zamek zostaje poddany gruntownej przebudowie i zamienia się w trójskrzydłową barokową rezydencję. Prace prowadzone były najpierw pod nadzorem Ryckwaerta (prowadził budowę m.in. zamku w Schwedt, Oranienbaum i Zerbst), a po roku 1682 Michaela Smidsa i Johanna Neringa (autor pałacu Charlottenburg w Berlinie). To z tego właśnie okresu pochodzi całkowicie zachowane, jedyne w swoim rodzaju na terenie Pomorza Zachodniego, wspaniałe barokowe wyposażenie wnętrz, na które składają się stiukowe sufity, kominki, posadzki, klatki schodowe oraz malowidła ścienne na drugim piętrze. Pod koniec XIX dokonano niewielkich przeróbek zamku (zlikwidowano tympanon w głównej osi pałacu), ale poza tym obiekt przetrwał w niezmienionej postaci do chwili obecnej. Od 1872 r. Swobnica stała się rezydencją domu królewskiego. Opuszczony na początku XX wieku, po 1945 roku przeszedł w posiadanie [[Państwowe Gospodarstwo Rolne|PGR]], które urządziło tu najpierw swoje biura, a potem spichlerz.
Największą atrakcją turystyczną są ruiny zamku zakonu [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty|joannitów]] z [[XIII wiek|XIV wiek]]u położone za wsią nad [[Jezioro Grodziskie|Jeziorem Grodziskim]]. Zamek został wzniesiony po 1377 roku i pełnił funkcję siedziby komandorii. Składał się z prostokątnego domu mieszkalnego oraz potężnej 31-metrowej wieży wbudowanej w mury obronne. Oddzielony od lądu podzamczem o powierzchni 50 x 100 m, jak również 20-metrową fosą, zamek o rzucie 50 x 50 m był zamkiem nawodnym. Bezokienne mury obwodowe osłaniały majdan o powierzchni 2,2 tys. m2, na którym przy ścianie północnej wzniesiono budynek z dwuprzęsłową kaplicą (8,4 x 11,8 m).
W połowie XVII w. po wojnie trzydziestoletniej zamek przejęła królowa szwedzka. W 1680 r. zakupiony został przez żonę elektora [[Brandenburgia|brandenburskiego]] Dorotę. Na jej zlecenie zamek zostaje poddany gruntownej przebudowie i zamienia się w trójskrzydłową barokową rezydencję. Prace prowadzone były najpierw pod nadzorem Ryckwaerta (prowadził budowę m.in. zamku w Schwedt, Oranienbaum i Zerbst), a po roku 1682 Michaela Smidsa i Johanna Neringa (autor pałacu Charlottenburg w Berlinie). To z tego właśnie okresu pochodzi całkowicie zachowane, jedyne w swoim rodzaju na terenie Pomorza Zachodniego, wspaniałe barokowe wyposażenie wnętrz, na które składają się stiukowe sufity, kominki, posadzki, klatki schodowe oraz malowidła ścienne na drugim piętrze. Pod koniec XIX dokonano niewielkich przeróbek zamku (zlikwidowano tympanon w głównej osi pałacu), ale poza tym obiekt przetrwał w niezmienionej postaci do chwili obecnej. Od 1872 r. Swobnica stała się rezydencją domu królewskiego. Opuszczony na początku XX wieku, po 1945 roku przeszedł w posiadanie [[Państwowe Gospodarstwo Rolne|PGR]], które urządziło tu najpierw swoje biura, a potem spichlerz.


W roku 1992 zamek został zakupiony przez Pana van Leendert, który obiecał utworzyć tu hotel, pole golfowe itp. Obietnice te nie zostały nigdy zrealizowane. W międzyczasie właściciel rozpoczął w Polsce działalność polegająca na skupie i przetwórstwie dziczyzny. Zamek wielokrotnie przechodził w posiadanie spόłek-cόrek pana van Leendert, który w ten sposób unikał płacenia kar nakładanych przez zachodniopomorskiego konserwatora zabytków i odpowiedzialności za stan budowli. Wielokrotnie podejmowano próby porozumienia się z właścicielem obiektu i uratowania go przez zagładą, ale niestety wszystkie te próby zostały przez van Leenderta i jego pracowników zablokowane. W lutym 2008 po silnych zimowych wichurach zawaliło się najstarsze skrzydło zamku. Skrzydło południowe jest w stanie krytycznym. Dach nad skrzydłem głównym przecieka i przepiękne barokowe stropy oraz malowidła ścienne ulegają w zastraszającym tempie destrukcji.
W roku 1992 zamek został zakupiony przez Pana van Leendert, który obiecał utworzyć tu hotel, pole golfowe itp. Obietnice te nie zostały nigdy zrealizowane. W międzyczasie właściciel rozpoczął w Polsce działalność polegająca na skupie i przetwórstwie dziczyzny. Zamek wielokrotnie przechodził w posiadanie spόłek-cόrek pana van Leendert, który w ten sposób unikał płacenia kar nakładanych przez zachodniopomorskiego konserwatora zabytków i odpowiedzialności za stan budowli. Wielokrotnie podejmowano próby porozumienia się z właścicielem obiektu i uratowania go przez zagładą, ale niestety wszystkie te próby zostały przez van Leenderta i jego pracowników zablokowane. W lutym 2008 po silnych zimowych wichurach zawaliło się najstarsze skrzydło zamku. Skrzydło południowe jest w stanie krytycznym. Dach nad skrzydłem głównym przecieka i przepiękne barokowe stropy oraz malowidła ścienne ulegają w zastraszającym tempie destrukcji.

Wersja z 16:49, 2 sie 2016

Swobnica
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Swobnica - zamek, widok ogólny
Państwo zachodniopomorskie
Powiat

gryfiński

Gmina

Banie

Liczba ludności (2003)

587

Strefa numeracyjna

(+48) 91

Kod pocztowy

74-110

Tablice rejestracyjne

ZGR

SIMC

0772783

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Swobnica (do 1945 niem. Wildenbruch) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Banie.

W 2003 r. wieś miała 587 mieszkańców[1].

W latach 1973-1976 miejscowość była siedzibą gminy Swobnica. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Położenie

• Swobnica
Banie

Miejscowość położona na terenie Pojezierza Myśliborskiego, na południowym krańcu Jeziora Długiego.

W 1986 roku zawieszono przewozy pasażerskie na linii kolejowej z Chwarstnicy, w 2001 roku PKP wykreśliło linię ze swojej ewidencji, a w 2006 roku torowisko zostało rozebrane[2].

Historia

Miejscowość wzmiankowana dopiero w roku 1345, wchodziła w skład ziemi bańskiej, od 1235 r. nadanej przez książąt pomorskich zakonowi templariuszy, a od 1312 r. zakonowi joannitów. Swobnica zyskuje na znaczeniu, gdy w 1377 r. staje się siedzibą komandorii zakonu.

Zabytki

W Swobnicy warto zwrócić uwagę na:

  • murowane budynki mieszkalne i gospodarcze z XIX i z początku XX w.,
  • stodoły ryglowe i murowane z XIX w.,
  • budynek szkoły z lat 20. XX w.,
  • zespół budynków nadleśnictwa z XIX i XX w.,
  • park zamkowy z XIX w.,
  • grodzisko kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza oraz wczesnego średniowiecza; wyżynne o kształcie trójkąta[3].

Zamek joannitów

Ruiny zamku w Swobnicy

Największą atrakcją turystyczną są ruiny zamku zakonu joannitów z XIV wieku położone za wsią nad Jeziorem Grodziskim. Zamek został wzniesiony po 1377 roku i pełnił funkcję siedziby komandorii. Składał się z prostokątnego domu mieszkalnego oraz potężnej 31-metrowej wieży wbudowanej w mury obronne. Oddzielony od lądu podzamczem o powierzchni 50 x 100 m, jak również 20-metrową fosą, zamek o rzucie 50 x 50 m był zamkiem nawodnym. Bezokienne mury obwodowe osłaniały majdan o powierzchni 2,2 tys. m2, na którym przy ścianie północnej wzniesiono budynek z dwuprzęsłową kaplicą (8,4 x 11,8 m).

W połowie XVII w. po wojnie trzydziestoletniej zamek przejęła królowa szwedzka. W 1680 r. zakupiony został przez żonę elektora brandenburskiego Dorotę. Na jej zlecenie zamek zostaje poddany gruntownej przebudowie i zamienia się w trójskrzydłową barokową rezydencję. Prace prowadzone były najpierw pod nadzorem Ryckwaerta (prowadził budowę m.in. zamku w Schwedt, Oranienbaum i Zerbst), a po roku 1682 Michaela Smidsa i Johanna Neringa (autor pałacu Charlottenburg w Berlinie). To z tego właśnie okresu pochodzi całkowicie zachowane, jedyne w swoim rodzaju na terenie Pomorza Zachodniego, wspaniałe barokowe wyposażenie wnętrz, na które składają się stiukowe sufity, kominki, posadzki, klatki schodowe oraz malowidła ścienne na drugim piętrze. Pod koniec XIX dokonano niewielkich przeróbek zamku (zlikwidowano tympanon w głównej osi pałacu), ale poza tym obiekt przetrwał w niezmienionej postaci do chwili obecnej. Od 1872 r. Swobnica stała się rezydencją domu królewskiego. Opuszczony na początku XX wieku, po 1945 roku przeszedł w posiadanie PGR, które urządziło tu najpierw swoje biura, a potem spichlerz.

W roku 1992 zamek został zakupiony przez Pana van Leendert, który obiecał utworzyć tu hotel, pole golfowe itp. Obietnice te nie zostały nigdy zrealizowane. W międzyczasie właściciel rozpoczął w Polsce działalność polegająca na skupie i przetwórstwie dziczyzny. Zamek wielokrotnie przechodził w posiadanie spόłek-cόrek pana van Leendert, który w ten sposób unikał płacenia kar nakładanych przez zachodniopomorskiego konserwatora zabytków i odpowiedzialności za stan budowli. Wielokrotnie podejmowano próby porozumienia się z właścicielem obiektu i uratowania go przez zagładą, ale niestety wszystkie te próby zostały przez van Leenderta i jego pracowników zablokowane. W lutym 2008 po silnych zimowych wichurach zawaliło się najstarsze skrzydło zamku. Skrzydło południowe jest w stanie krytycznym. Dach nad skrzydłem głównym przecieka i przepiękne barokowe stropy oraz malowidła ścienne ulegają w zastraszającym tempie destrukcji.

W sierpniu 2009 roku powstało z inicjatywy lokalnych miłośników historii Stowarzyszenie Zamek Swobnica, którego celem jest uratowanie tego jednego z najcenniejszych obiektów zabytkowych Pomorza Zachodniego przed całkowitym zniszczeniem. W lipcu 2009 prokuratura rejonowa w Gryfinie wszczęła dochodzenie przeciwko obecnemu właścicielowi z powodu doprowadzenia do zawalenia się skrzydła zamku[4].

Kościół św. Kazimierza

Kościół wybudowano z granitowej kostki w XIII w., przebudowywano go pod koniec XIX w. i na początku XX w. Do kościoła przylega cmentarz otoczony kamiennym murem z bramkami. W pobliżu kościoła stoi mała neogotycka kaplica[5].

Religia

W Swobnicy znajduje się również nowicjat Towarzystwa Salezjańskiego Inspektorii Pilskiej[6].

Przypisy

Szablon:Przypisy-lista

Bibliografia

  • Roman Czejarek: Swobnica / Wildenbruch. Szczecin: Wydawnictwo Stowarzyszenie "Czas Przestrzeń Tożsamość", 2006.

Linki zewnętrzne

  1. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Program Ochrony Środowiska-s17
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie kolej.one-okno-start
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie szczecin.lasy-21020
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Hinterkeuser Guido Swobnica
    BŁĄD PRZYPISÓW
  5. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie banie-strony-dhtml
    BŁĄD PRZYPISÓW
  6. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Domy formacyjne
    BŁĄD PRZYPISÓW